Het leven van wilde tijgers in India wordt bedreigd. Door het virus of door stropers?

India weert bezoekers uit natuurparken om tijgers te beschermen tegen het coronavirus. Maar niet iedereen ziet het nut daarvan in. ‘Je moet tijgers bijna omhelzen of kussen om het virus over te dragen.’

De Indiase autoriteiten hebben bijzondere maatregelen afgekondigd om tijgers te beschermen tegen het coronavirus. Zo mogen tientallen nationale parken en reservaten tot nader order geen bezoekers ontvangen. Parkwachten moeten ook in de gaten houden of tijgers symptomen vertonen, zoals hoesten, snotteren of ademhalingsproblemen. Beheerders die actief zijn bij het vangen, vervoeren of verzorgen van een tijger mogen zich vooraf laten testen op het virus. En als een tijger overlijdt, dient hij eveneens te worden getest.

“Dit coronavirus zou heel gevaarlijk kunnen blijken”, waarschuwde Anup Kumar Nayak van de Indiase National Tiger Conservation Authority (NTCA) onlangs. “We weten niet wat er in de toekomst zal gebeuren, maar we nemen alle voorzorgsmaatregelen.”

De zorgen bij de NTCA groeiden toen vorige maand een tijger ziek werd in het Pench-reservaat in Midden-India. Parkwachten hadden het beest frequent naar een drinkplaats zien lopen en speculeerden dat het beest mogelijk koorts had. Ze dienden de tijger antibiotica toe, maar het dier knapte niet op en stierf uiteindelijk bij de waterplaats. In eerste instantie dachten de parkwachten dat de tijger was overleden aan een mysterieuze ademhalingsziekte.

Uiteindelijk bleek, tot opluchting van de parkwachten, een grote haarbal in de ingewanden van het roofdier de doodsoorzaak. Maar toen bekend werd dat het virus was vastgesteld bij een tijger in een dierentuin in de New Yorkse wijk The Bronx, en dat enkele andere tijgers daar ook symptomen vertoonden, namen de zorgen verder toe. De NTCA kondigde voor tientallen reservaten de maatregelen af om de tijgers te beschermen. “We moeten voor hen zorgen”, stelt Nayak van de NTCA.

Wildbeschermingswet en meer parkwachten om de tijgers te beschermen

Het lot van de tijgers ligt gevoelig in India, omdat het iconische nationale dieren zijn, die bovendien bedreigd zijn. Er leven verspreid over heel Azië nog maar ongeveer 4.000 wilde tijgers, waarvan zo’n driekwart in India.

In het verleden werd in India nog op grote schaal op tijgers gejaagd en tegen het einde van de jaren 60 werd zelfs serieus gevreesd dat ze zouden uitsterven. Maar India nam in 1972 een strikte wildbeschermingswet aan, die het in veel gevallen illegaal maakt om de beesten te vangen of te doden. De regering stelde bovendien meer parkwachten aan, verbeterde de bescherming van reservaten en vergrootte het bewustzijn. Hierdoor herstelt de populatie zich de laatste jaren.

Vorig jaar bleek uit een telling dat het aantal wilde tijgers in het Zuid-Aziatische land was gegroeid tot bijna 3.000, een derde meer dan vier jaar eerder. Premier Narendra Modi sprak jubelend van een ‘historische prestatie’.

‘Toeristen kussen de tijgers niet’

Dit succes willen de Indiase autoriteiten niet door Covid-19 in gevaar laten brengen. Maar hoeveel nut de afgekondigde maatregelen hierbij hebben, is onderwerp van discussie.

Het is op zich bekend dat tijgers vatbaar zijn voor besmettelijke ziekten als hondsdolheid en miltvuur, en ook dat ze ziek kunnen worden van een ander coronavirus. En wetenschappers hebben vastgesteld dat huiskatten het virus kunnen krijgen en aan elkaar kunnen overdragen. Maar in hoeverre katten het op mensen kunnen overbrengen en hoe het zit met grote katachtigen in het wild is onduidelijk.

Volgens sommige deskundigen overdrijft de NTCA. “Dit zijn onwetenschappelijke, onpraktische en niet te handhaven maatregelen”, zegt de gerenommeerde Indiase bioloog Ullas Karanth. “Je moet tijgers bijna omhelzen of kussen om het coronavirus over te dragen. Dat doen toeristen natuurlijk niet als ze in een jeep door een park rijden. En die tijgers in de dierentuin in The Bronx zijn ook helemaal niet overleden. Ze hebben alleen een beetje gekucht en dat was het.”

Karanth, directeur van het Centre for Wildlife Studies in Bangalore, heeft veel onderzoek gedaan naar tijgers. Volgens hem zorgen de arme dorpelingen en de miljoenen op dit moment naar het platteland terugkerende arbeidsmigranten voor een reëlere dreiging van Covid-19 voor tijgers. Die gaan, bij gebrek aan werk en geld, in beschermde gebieden jagen op de prooidieren van tijgers, zoals herten en wilde zwijnen. Karanth bespeurt al een toename van dit soort jacht.

“Parkwachten die stropers ontdekken, krijgen momenteel vaak geen versterking van de politie, omdat die het te druk heeft met Covid-19”, zegt Karanth. “Als de autoriteiten iets willen doen om de tijgers te beschermen, kunnen ze beter de patrouilles in de parken intensiveren en ervoor zorgen dat de politie weer kan bijspringen. Want als stropers worden opgepakt, schrikt dat af. Dat beschermt de tijgers pas écht effectief.”