Het geheim van de beste coach ter wereld

Van onze medewerker

Wouter Janssens

De Moskoviet werkt alleen intensief samen met getalenteerde schakers die de top willen bereiken. Talent herken je volgens hem als iemand eigen, originele ideeën heeft en inventiviteit toont. Voor zijn beste studenten werkt Dvoretsky gratis, net als de prominente Italiaanse muziekleraren, die later een gedeelte van de concertgage van hun studenten ontvangen. Slechts vijftien schakers beschouwt hij als zijn leerlingen. Negen van hen zijn uitgegroeid tot grootmeesters, drie zijn nu sterke meesters en drie anderen bekleden topfuncties in de zakenwereld.

Essentieel voor Dvoretsky is dat hij zijn studenten niet alleen schaaktechnische kennis bijbrengt; hij wil ook dat ze opgroeien als eerlijke en boeiende mensen: coaching gesneden op mensenmaat. Hij stimuleert zijn studenten om zich ook met andere zaken dan schaken bezig te houden, zoals voetbal of computerspelletjes. Als de directe omgeving van een leerling een verkeerde invloed op zijn pupil uitoefent, stopt hij ermee.

Dvoretsky: "In de Sovjet-Unie ondervond ik veel nadeel van mijn joodse afkomst. Sollicitaties voor een goede maatschappelijke functie werden systematisch geweigerd. Ook als schaaktrainer kreeg ik veel tegenstand te verwerken, vooral toen mijn leerlingen grote successen begonnen te boeken. De schaakopleiding in de voormalige Sovjet-Unie verliep meestal echter verre van ideaal. In de sovjetschaakscholen propten sterke spelers de hoofden van hun studenten vol met schaakopeningen en met alle mogelijke en onmogelijke theoretische schaakweetjes."

"Volgens mij is theoretische kennis verwerven zeker niet het belangrijkste. Zelf wil ik mijn studenten echt leren schaken en hen leren vechten. Ik leer hen schaakreflexen en een flexibele houding aan. Na een gedetailleerde analyse van hun sterke en zwakke punten ga ik op zoek naar middelen om hun zwakke punten te verbeteren. Aan sterke punten moet je gewoonlijk niet veel doen, want dat zijn aspecten van het spel waar ze meestal enthousiast over zijn en die ze zelf wel verder ontwikkelen."

"Ik begeleid mijn studenten individueel. Het menselijke aspect is ontzettend belangrijk voor mij. Te veel studeren is niet goed, te veel spelen ook niet. Je moet de twee op evenwichtige wijze combineren, vind ik. Een eigen schaakschool heb ik niet, maar als de schaakwereld beter georganiseerd was, zou ik waarschijnlijk wel een school oprichten, in de trant van de tennisschool van Nick Bolletieri in Florida."

Dvoretsky's geheim? Hij gaat nooit uit van een of ander pasklaar systeem, maar zoekt altijd vanuit een bepaalde situatie of een concrete vraag naar oplossingen en antwoorden. En als een bepaalde aanpak niet blijkt te functioneren, zoekt Dvoretsky iets anders dat wel werkt. In de loop der jaren heeft hij een cartotheek aangelegd met duizenden voorbeelden en oefeningen, waarvan hij uitgebreid gebruikmaakt. De meeste daarvan zijn opgenomen in zijn uitstekende boeken. Ook heeft Dvoretsky een computerprogramma ontwikkeld met oefeningen, maar dat is alleen voor zijn studenten bestemd.

(wordt volgende week vervolgd)

Gentenaar Geert Van der Stricht is voor de derde keer Vlaams kampioen geworden. Samen met Pieter Claesen en Arthur Abolianin eindigden hij in Gent op de eerste plaats in het toernooi om het Vlaams kampioenschap. Van der Stricht kreeg de titel omdat hij de beste scheidingspunten had. Abolianin kwalificeerde zich voor het Belgisch kampioenschap. Door hun goede prestaties vorig jaar hadden Claesen en Van der Stricht zich al eerder verzekerd van een ticket voor dit toernooi.

Het kampioenschap kende een uiterst spannend verloop. Van der Stricht ging de slotronde in met een maximumscore en een vol punt voorsprong op zijn naaste concurrenten. In een dramatische laatste ronde dolf Van der Stricht echter het onderspit tegen 'Abo', en werd toen nog bijgehaald door Claesen en Abolianin, maar won dus alsnog via het scheidingssysteem.

Naar goede traditie was de bezetting van het toernooi zeer degelijk. De onzalige KO-formule van vorig jaar werd verlaten en er werd opnieuw gekozen voor een open toernooi met zestien spelers. Op basis van de ratinglijst leken negen van hen in aanmerking te komen voor de titel, de zeven anderen zouden fungeren als outsiders. En deze elo-voorspelling kwam ook ongeveer uit. Ondanks het boeiende toernooiverloop bleef medeorganisator Jan Van Leeuwen van schaakclub Jean Jaurès met een onvoldaan gevoel achter: "Ik ben blij met de sportiviteit en de vechtlust die de schakers tentoonspreidden. Maar helaas schreven slechts 36 deelnemers zich in voor de open groep, en dan vielen er ook nog enkele forfaits. Misschien moeten we het Vlaams kampioenschap in een andere periode proberen te organiseren om het de jongeren gemakkelijker te maken."

Enkele topspelers klaagden over het lage prijzengeld: "10.000 frank voor de winnaar, neen, we doen het echt niet voor de centen." Vlaams toernooileider Gunter Deleyn had echter goed nieuws voor onze toppers. "Samen met mijn collega's van de Waalse en Duitstalige Federaties en met nationaal toernooileider Piron zal ik binnenkort de Algemene Vergadering van de KBSB adviseren om het aantal deelnemers aan het Belgisch kampioenschap uit te breiden van tien naar twaalf. Vanaf volgend jaar zullen drie Vlaamse spelers mogen meedoen aan het BK, wat een extra impuls zal geven aan ons eigen kampioenschap, want hierin worden voortaan drie BK-tickets uitgedeeld in plaats van één. Ons advies is in principe bindend voor de AV. Ook zullen we adviseren om het hatelijke boetesysteem in de interclubs wat te milderen. De maximale geldstraf voor een ploegenforfait bedraagt vanaf volgend seizoen 20.000 frank, en de toernooileider krijgt het recht om rekening te houden met bijzondere omstandigheden en de straffen eventueel nog te temperen. Onze vergadering in Brussel verliep in een bijzonder constructieve sfeer. Ik ben van plan om in de toekomst mijn collega's minstens één keer per jaar in deze omstandigheden samen te brengen."

De eindstand. 1. Van der Stricht, Claesen, Abolianin 4/5; 4. Vanderwaeren, Maes, Van Mechelen 3. Van Beers, Van Herck, Muylle, Goormachtigh, Van De Poel 2,5; 12. Mannaert 2; 13. Atanasiu, Roels 1,5; 15. Huyck 1; 16. Danneel 0,5. 4. Open groep: 1. Lacrosse, Vanparys, Bosschem 4,5; 4. Deketelaere, Deleyn 4; 6. Van Leemput 3,5 enz.

Wit: Van Beers

Zwart: Goormachtigh 1. d4 Pf6 2. c4 g6 3. Pc3 d5 4. cxd5 Pxd5 5. e4 Pxc3 6. bxc3 Lg7 7. Lc4 c5 8. Pe2 Pc6 9. Le3 0-0 10. 0-0 Lg4 11. f3 Pa5 12. Ld3 cxd4 13. cxd4 Le6 14. Tc1!? Lxa2 15. Da4 Lb3 16. Db4 b6 17. d5 Dd6 18. Dxd6 exd6 19. Tc7!? (Een interessante nieuwe zet. Zwart heeft nog steeds een pion meer, maar kan zich moeilijk uit de witte omknelling bevrijden. Bekend is 19. La6.) Tfc8 20. Tfc1 Txc7 21. Txc7 La4 22. Lf4 Le5 23. Lxe5 dxe5 24. Pc3 Le8 25. f4! f6 (exf4? 26. e5 gevolgd door Pe4.) 26. fxe5 fxe5 27. La6 h5 28. Lc8 Pb3 29. d6 Pc5 30. d7 Lxd7 31. Lxd7 Pxd7 32. Txd7 a5 33. Td6 a4 34. Txg6+ Kf7 35. Txb6 a3 36. Tb1 Tc8 37. Tb3 en zwart geeft op.

Wit: Van Herck

Zwart: Vanderwaeren 1. e4 c5 2. Pf3 a6!? 3. g3 g6 4. d4 cxd4 5. Dxd4!? Pf6 6. e5 Pc6 7. Da4 Pd5 8. c4 Pc7 9. Le3 b5 10. cxb5 axb5 11. Db3 Lg7 12. Pc3 b4 13. Pa4 0-0 14. Lg2 La6 15. Pc5 (Pb6) Lb5 16. Td1 Pxe5 17. Pd4 Lc4 18. Dxb4 Pa6 19. Pxa6 Txa6 20. Le4 d5 21. Lc2 Txa2 22. Ld2 Txb2! en wit geeft op, want op 23. Dxb2 volgt natuurlijk heel overtuigend Pf3+ 24. Pxf3 Lxb2.

- Lommel: het 20ste zomertoernooi van NLS wordt gehouden op 7, 14 21 juli, 11, 18 en 25 augustus. 30.0000 frank prijzengeld. 2 uur KO per speler per partij. Inl. Eddy Janssens, 011/54.19.49.

Wit: Kc1, La2, Pb3, Pe7, pic3, d2, g2.

Zwart: Ke4, pd6, e2, e5.

1. Kc2!! e1D 2. Pc1! (Dreigt 3. Pd3 en 4. Ld5 mat) Df1 3. Lc4! Df6 (Alle zwarte zetten verliezen) 4. Ld3+ Kf4 5. Pd5+ met damewinst.

Garcia - Kaufman (2000)

Wit: Kg1, De5, Td5, Te1, Pe6, pia3, g3, h2. Zwart: Kg8, Db7, Tc4, Te8, La8 pi a6, b6, g7 h7.

Wit aan zet speelt en wint.