Het fascisme is terug in Italië: Mussolini-fans marcheren door Rome

Daar is hij: Roberto Fiore, de man die twintig jaar in het buitenland woonde nadat hij in Italië was veroordeeld wegens betrokkenheid bij een bomaanslag met 85 doden. Hij wordt geflankeerd door zestien zwaar getatoeëerde mannen met om hun linker bovenarm een gekleurde band waarop Servizio d'Ordine staat - ordedienst. Zij zijn vandaag uitverkoren om de grote leider van het Italiaanse neofascisme te beschermen, en met hem de ongeveer tweeduizend volgers die zaterdagmiddag achter hem aan marcheren in ordelijke rijen van acht, dwars door de straten van Rome.

"Boia chi molla", scanderen ze een gevleugelde uitspraak van Benito Mussolini - de beul voor hem die opgeeft. En verder: "Alles voor het vaderland", "Italië voor de Italianen" en "Stop de immigratie, stop de illegalen, gooi alle indringers het land uit". De honderden mannen en een handvol vrouwen die zaterdagochtend vanuit heel Italië naar deze door Mussolini gebouwde buitenwijk van Rome trokken, doen dat naar eigen zeggen om "de straten terug te veroveren op de indringers". Het gevolg: veel tatoeages, veel zwarte kleren, veel geheven rechter handpalmen en aan de overkant van de straat veel opgetrokken wenkbrauwen.

"Ons land wordt bezet door een leger dieven", zegt Luca Castellini, lid van een van de meest racistische hooligangroeperingen ter wereld, de Brigate Gialloblu van de voetbalclub Hellas Verona. Hij is speciaal naar Rome gekomen om "de veiligheid van zijn kinderen te waarborgen", zegt hij, waarna hij zijn megafoon pakt en met zijn mondhoeken halfstok schreeuwt: "Pakistani, Bengalezen, Senegalezen, stuur ze terug naar hun eigen land!"

Deze mars op Rome is het geesteskind van Roberto Fiore, de extreemrechtse politicus die twintig jaar in ballingschap leefde wegens betrokkenheid bij een extreemrechtse bomaanslag in 1980. Pas toen het vergrijp in 1999 verjaarde, keerde hij terug naar Rome om het neofascistische Forza Nuova te stichten.

Schandalen

Fiore wilde eigenlijk een week eerder marcheren, omdat het toen, op 28 oktober, precies 95 jaar geleden was dat Benito Mussolini zijn zwarthemden opriep naar Rome te trekken om er een fascistische dictatuur te stichten. Maar dat was ontoelaatbaar, vonden 45 parlementariërs, de burgemeester van Rome en de minister van Binnenlandse Zaken, die Fiore uiteindelijk verplichtte de mars uit te stellen.

"28 oktober had ons allemaal een prachtige datum geleken", zegt Fiore daarover tegen zijn nukkige gevolg. "Vanaf die datum werden moerassen drooggelegd, waarin hele steden werden gebouwd. Een periode waarin ons vaderland herboren werd. Maar laten we vanaf nu 4 november als bijzondere datum zien; de dag waarop ons volk opnieuw wakker werd. Waarop we de invasie blokkeerden en begonnen aan de herovering van ons land."

Hoewel deze mars plaatsvindt in de rafelrandjes van het Italiaanse antimigratiesentiment - veel militanter dan Forza Nuova wordt het niet - lijkt de brandstof die hun woede voedt ook steeds meer andere partijen voort te stuwen. Ook die andere partijen merken dat de kiezers genoeg hebben van de ruim 600.000 vluchtelingen die sinds 2014 in Italië arriveerden, waardoor ook die partijen zich steeds harder opstellen tegen migranten.

Toch zijn het vooral de (extreem)rechtse partijen die er electoraal van profiteren. Gisteren werden lokale verkiezingen op Sicilië gehouden. Nello Musumeci zou volgens de peilingen - de uitslag was bij het ter perse gaan nog niet bekend - een van de grote winnaars worden. Musumeci is verbonden aan de centrumrechtse coalitie van Silvio Berlusconi, maar heeft een verleden bij de neofascistische Nationale Alliantie. Een van zijn speerpunten: minder immigratie.

Of wat te denken van de kustplaats Ostia bij Rome. Lange tijd stond die vooral bekend vanwege haar stranden. Sinds de verkiezingen van gisteren is ze ook de stad waar, 72 jaar na de dood van 'Il Duche' Benito Mussolini, het Italiaanse fascisme weer een serieuze comeback maakte in de politiek. Ostia werd twee jaar geleden opgeschrikt door een enorm maffiaschandaal. Omdat vrijwel alle partijen betrokken bleken bij die corruptie, besloot de neofascistische partij CasaPound al haar pijlen op de gemeente te richten. De 32-jarige kandidaat Luca Marsella, die de afgelopen weken hard van leer trok tegen bijvoorbeeld Afrikaanse verkopers op het strand, haalt volgens de laatste peilingen meer dan 10 procent van de stemmen. Dat zou een van de grootste successen voor een neofascistische partij sinds 1945 zijn.

Gevechten

"Je kunt wat wij doen fascisme noemen", zegt Fiore zaterdagavond aan het einde van zijn patriottisch defilé en nog immer omringd door zijn potige ordedienst. "Maar ik noem het liever een nieuwe kracht, een forza nuova, die ons land weer wakker maakt en waarmee we de migratie stoppen. Het is aan ons om sterk te zijn. Het is aan ons om voorbereid te zijn. Het is aan ons om klaar te zijn voor de gevechten. Want de strijd tussen de voor- en tegenstanders van het vaderland is aan ons."