Het armoezaaiersbeleid op hogescholen is onrechtvaardig

Een hogeschool merkt dat haar personeel bezwijkt onder de werkdruk en biedt daarom training aan om burn-outs te voorkomen. Alleen jammer dat het personeel geen tijd heeft om de cursus ook effectief te volgen. Te veel werk, te weinig personeel. Het resultaat: nog meer sluimerende burn-outs.

De anekdote is tekenend. Er is reden tot ongerustheid over de financiële gezondheid van de Vlaamse hogescholen. Sommige grote scholen staat het water aan de lippen, omdat de overheidsfinanciering al jaren de grote instroom van studenten niet meer volgt. Ze zijn het slachtoffer van hun eigen succes: de studenten stromen binnen, maar de overheid heeft er geen cent extra voor over.

Per student krijgen hogescholen nu ongeveer evenveel werkingsmiddelen als een gemiddelde kleuterschool per kleuter. Los van het uitgangspunt dat er niet genoeg geld naar kleuteronderwijs kan gaan, illustreert dat dat er iets flink scheefzit. Dat is niet uitsluitend de verantwoordelijkheid van de huidige Vlaamse regering. Dit armoezaaiersbeleid sleept al jaren aan. Maar de besparingen van dit kabinet treffen de hogescholen wel dubbel. Hebben de universiteiten nog wel wat vet dat kan worden weggehaald, dan zitten de hogescholen ook zonder die besparingen op het vlees. Als je dan snijdt, bloedt het.

Hogescholen zijn al langer het ondergeschoven kindje van het Vlaamse onderwijs. Ten dele zijn ze het slachtoffer van hun bleke imago. Aan de ene kant hebben ze geen telegeniek netwerkende rectoren om hun zaak te verkopen of prestigieuze internationale rangschikkingen om mee uit te pakken. Anderzijds krijgen ze ook niet de vanzelfsprekende sociale focus die het lager of kleuteronderwijs geniet: daarvan begrijpt iedereen dat ze geld mogen kosten. Hogescholen vallen zo overal een beetje tussenin.

Dat is best onrechtvaardig. Wie het succes van de democratisering van het onderwijs in Vlaanderen wil bezingen, kan niet om de hogeschool heen. Als er vandaag nog ergens kansen op sociale mobiliteit worden geboden over alle grenzen van klasse en gemeenschap heen, dan wel hier. Deze scholen leveren ook het type praktisch geschoolde, competente en inzetbare jonge arbeidskrachten af waar de ondernemerswereld naar op zoek zegt te zijn. Dat zijn belangrijke maatschappelijke opdrachten.

Hogescholen mogen daar gerust wat assertiever over communiceren. Het zal de minister van Onderwijs een hefboom geven om haar regering te dwingen recht te zetten wat jarenlang krom is gegroeid.