Zaterdag 01/04/2023

Herbekijk de ontwikkelingen in het rampgebied in Texas

null Beeld AP
Beeld AP

  • Vijf tot vijftien doden, zeker 160 gewonden
  • Storm op weg naar rampgebied
  • Zware ontploffing in een kunstmestfabriek in Waco
  • Onder slachtoffers ook veel reddingswerkers en brandweerlui
  • Zeker 200 huizen en bedrijven in de omgeving van de fabriek zijn verwoest
  • In vijf jaar geen veiligheidscontrole meer geweest, op 12 februari al brand

Een explosie in een kunstmestfabriek in West, Texas, heeft enorme schade veroorzaakt. Het is nog niet duidelijk hoeveel dodelijke slachtoffers er gevallen zijn. De politie schat dat zeker vijf tot vijftien mensen zijn omgekomen. Zeker 160 slachtoffers moesten met verwondingen naar het ziekenhuis.

Er zouden tussen 50 en 75 huizen beschadigd zijn door de explosie. Ook handelszaken, een appartementencomplex en vele auto's deelden in de brokken. Swanton zegt dat het gevaar nog niet voorbij is en er zich nieuwe explosies kunnen voor doen. Maar de situatie zou op dit ogenblik wel onder controle zijn.

null Beeld EPA
Beeld EPA

Uit de verklaring van Swanton blijkt dat de situatie nog altijd verwarrend is. Hij herhaalt dat er naar schatting vijftien mensen om het leven gekomen zijn, maar kan niet zeggen of er nog slachtoffers ingesloten zitten.

Politiecommissaris William Swanton houdt opnieuw een persconferentie. Hij zegt dat er in het rampgebied aan plunderen wordt gedaan.

De onderstaande tweet omschrijft de situatie in Texas het best.

Het slechte weer is een belangrijke factor bij de bluswerken. De brandweer probeert een voorraadtank met chemicaliën te beschermen tegen het vuur. Die is bij de explosie intact gebleven. Bovendien is een storm op weg naar het rampgebied. De hevige wind zou gevaarlijke gassen naar bevolkte gebieden kunnen blazen. Het slechte weer maakt het er ook niet gemakkelijker op voor de vele mensen die geen dak meer boven hun hoofd hebben. Het is er ook niet warm buiten.

De nacht is inmiddels voorbij in Texas en dus zouden we nu snel een overzicht van de ravage moeten krijgen. Het weer is echter heel slecht en de regen en de wind zullen de reddingsoperatie moeilijk maken.

Op CNN legt een emotionele Dr. George Smith uit hoe hij mensen hielp evacueren. De man zit onder het bloed. Het stadje heeft maar drie ambulances, maar gisterenavond was er een training bezig. Smith weet niet waar die mensen nu zijn, maar hij vreest dat de meerderheid zich buiten bevond op het ogenblik van de explosie.

De burgemeester van West, Tommy Muska, heeft de pers kort toegesproken. Ook hij kon geen cijfers geven van het aantal doden en gewonden. Wel zijn zoals eerder gemeld ongeveer 160 mensen in ziekenhuizen opgenomen.

Het is niet de eerste keer dat chemische stoffen een explosie in een fabriek veroorzaken. Dichter bij huis, in Toulouse, stierven in september 2001 negenentwintig mensen toen ammoniumnitraat een fabriek in lichterlaaie zette. Maar het grootste ongeval dateert van 1917. Toen ontplofte een Frans vrachtschip met militaire explosieven aan boord. Grote delen van het Canadese Halifax werden met de grond gelijkgemaakt. Ongeveer 2.000 mensen, vooral kijklustigen die door de brand werden gelokt, stierven door de ontploffing.

Op de meest recente weerkaarten is te zien dat onweer in de buurt van Waco hangt. Vermoedelijk zal ook de rampregio nog met slecht weer te maken krijgen.

Op de persconferentie wordt nog gezegd dat het wachten is op zonsopgang. Vermoedelijk zal het aantal dodelijke slachtoffers dan stijgen.

null Beeld GETTY
Beeld GETTY

Op een persconferentie wordt geschat dat er vijf tot vijftien doden zijn gevallen door de explosie. Drie tot vijf brandweermannen zijn vermist. Er wordt voorts verteld dat de huizen nabij de fabriek met de grond gelijk zijn gemaakt. Men gaat niet uit van kwaad opzet en de brandweer heeft het vuur in de fabriek intussen onder controle.

Het is nog steeds niet duidelijk hoeveel doden er gevallen zijn. Wel is er melding van minstens 160 gewonden.

null Beeld PHOTO_NEWS
Beeld PHOTO_NEWS

Ooggetuigen vertellen op BBC over wat ze precies hebben meegemaakt. Zo zag Ulizes Castaneda het allemaal op de eerste rij gebeuren. "Eerst zagen we een beetje rook, niets om je zorgen over te maken. Maar dan werd de rook donkerder. We gingen naar een school en begonnen vanuit de auto te filmen. Toen zag ik iedereen bukken, ik draaide me om en zag de explosie. De kracht gooide me achteruit in de truck. Er vielen brokstukken die ons allemaal verbrandden. We renden weg en sloegen op de vlucht."

In de buurt van het rampgebied behandelen ziekenhuizen de slachtoffers. In het Hillcrest Hospital zouden meer dan honderd mensen opgenomen zijn. De verwondingen variëren van gebroken beenderen tot snijwonden.

Op het kaartje hiernaast is te zien hoe dicht de school bij de fabriek ligt. Moest de ontploffing gedurende de lesuren zijn gebeurd, zou het drama nog veel groter zijn geweest.

null Beeld Guardian/Google Earth
Beeld Guardian/Google Earth

West Intermediate School, het verwoeste schooltje vlak aan de fabriek, moest op 12 februari al eens ontruimd worden door een brand in de meststoffenfabriek. Die liet achteraf weten dat het ging om "een gecontroleerde verbranding van ongebruikte palletten". Hieronder de memo van de schooldirectie aangaande dat incident.

null Beeld kos
Beeld kos

De jongste vijf jaar zouden er geen veiligheidsinspecties van overheidsinstanties geweest zijn in de kustmeststoffabriek. "We zijn onderbemand wegens besparingen" laat zo'n inspecteur anoniem weten op Twitter.

Dit is wat overblijft van het appartementsgebouw vlak aan de fabriek.

null Beeld kos
Beeld kos

In 2006 werd de fabriek door de Texaanse overheid op de vingers getikt wegens het niet naleven van de veiligheidsregels, maar ze mocht open blijven.

We zijn nu meer dan zeven uur na de explosie en de omvang van de schade die die heeft aangericht is nog steeds niet bekend. De ravage zal zich pas echt openbaren wanneer het over enkele uren licht wordt in West bij Waco.

De burgemeester van West zegt dat "alles er op wijst dat er geen kwaad opzet in het spel is en dat het wel degelijk om een ongeval gaat".

De explosie blies een truck van de weg, die reed in de buurt van de fabriek. Eén van de inzittenden was 20 minuten buiten westen, maar overleefde net als de chauffeur.

Dit is niet de eerste keer dat Texas wordt getroffen door een vreselijke ramp met een kunstmestexplosie. Gisteren nota bene, 66 jaar geleden, was er eentje in Texas City, waar een schip ontplofte dat ammoniumnitraat vervoerde. 580 mensen kwamen toen om.

Zes brandweerlui, twee ambulanciers en één agent nu bevestigd als overleden. Ook de gemeentesecretaris van West is overleden.

Hoe kan kunstmest zo'n zware explosie veroorzaken? Moleculen van stikstofgas zijn moeilijk te splitsen en bij stikstof heb je een enorme hoeveelheid energie nodig om de moleculen met andere elementen te doen reageren. Die energie is de oorzaak van de explosie.

De politie zegt dat het nog onbekend is hoe de brand en de daaropvolgende explosie is ontstaan, en dat kwaad opzet "niet valt uit te sluiten".

In de vergunningsaanvraag van de kunstmesfabriek, die collega's van The Dallas Morning News konden inkijken, staat letterlijk dat de fabriek geen gevaar vormde qua brand of ontploffingen. Ondanks de aanwezigheid van ondermeer 20 ton ammoniak. (The report stated “no” under fire or explosive risks. The worst possible scenario, the report said, would be a 10-minute release of ammonia gas that would kill or injure no one. The second worst possibility projected was a leak from a broken hose used to transfer the product, again causing no injuries.)

Over aantal dodelijke slachtoffers: "Police confirm there were fatalities and expect the number to rise."

De laatste officiële balans: 172 mensen naar ziekenhuis, 24 strijden voor hun leven, 38 mensen in bijzonder ernstige toestand, 23 slachtoffers momenteel in transit naar ziekenhuizen. Nog geen officiële cijfers van aantal doden.

null Beeld REUTERS
Beeld REUTERS

Luister hier naar de initiële communicatie van de plaatselijke brandweer vlak na de explosie.

Uit een opslagtank die niet ontplofte, lekt momenteel gas en dat baart de brandweer zorgen. Momenteel is daarom de zoektocht naar slachtoffers opgeschort.

Door de sterke wind die waait in Waco is het moeilijk voor reddingshelikopters om op te stijgen en te landen en om de gewonden naar ziekenhuizen te voeren meldt NBC.

In 2001 kwamen 31 mensen om en vielen 2.000 gewonden toen een kunstmestfabriek ontplofte in de buurt van het Franse Toulouse. De plaats Waco werd in 1993 wereldnieuws. Op 19 april in dat jaar vielen honderden agenten van de FBI het gebouw van de sekte Branch Davidians binnen nadat vanuit het pand was geschoten. In het vuurgevecht en de brand die in het gebouw ontstond kwamen 76 sekteleden om het leven. Onder de doden was sekteleider David Koresh.

De kunstmestfabriek bevindt zich in West, ten noorden van Waco. Een foto die na de explosie werd gemaakt, laat een meters hoge rookpluim zien. Inwoners van Texas melden dat de schokgolf kilometers verderop werd gevoeld. Het Amerikaans Geologisch Instituut registreerde een aardbeving met een kracht van 2,1 op de schaal Richter tijdens de explosie.

null Beeld AP
Beeld AP

De Waco Tribune-Herald bericht dat er zeker zeven brandweermannen vermist zijn die in de fabriek de brand aan het blussen waren toen de explosie plaatsvond.

undefined

Volgens D.L. Wilson, van het Texaanse Department of Safety, is de ramp qua omvang vergelijkbaar met de bom die in 1995 een gebouw in Oklahoma City vernielde. Daarbij vielen toen 168 doden.

Bij een zware ontploffing in een kunstmestfabriek in Waco, in de Amerikaanse staat Texas, zijn wellicht "60 tot 70 doden" gevallen, misschien meer. Er zouden ook honderden gewonden zijn. Tientallen naburige gebouwen zijn met de grond gelijkgemaakt door het gigantische inferno na de ontploffing. De plaatselijke sheriff spreekt van een oorlogszone. De oorzaak van de explosie is nog niet bekend. Een groot deel van de stad met 2.700 inwoners is ondertussen geëvacueerd. De hulpdiensten zijn massaal aanwezig. Er heerst nog steeds ontploffingsgevaar waardoor zelfs de brandweer uit de buurt moet blijven.

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234