Helft minder besmettingen in gezin na één vaccin

Eén dosis van het coronavaccin van Pfizer of AstraZeneca voor één gezinslid vermindert besmettingen binnen het gezin met ongeveer de helft, zo blijkt uit een studie van het Engelse Gezondheidsinstituut PHE.

Thuis, gezellig in de eigen bubbel, doen er zich nog veel besmettingen voor. Maar een onderzoek van Public Health England bewijst nu dat één prik van het AstraZeneca- of Pfizer-vaccin de verspreiding van het virus in huiselijke kring al aanzienlijk tegengaat. De studie toont aan dat wie een vaccindosis kreeg – en minstens drie weken later het virus alsnog opliep – 38 tot 49 procent minder kans had om het virus nog over te zetten op zijn huisgenoten.

Ook op andere plaatsen, waar mensen dicht op elkaar zitten, zoals gevangenissen, verwachten de onderzoekers gelijkaardige resultaten. “Dit onderzoek ligt in lijn met een Schotse studie bij gezinsleden van gezondheidswerkers”, zegt vaccinoloog Pierre Van Damme (UAntwerpen), die ook lid is van de Taskforce Vaccinatie. “Daar zagen we al een reductie van minstens 30 procent in de besmettelijkheid. Deze resultaten zijn dus nog beter.”

Contacten

De Britse onderzoekers kwamen tot hun resultaten door de besmettingen uit 24.000 huishoudens te bestuderen, met daarin 57.000 mensen, die ‘contacten’ waren van gevaccineerden. Iedereen die twee dagen tot twee weken na de eerste besmetting in het huishouden positief testte op het virus, werd omschreven als een contact. In de studie, waarvan de peer review nog niet rond is, werden zij vergeleken met een miljoen contacten van mensen die nog geen vaccin hadden gekregen.

Uit andere Britse data is al gebleken dat één prik van die twee vaccins de kans op een symptomatische infectie met 74 procent vermindert. “We weten ondertussen al dat mensen ongeveer tien dagen na hun eerste dosis al goed beschermd zijn tegen een ernstige infectie en dus ook tegen overlijden”, zegt viroloog Johan Neyts (Rega Instituut, KU Leuven).

De resultaten van deze studie zijn dus zeer bemoedigend. Toch zit er ook een duidelijke waarschuwing in: verminderen is nog niet hetzelfde als elimineren. Na een prik lijkt het dus wel nog mogelijk om iemand met het virus te besmetten. “Zelfs als je gevaccineerd bent, is het dus nog steeds erg belangrijk om te letten op je handhygiëne en om de regels rond social distancing na te leven”, zegt Mary Ramsay, hoofd immunisatie van de PHE.

Tweede prik

De grote vraag is ook nog steeds wat er gebeurt als ook de tweede prik is gezet. Wetenschappers denken dat het risico op verspreiding dan uiteraard verder afneemt. “Dat is ondertussen ook gebleken uit studies met proefdieren”, zegt Van Damme. “Als apen na een volledige toediening van een vaccin opnieuw blootgesteld werden aan corona, waren ze nog maximaal één dag drager van het virus. We verwachten dus dat de besmettelijkheid bij mensen ook verder zal dalen na een volledige vaccinatie. Maar we moeten dat nog kunnen bewijzen.”

Volgens de cijfers van Sciensano staat de R-waarde van het virus (een gemiddelde van hoeveel mensen één besmet persoon aansteekt) in ons land nog op 0,91. Op dit moment hebben al meer dan drie miljoen Belgen minstens één prik gekregen met een vaccin, wat overeenkomt met een derde van de volwassenen.