ReportageFruitteelt
Haspengouwse fruittelers zien honderden kilo's kersen verdwijnen: ‘De politie doet haar best, maar de dieven lachen met ons’
In Haspengouw bezorgen dievenbendes kersentelers kopzorgen. De politie zet extra patrouilles in, maar dat kon niet verhinderen dat er dit weekend opnieuw veel vruchten gestolen werden. ‘De gevolgen hiervan kunnen jaren aanslepen.’
Een kersenplantage in Wellen is het laatste slachtoffer: zaterdagochtend rond 5.30 uur werd er door onbekenden over een afstand van 50 meter een onbekende hoeveelheid kersen geplukt en meegenomen. Geen unicum, want vele telers hebben ermee te maken. Georganiseerde dievenbendes trekken zodra de avond valt langs verschillende fruitplantages en gaan op zoek naar plekken om toe te slaan. In enkele uren tijd verdwijnen dan tientallen tot honderden kilo’s kersen, wat duidelijk maakt dat het om grote groepen met ervaring gaat.
“De ordediensten doen hun best om de dieven op te pakken, maar de bendes lachen met ons”, zegt Peter Guilliams uit Sint-Truiden, die op 15 juni ondervond dat de bendes er ook niet voor terugdeinzen om geweld te gebruiken. Rond 20.30 uur wandelde hij over zijn plantage om een achtergelaten werktuig op te pikken toen hij plots twee onbekende mannen tegen het lijf liep. Ze vertelden hem dat ze enkel een wandeling wilden maken, maar dat vond de fruitteler vreemd omdat de straat een heel eind verderop ligt. Toen Guilliams aandrong om zijn terrein te verlaten, kreeg hij plots rake klappen en brak hij zijn hand.
Tijdens een van de drukste periodes van het jaar een fysiek letsel oplopen is natuurlijk onwenselijk. Maar Guilliams schrok vooral wanneer hij later van buren hoorde dat ze de auto van de mannen herkenden. Zij hingen al langer rond in de buurt van kersenplantages waar eerder gestolen werd. Diefstal van fruit is dan ook absoluut niet zeldzaam in de regio.
Op vraag van verschillende boeren installeerde de Truiense politie in 2020 al een bewakingscamera om nummerplaten te traceren, maar dat schrikt de criminelen duidelijk niet af. Guilliams merkt op dat ze steeds frequenter toestaan en ook grotere hoeveelheden fruit meenemen. “Het is niet makkelijk om in te schatten wat er precies verdwijnt, maar bij het oogsten zijn sommige rijen met bomen bijzonder snel leeggeplukt”, zegt de Truienaar.
De man wil niet te lang bij de agressie stilstaan, hoewel hij zich wel vragen stelt bij de manier waarop het juridisch systeem met fruitdieven omgaat. “Ze krijgen soms een werkstraf, maar daar blijft het dan bij. Er zouden sowieso meer bendes gevat moeten worden om anderen af te schrikken”, aldus de teler.
Extra patrouilles
De politiezones van Sint-Truiden, Gingelom, Nieuwerkerken en Kanton Borgloon zijn zich bewust van het probleem. De komende weken zullen extra agenten over de verkavelingswegen trekken om er een oogje in het zeil te houden. In Borgloon patrouilleert ook de cavalerie van de federale politie af en toe, al beseft korpschef Rohnny Maes dat het onmogelijk is om de hele streek voortdurend te observeren. Potentiële dieven weten dat en kiezen graag voor kersen omdat ze makkelijk te vervoeren zijn.
De afgelopen jaren werd naast de hoogstamboomgaarden ook bijzonder sterk in laagstam geïnvesteerd, waardoor een diefstal minder moeite kost. Als u ook weet dat een kilo kersen al snel 7 à 8 euro kost en verrast het niet langer dat dieven er graag hun zinnen op zetten. Een team van een tiental personen kan boeren in enkele uren tijd zo duizenden euro’s lichter maken.
Maes merkt daarbij op dat de rovers de gestolen vruchten vaak rechtstreeks aan winkeliers uit grotere steden aanbieden, al komen ze soms ook op markten terecht. Dat overzichtelijke businessmodel verklaart ook waarom veel bendes als geoliede machines te werk gaan, al gaat niet iedereen even professioneel te werk.
Aan het begin van de maand betrapte teler Jos Claes uit Hoepertingen een illegale plukker op heterdaad toen hij een vergeten zak met 30 kilo kersen kwam ophalen. Een van zijn buren bracht hem eerder op de hoogte toen hij de dief zag, dus de confrontatie kwam niet volledig als een verrassing. Toch vond Claes het opmerkelijk toen hij ontdekte dat de geplukte kersen helemaal niet rijp waren en dat de inspanningen van de crimineel dus sowieso niets zouden opleveren.
Honderden kilo’s
Die knulligheid zou misschien grappig zijn als er jaarlijks geen honderden kilo’s kersen verloren gingen. De fruitteler uit Hoepertingen vertrouwt op de ordediensten en hoopt dat ze op korte termijn een einde aan het probleem kunnen maken.
“De gevolgen van de diefstallen kunnen namelijk jaren aanslepen”, vertelt hij. In hun pogingen om zo snel mogelijk vruchten mee te nemen, trekken de bendeleden vaak takken los van de bomen. Op die manier kunnen ze de vruchten thuis plukken, al legt die aanpak ook een hypotheek op de oogst van de komende jaren. “Jonge scheuten worden kapotgemaakt en ook de bloempotten sneuvelen vaak. Daardoor loopt de prijs van zo’n diefstal voor ons als telers snel op.”
De korpschef van Kanton Borgloon begrijpt de frustratie van de boeren, maar spreekt het idee van straffeloosheid tegen. “Als we ze vatten, krijgen ze een proces-verbaal wegens diefstal. Daarna is het aan het parket om er het nodige gevolg aan te geven”, aldus Maes. Hij vraagt fruittelers dan ook om niet te twijfelen en aangifte te doen, want dat gebeurt nu lang niet altijd.