Grove reacties vanaf nu mee met grofvuil
Wie wil weten wat er broeit in de onderbuik van Vlaanderen hoeft enkel naar HLN.be te surfen. De anonimiteit van de lezersreacties op die site brengt het slechtste in de mens naar boven. Vanaf volgende maand moet daar een einde aan komen.
De dagen van 'Waalse Werker', 'Ben Uitgeperst' en 'Jozef met de klak' zijn geteld. Nog een paar weken kunnen ze achter de veilige beschutting van een pseudoniem hun gal spuwen op de site van Het Laatste Nieuws. Daarna moeten ze kleur bekennen. Vanaf eind september kan enkel wie zich registreert nog reageren op de artikels die op HLN.be verschijnen.
"We zitten al langer met die lezersreacties in onze maag", zegt hoofdredacteur Dimitri Antonissen. Het is dan ook een moeilijk vraagstuk. Door lezers te laten reageren op artikels kom je te weten hoe de mensen die je krant lezen over bepaalde thema's denken en met welke vragen ze blijven zitten. "Een heel waardevol debat", vindt Antonissen. Alleen wordt dat debat regelmatig verstoord door anonieme reacties die alle grenzen van het fatsoen overschrijden. Racisme, scheldpartijen, oproepen tot geweld... Je kunt het zo grof niet bedenken of het is wel ergens in de commentaren te vinden.
Creatieve lezers
Het Laatste Nieuws is niet de enige titel die met dat probleem worstelt. Bij Knack pakten ze drie jaar geleden al met een verplichte registratie uit, in een poging het niveau van de reacties op de site op te krikken. Tevergeefs, bleek al snel. De grofgebekte Knack-lezers waren creatief genoeg om onder valse profielen hun ding te blijven doen. Begin dit jaar besloot het blad dan om alle reactiemogelijkheden op de site te blokkeren.
Bij Het Nieuwsblad horen we hetzelfde verhaal. "Voor elke waardevolle reactie krijg je er een hele reeks opmerkingen bij die je echt niet op je site wilt hebben staan", zegt hoofdredacteur Liesbeth Van Impe. Daarom kun je tegenwoordig op de site van Het Nieuwsblad slechts bij een heel beperkt aantal artikels reageren. "Dat is de enige manier om die reacties goed te controleren."
Bij HLN willen ze bewijzen dat het ook anders kan. Het blijft mogelijk om op alle artikels op de site te reageren. Alleen moet je daarvoor vanaf eind september een profiel aanmaken met daarin je volledige naam, adres en telefoonnummer.
Waterdicht is dat systeem niet. Uit een doorlichting van vijf Vlaamse krantensites die het Center for Journalism Studies (UGent) in 2011 uitvoerde, bleek immers dat maar liefst 55 procent van de gebruikers een vals profiel gebruikte om reacties te plaatsen. "Maar het is alvast een eerste drempel", zegt Antonissen. Dat die verplichte registratie ook een heleboel data oplevert over de bezoekers van de site is leuk meegenomen. "Elke uitgever wil weten wie de lezers van zijn krant zijn", geeft Antonissen toe. "Maar dat is niet waarom we die maatregel hebben ingevoerd. Het is ons in de eerste plaats om het niveau van de lezersreacties te doen."
Daarom worden die reacties ook strenger gecontroleerd. Dat gebeurt voortaan door het Nederlandse bedrijf NoviaFacts, dat die screening al doet voor een hele reeks Nederlandse krantensites. "Het grote voordeel is dat zij door hun groter personeelsbestand heel flexibel zijn", legt Antonissen uit. "Wanneer een bepaald nieuwsfeit veel reactie uitlokt, kunnen zij snel wat extra mensen vrijmaken om bij te springen."
Die ingrepen moeten het niveau van het debat de hoogte in jagen, maar wat zal het effect op de bezoekerscijfers zijn? Dreigen een aantal regelmatige bezoekers niet af te haken nu ze niet meer ongestoord hun mening kunnen uiten? "Ik ga ervan uit dat die impact minimaal zal zijn", zegt Antonissen. "Voor veel mensen zal onze site net aantrekkelijker worden zodra ze merken dat er op een beschaafde manier gedebatteerd kan worden."
