Grootschalige testing op coronavirus kent moeizame start

Het testen op grote schaal van mogelijke coronapatiënten, wat sinds maandag door huisartsen gebeurt, kampt met een aantal kinderziektes. Als die niet snel opgelost raken, komt de hele exitstrategie in gevaar.

Om de coronamaatregelen te kunnen versoepelen, wordt er sinds gisteren massaal gecontroleerd op Covid-19. Iedereen met koorts, een hoest, spier- of keelpijn voldoet nu aan de ‘casedefinitie’ om getest te worden. De huisartsen spelen daarin een cruciale rol. Zij krijgen de opdracht om massaal testen af te nemen, bij voorkeur in triageposten. Daarna bellen contact tracers de besmette personen op en gaan ze na met wie zij in contact zijn geweest.

Maar huisartsen botsen al meteen op problemen. Dat begint met het elektronische formulier dat zij moeten invullen om een test voor een patiënt te bestellen. De ‘e-form’ hangt in de cloud en wordt achtereenvolgens ingevuld door de huisarts, de arts die de test afneemt in de triagepost en het labo dat de test verwerkt. Als de test positief is, wordt het formulier ook doorgestuurd naar de contact tracers, die dan de persoon in kwestie benaderen.

De onmisbare e-form moet geïntegreerd worden in de computerprogramma’s van de huisartsen, waarin zij de medische dossiers van patiënten beheren. Alleen: gisterochtend was het formulier nergens te bespeuren. “In de twee meest gebruikte programma’s was het probleem na enkele uren opgelost, in de andere niet. Ook de triageposten kunnen het formulier nog steeds niet invullen”, zegt Stephanie Johanns, huisarts en coördinator van twee Leuvense triageposten.

Wissers

Het resultaat van de coronatest vloeit ook nog niet automatisch terug naar de huisarts. Voorlopig kan die de patiënt dus niet inlichten, tenzij de arts zelf op de server van de overheid op zoek gaat naar de resultaten. In deze drukke tijden is dat niet evident. “Vanaf woensdag zou dit in orde moeten zijn, maar wel alleen voor patiënten die bij hun huisarts een Globaal Medisch Dossier (GMD) hebben laten aanleggen”, zegt Roel Van Giel van beroepsvereniging Domus Medica.

Ook over het aantal beschikbare testen is er veel onzekerheid. “Zondag heeft het leger in elke triagepost 250 wissers afgeleverd. We weten niet hoeveel we er de komende dagen zullen bijkrijgen”, zegt Johanns. Gisteren waren het er 50. “Als je weet dat er gemiddeld 136 testen op 100.000 inwoners nodig zijn, dan zouden wij in onze twee triageposten – die zo’n 350.000 inwoners dekken – bijna 500 testen per dag moeten afnemen. Dat gaat met de huidige bevoorrading niet lukken, vrees ik.”

De testing zit inderdaad nog niet op kruissnelheid, zegt Van Giel. “Door een vergissing hebben enkele triageposten zondag ook geen wissers gekregen, bijvoorbeeld in Mechelen en Lier. De komende dagen zullen we ervoor moeten zorgen dat alle leveringen juist verlopen. Ook zullen we dagelijks moeten monitoren of de triagecentra voldoende tests krijgen om aan de vraag te voldoen.”

Beetje ongelukkig

Dat de grootschalige testing na het verlengde 1 mei-weekend aanving, net wanneer de reguliere zorg bij de huisartsen opnieuw van start ging, noemt Van Giel “een beetje ongelukkig”. Huisartsen werden gisteren overstelpt met niet-coronagerelateerde vragen. Daarbovenop moesten ze uitvissen waar ze beschermingsmateriaal konden vinden (in de triagecentra), hoe ze de e-form konden invullen (voorlopig op papier) en wanneer de overheid de afgenomen stalen zou komen ophalen (in de namiddag).

“Huisartsen doen wat ze gewend zijn: hun plan trekken”, zegt Roel Van Giel. “Als koepelorganisatie proberen we zoveel mogelijk problemen weg te werken. De samenwerking met het kabinet van minister Philippe De Backer (Open Vld) loopt vlot. Toch moeten er op het terrein nog veel kinderziektes worden weggewerkt. Alles moet efficiënter en eenvoudiger.”

Het kabinet-De Backer laat weten dat er voldoende materiaal is om te testen. “Wij baseren ons op de berekeningen van de GEES-exitgroep.” De verdeling daarvan zal afhangen van het gebruik. “Een triagepost die 200 testen heeft afgenomen, zal een grotere voorraad krijgen dan een post die er 30 had.” Bedoeling is dat het systeem volledig op punt staat tegen 11 mei. Tegen dan moeten ook de contact tracers er klaar voor zijn.