Dinsdag 21/03/2023

AchtergrondWorld Economic Forum

Globale elite massaal met de privéjet naar Davos, ondanks klimaatkritiek: ‘Waarom WEF niet verhuizen?’

Privéjets op de luchthaven van Zurich voor het World Economic Forum in 2019. Beeld EPA
Privéjets op de luchthaven van Zurich voor het World Economic Forum in 2019.Beeld EPA

Met het World Economic Forum in Davos wordt het ook erg druk op de luchthavens rondom de Zwitserse gemeente. De aanwezigen nemen en masse het privévliegtuig voor dit feest van de elite. Nochtans is klimaatopwarming een van de drukst besproken topics. Kan een andere locatie soelaas bieden?

Dimitri Thijskens

Meestal tref je in het Zwitserse Davos vooral rijke wintersporters aan, die tussen de 250 en 1.000 euro per nacht neertellen voor een van de hotels in de buurt. Voor een skipas van zes dagen betaal je hier nog eens 450 euro per persoon.

Maar deze week is er voor toeristen geen plaats. Er worden 2.700 van de meest invloedrijke mensen van de wereld verwacht op het Wereld Economisch Forum, die ook nog eens een grote entourage meebrengen van veiligheidsmensen en assistenten. En dat in een toeristisch plekje van nog geen 11.000 inwoners op 1.560 meter hoogte.

Lees ook

De rijkste één procent werd gemiddeld 300.000 euro rijker, de onderste 99 procent 1.894 euro

Alle grote landen en bedrijven vaardigen vertegenwoordigers af, het is zelfs mogelijk dat de Oekraïense president Volodymyr Zelensky acte de présence geeft. Voor ons land tekenen onder anderen koning Filip en koningin Mathilde, premier Alexander De Croo (Open Vld) en minister-president Jan Jambon (N-VA) present.

Twee mannen in clownkostuum wonen een demonstratie bij tegen het World Economic Forum in Davos, Zwitserland. Beeld AP
Twee mannen in clownkostuum wonen een demonstratie bij tegen het World Economic Forum in Davos, Zwitserland.Beeld AP

Privévlucht van 21 kilometer

Zwitserland mag dan hét Europese treinland bij uitstek zijn, door de ligging van Davos is het reizen met openbaar vervoer bijna onbegonnen werk. Je zou voor de 800 kilometer vanuit Brussel minstens negen uur onderweg zijn en acht keer moeten overstappen, valt op Google Maps af te lezen. Met de auto ben je vanuit Brussel ongeveer even lang onderweg, met het vliegtuig ben je op een dik uur in Zürich.

Veel regerings- en bedrijfsleiders opteren ervoor om niet met een lijnvlucht te komen, maar een privéjet te boeken. Onderzoek van de Universiteit van Delft in opdracht van Greenpeace heeft aangetoond dat het aantal privévluchten in mei vorig jaar, toen het Wereld Economisch Forum plaatsvond, met liefst 93 procent gestegen was. Vooral het aantal privévliegtuigen dat meer dan 3.000 kilometer had afgelegd bleek zeer hoog.

Maar ook enkele korte vluchten doen de wenkbrauwen fronsen. Zo was er een privéjet die slechts 21 kilometer had afgelegd om vervolgens verder te vliegen naar het Franse kustplaatsje Cannes. De onderzoekers kwamen tot de vaststelling dat er in de week van het Wereld Economisch Forum 500 privévluchten extra waren in vergelijking met een gemiddelde week – van en naar België ging het over tien vluchten. Deze vluchten samen zorgden voor 7.400 ton koolstofdioxide, ongeveer evenveel als 1.600 personenwagens op een heel jaar uitstoten.

Activisten in Davos.  Beeld AFP
Activisten in Davos.Beeld AFP

En dat net op het moment dat de klimaatopwarming een van de belangrijkste uitdagingen is waar de wereld voor staat. “Ik ken de argumenten wel, maar dat geldt voor eender welke top”, zegt econoom Peter De Keyzer, managing partner van Growth Inc. Zijn ex-vennoot ging meerdere keren met het vliegtuig naar Davos – om vervolgens ook nog eens uren met trein en taxi onderweg te zijn naar zijn hotel. “Maar kijk naar de klimaattop in Egypte, waar nog grotere delegaties naartoe getrokken zijn. Bovendien nemen ook veel aanwezigen lijnvluchten. Het is belangrijk om zulke toppen te organiseren zodat belangrijke stakeholders uit de politiek, het bedrijfsleven en de ngo’s elkaar kunnen treffen en de grote problemen kunnen bespreken. Zoiets werkt face to face nu eenmaal veel beter. Stel je voor dat ze niet samenkwamen bij zulke ontmoetingen. Dan zouden ze elkaar nog willen zien en nog meer vliegkilometers maken.”

Verhuis?

Feit is wel dat de klimaatopwarming een van de topics is die in Davos het meest aan bod zullen komen. Je kan je dan ook de vraag stellen of het nog wel opportuun is om deze bijeenkomst te houden in een moeilijk bereikbaar bergdorpje. Dat heeft alles met traditie te maken. Het WEF wordt al sinds 1971 georganiseerd door Klaus Schwab en is intussen een begrip geworden. Het is onlosmakelijk verbonden met Davos. Toch zou een verhuis naar bijvoorbeeld Zürich zeker niet verkeerd zijn om een signaal te geven.

“Of waarom niet naar een ander deel van de wereld?”, oppert De Keyzer. “Volgens mij zal het sowieso geen tien jaar meer duren voordat deze top zal doorgaan in Qatar, Riyadh of Singapore. In Europa moeten we eens gaan beseffen dat we niet meer het middelpunt van de wereld zijn. En dan is het een goed argument om te kiezen voor een plaats die veel makkelijker bereikbaar is.”

Mensen gaan het Davos Congress Center binnen aan de vooravond van het World Economic Forum. Beeld AP
Mensen gaan het Davos Congress Center binnen aan de vooravond van het World Economic Forum.Beeld AP

Hoe gaan de Belgische vertegenwoordigers? Ook Groene minister neemt lijnvlucht

Koning Filip en koningin Mathilde moeten maandagochtend eerst nog naar de staatsbegrafenis van koning Constantijn van Griekenland in Athene. Ze worden gebracht met een militair vliegtuig, waarmee ze later vandaag ook zullen doorreizen naar Davos. “Piloten van een militair vliegtuig moeten toch de nodige vlieguren verzamelen, dat kan mede op deze manier”, klinkt het bij het paleis.

De politieke delegatie reist vandaag samen af naar het Zwitserse Zürich met een lijnvlucht in economy class. De federale regering wordt vertegenwoordigd door premier Alexander De Croo (Open Vld), minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) en vicepremier Petra De Sutter (Groen). “Zoals steeds bij werkreizen werd eerst overwogen om de trein te nemen. Om praktische redenen en om zo veel mogelijk te tijd te winnen, werd het vliegen”, klinkt het op het kabinet van De Sutter. Minister-president Jan Jambon (N-VA) zal als enige vertegenwoordiger van de Vlaamse regering ook in economy class een lijnvlucht nemen naar Zürich.

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234