Gijzelaars bevrijd uit hotel Mali: minstens 22 doden, onder wie 1 Belg

De aanvallers die het Radissonhotel in de Malinese hoofdstad Bamako aanvielen, hebben niet langer gijzelaars in handen. Dat heeft de Malinese regering bekendgemaakt. De terreuractie heeft volgens VN-blauwhelmen zeker aan 22 mensen het leven gekost. Zeker twee daders zijn al gedood, de anderen verschansen zich nog op de zevende verdieping van het hotel.

80 gijzelaars waren volgens de lokale tv deze middag bevrijd, maar de hotelketen stuurde nadien een persbericht uit waarin het stelde dat er nog 124 gasten en 13 werknemers vastzaten. Onder hen ook vier Belgen, zo meldt minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders. Het ging om één personeelslid van het parlement van de Franse gemeenschap en drie Belgen die er instaan voor de veiligheid van de Europese diensten ter plaatse. Eerstgenoemde is om het leven gekomen, zo heeft Brussels parlementsvoorzitter Charles Picqué gemeld. Over de andere Belgen is nog geen duidelijkheid.

Bestorming

De aanvallers hadden vanochtend zo'n 170 mensen in gijzeling genomen: 140 hotelgasten en 30 medewerkers. Het gaat om jihadisten van Al-Mourabitoun, een aan al-Qaida gelieerde groepering uit het noorden van Mali. Die heeft de aanval deze namiddag via Twitter opgeëist. Voornamelijk Toearegs en Arabieren maken deel uit van Al-Mourabitoun.

Ooggetuigen meldden dat een groep mannen het hotel was binnengegaan en vervolgens naar de bovenste etages ging waar ze begonnen te schieten. Verschillende bronnen spreken van tien tot dertien gewapende mannen, die 'Allahoe akbar' geschreeuwd hebben toen ze het hotel binnendrongen.

Volgens een bron bij de Malinese veiligheidsdiensten zijn de aanvallers het hotel binnengekomen aan boord van een auto met een diplomatieke nummerplaat. Tamba Diarra, een medewerker van het Radisson Blu-hotel, liet telefonisch weten dat de aanvallers granaten hadden laten ontploffen.

De Malinese veiligheidstroepen pogen in het hotel nog altijd de jihadisten te overmeesteren. De aanvallers zouden zich nu gebarricadeerd hebben op de zevende verdieping. De Malinese autoriteiten zeggen dat ze al twee aanvallers gedood hebben. Hoeveel militanten er nog in het hotel zijn, is niet duidelijk.

De Franse president Hollande zei dat Frankrijk klaarstaat om Mali te helpen. Hollande vraagt alle Franse burgers in Mali om zich te melden bij de Franse ambassade op locatie, zodat "er alles aan wordt gedaan om hen bescherming te bieden". "Er is een aanval geopend en we zullen alle middelen inzetten opdat de gijzelaars bevrijd kunnen worden. We zullen, opnieuw, moeten blijven doorgaan en onze solidariteit tonen met Mali, een bevriend land."

Er werden VN-militairen naar het hotel gestuurd, evenals Amerikaanse elitetroepen. Ook elitetroepen van de Franse politie kwamen ondersteuning bieden. De Franse gendarmes zijn gespecialiseerd in gijzelingen en maken deel uit van de Groupe d'intervention de la gendarmerie nationale, de antiterrorisme-eenheid van de Franse gendarmerie. Verder heeft ook Nederlandse overheid Mali hulp aangeboden.

In Bamako zijn ook Belgische soldaten aanwezig, die er helpen de stad te beveiligen. Minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) meldde aan Radio 1 dat bij hen een "verhoogde waakzaamheid" heerst, maar dat er "voorlopig voor hun opdracht niks verandert".

Buitenlandse gasten

Getuigen zeggen dat het geluid van automatische machinegeweren te horen was tot buiten de muren van het hotel. Het hotel telt zo'n 190 kamers en heeft vaak veel buitenlandse gasten.

Volgens NOS waren er op het moment van de aanval twee conferenties aan de gang in het hotel. Een was een vergadering van militairen. De andere was een conferentie over het gevaar van Islamitische Staat, daarbij zouden veel imams aanwezig zijn.

De Franse president Hollande wees erop dat er toeristen en zakenlui van "vele nationaliteiten" in het hotel verblijven. Hij bevestigde niet dat er ook Fransen in het hotel zijn, al maakte Air France eerder wel al bekend dat 12 personeelsleden in het hotel zijn, maar op een "veilige plaats". Vijf van de zeven werknemers van Turkish Airlines zijn wel bevrijd uit het hotel, zei Turks premier Ahmet Davutoglu. Er waren ook 22 Amerikaanse burgers in het hotel aanwezig, melden de Amerikaanse autoriteiten. Die zijn allemaal bevrijd.

Enkele hotelgasten wisten aan de aanvallers te ontsnappen. Onder hen de Ivoriaanse Monique Kouamé Affoue Ekondé. "Ik ben het hotel uit en heb geen idee waar ik heen moet", zei Ekondé. "Ik ben moe en in shock." Sekouba Bambino, een beroemde zanger uit Guinee die een van de bevrijde gegijzelden is, vertelt aan persbureau Reuters dat hij de aanvallers in de kamer naast hem in het Engels hoorde praten. "Ik hoorde ze in het Engels zeggen 'Did you load it?', 'Let's go'. Ik heb ze niet kunnen zien", aldus Bambino.

Vredesmissie

In het straatarme Sahelland Mali zijn militairen actief in het kader van de missie van de Verenigde Naties om het land weer op de rails te zetten. Het land hield vrijwel op te bestaan in 2012 toen een nieuwe opstand van Toearegs en een militaire staatsgreep werden gevolgd door een snelle opmars van jihadisten.

Toen die vanuit het noordoosten het hele land onder de voet dreigden te lopen, greep Frankrijk begin 2013 militair in. Dat ingrijpen is later dat jaar omgezet in een VN-missie (Minusma) waar Nederland met 450 militairen aan meedoet. Veel van hen zijn gelegerd in Goa, cicra 950 kilometer ten noordoosten van de hoofdstad Bamako.