Gezondheidsraad slaat alarm over transvetten in eten
Ze zitten in margarine, koekjes en kant-en-klaarmaaltijden en ze schaden uw gezondheid: transvetten. Experts van de Hoge Gezondheidsraad pleiten voor een ban op voeding met te hoge concentraties.
"Je hebt twee soorten transvetzuren: dierlijke en industriële", vertelt voedingsexpert Stefaan De Henauw (UGent). "Het is die laatste groep die schadelijk is. Industriële transvetten ontstaan tijdens het bereidingsproces van bijvoorbeeld smeer- of bakvetten. Je vertrekt van een vloeibare plantaardige olie die je harder wilt maken tot margarine. Hydrogenering heet dat."
"Nadeel van dat proces: de goede onverzadigde vetzuren zet je niet alleen deels om in ongezondere verzadigde vetten, de bijkomende transvetten zijn ook erg schadelijk."
Transvetten maken ook patisserie knapperig en zorgen ervoor dat je gebak langer kunt bewaren. Daarnaast vind je ze terug in koekjes, gefrituurde voeding en kant-en-klaarmaaltijden. "Vet is een veelgebruikte smaakstof", duidt De Henauw. "Een basisgrondstof in veel voedingsmiddelen. Alleen weten we vandaag onvoldoende hoeveel van die transvetten er in onze voeding zitten."
Het grootste gezondheidsrisico is dat op hart- en vaatziekten, zegt professor De Henauw. "Transvetten doen de slechte cholesterol in het bloed toenemen en verlagen de goeie cholesterol. Dat versterkt het negatieve effect."
De slechte vetten verhogen niet alleen de kans op bloedklonters en ontstekingsreacties, ze kunnen ook onze suikerhuishouding aantasten. Dat verhoogt dan weer het risico op diabetes type 2.
Maar wat te doen? Vermeld het percentage transvetten duidelijk op de verpakking, adviseert de Hoge Gezondheidsraad. Slechte vetten zijn tot nog toe moeilijk te traceren, omdat de voedingsindustrie in ons land geen meldingsplicht heeft.
In de Verenigde Staten ligt dat anders. Daar moeten voedingsproducenten de hoeveelheid transvetten verplicht afdrukken op hun etiketten. "Ook hier moet de consument bewust de keuze kunnen maken", vindt De Henauw.
Daarnaast pleiten de experts voor een verbod op voedingsmiddelen met meer dan 2 gram transvetzuren per 100 gram olie of vet. De bezorgdheid over slechte vetten leidde in andere Europese landen al tot maatregelen. Denemarken goot het streefdoel van maximaal 2 procent eerder al in een wet. En sommige Britse warenhuizen hebben transvetten volledig verbannen.
"In die landen maakt de voedingsindustrie gebruik van andere bereidingsmethodes", zegt De Henauw. "Die processen hebben geen enkele negatieve impact op de verkoop of economie, maar zijn beduidend beter voor de gezondheid."
Minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx (PS) heeft het advies van de Gezondheidsraad doorgespeeld aan haar administratie, die een voorstel zal formuleren. De komende maatregel moet passen binnen het Nationaal Voedings- en Gezondheidsplan, dat in 2006 in het leven werd geroepen. Dat plan mikt nu al op minder gebruik van zout, suiker en vetten.