Gezamenlijke protestbrief van de drie K's: Kasparov, Kramnik en Karpov
Sinds de putsch van Kirsan Ijoemzjinov, die hem het voorzitterschap van de wereldschaakbond Fide opleverde, gaat het van kwaad naar erger met de schaaksport. Het begon allemaal nog vrij onschuldig met de democratisering (maar tegelijk ook degradatie) van het wereldkampioenschap schaken door de nieuwe president. Na de oprichting van Fide Commerce (een organisatie die de zakelijke belangen van de Fide moet behartigen) zowat een jaar geleden door Artjam Tarasov, een schimmige in Londen gevestigd Russische zakenman, is het hek helemaal van de dam.
Van onze medewerker
Wouter Janssens
Zo is er voorgesteld om het speeltempo drastisch te versnellen, wil men de schakers letterlijk in een uniform steken en is er het plan om een Grand Prix-circuit op te starten, een beetje in de stijl van de Formule 1-competitie in de autosport. Dit laatste is op zich een mooi plan, ware het niet dat de organisatoren van bestaande toernooien onder druk gezet worden om mee te draaien in dit circuit, waarbij ze zich volledig moeten schikken naar de door de wereldschaakbond opgelegde regels.
Het verzet tegen deze initiatieven bleef tot nog toe beperkt. Enkele West-Europese federaties die protesteerden, zoals de Engelse, de Franse, de Nederlandse en de Duitse, een open brief van enkele belangrijke toernooiorganisatoren, dat was het zo een beetje. Met een gezamenlijk door Anatoli Karpov, Garry Kasparov en Vladimir Kramnik (de 12de, 13de en 14de wereldkampioen schaken) ondertekende open brief, die gericht is aan de internationale schaakgemeenschap, lijkt het protest grotere vormen aan te nemen.
Via deze unieke en straffe actie "schuift het trio zijn onderlinge meningsverschillen voor één keer aan de kant om de verdediging op te nemen van het spel dat ons zoveel plezier verschaft heeft". De drie K's "zijn zeer bezorgd over de unilaterale politiek van de Fide in verband met de officiële tijdcontroles, de organisatie van het wereldkampioenschap en de openlijke vijandigheid tegenover organisatoren van traditionele schaaktoernooien. Veel spelers en Europese schaakfederaties staan kritisch tegenover de recente acties van de Fide. Met deze brief wij hopen een sterke en ondubbelzinnige stem aan dit protest toe te voegen."
Blijkbaar zit vooral de houding van de Fide ten overstaan van het prestige en de traditie van het wereldkampioenschap het trio dwars. "Het is onaanvaardbaar dat de Fide rechten op het WK claimt, terwijl hij tezelfdertijd de traditionele structuren probeert te vernietigen. De traditionele schaaktoernooien, die zoveel voor het schaken betekend hebben, zijn evenmin veilig voor de Fide. De dreiging van de Fide om nieuwe evenementen te organiseren die de traditionele evenementen rechtstreeks concurrentie aandoen, betekent een aanval op de organisatoren, spelers en fans van toernooien als die in Linares, Dortmund en Wijk aan Zee.
"Het schaakspel is geen speeltje waar de Fide mee kan doen wat hij wil. Het spel behoort tot de internationale schaakgemeenschap. Volgens de begeleidende nota's heeft de Fide deze ongelukkige maatregelen genomen om de populariteit van de schaaksport te bevorderen. Een lovenswaardig doel, dat echter niet bereikt kan worden door die facetten aan te vallen die het spel opgetild hebben tot het huidige niveau: prachtige schaakpartijen, traditionele toptoernooien en de strijd om het wereldkampioenschap.
"Wij stellen een open dialoog voor tussen de Fide, de nationale federaties waaruit hij bestaat en de spelers, profs en amateurs, voor wiens vertegenwoordiging de organisatie indertijd is opgericht. In deze dialoog hangen we af van de deelname van de fans, organisatoren en sponsors aan wie het schaken veel te danken heeft. Wij willen in de frontlijn strijden om de status en erfenis te verdedigen van het spel waar we van houden."
Het is echter verre van zeker of alle in de open brief aangesproken partijen bereid zijn tot dialogeren. De Fide reageerde vrijwel onmiddellijk bij monde van uitvoerend bestuurder Emmanuel Omuku, die de brief "propaganda" noemde: "Iedereen heeft zo zijn eigen motieven. Wij liggen niet in conflict met de traditionele toernooien."
Opmerkelijk is dat de open brief van de drie K's op weinig sympathie lijkt te mogen rekenen van sommige andere grootmeesters. In een reactie die ondertekend werd door een hele rist Russische schakers en ook de Indiase Fide-wereldkampioen Viswanathan Anand, werden een reeks kritische kanttekeningen geplaatst bij het schrijven van de drie K's.
De Russische grootmeesters betwisten de legitimiteit van de door de drie K's behaalde wereldtitels; ze beweren dat de Fide meer rechten heeft op de organisatie van een wereldkampioenschap dan bijvoorbeeld BrainGames Network, dat in november vorig jaar in Londen een dissident WK tussen Kasparov en Kramnik hield. Ze erkennen dat het Grand Prix-plan van Fide Commerce nog vrij vaag is, maar staan niet negatief tegenover de uitwerking ervan en relativeren de concurrerende werking ten overstaan van traditionele toernooien. En bovendien vinden ze dat er een objectieve behoefte bestaat om het speeltempo van het schaakspel te versnellen.
Om op een pikante nooit te eindigen: momenteel voert de Britse politie een onderzoek naar de herkomst van de fondsen waarmee de organisatie van het BrainGames Network WK gespekt werd. Het vermoeden bestaat immers dat het WK werd opgezet als een witwasoperatie voor Russisch maffiageld. In de woorden van Genna Sosonko, een Nederlands grootmeester van Russische afkomst: "Er liepen daar in Londen Russisch sprekende lieden rond die er zo verdacht uitzagen dat je ze eigenlijk onmiddellijk diende te arresteren om pas daarna te gaan uitvlooien waarom je ze achter slot en grendel geplaatst hebt."
Ter gelegenheid van de filatelistische wereldtentoonstelling Belgica 2001, speelt Anatoli Karpov op zaterdag 9 juni om 14 uur een simultaanwedstrijd in paleis 4 van de Heizel in Brussel. De deelnemers worden geselecteerd op een kwalificatietoernooi (zie kalender). De wedstrijd kan gevolgd worden via een reuzenscherm of via het internet: www.belgica2001.be. Karpov is zelf een verwoed postzegelverzamelaar. Zijn collectie, die een van de grootste ter wereld is, wordt op 9 juni tentoongesteld.
Schilde: het negende Belgisch Oploskampioenschap (Obok) wordt georganiseerd op zaterdag 19 mei in de polyvalente zaal van het gemeentehuis. Aanvang 10.15 uur. Ook niet-geoefende oplossers zijn welkom. Info: Ignaas Vandemeulebroucke, 03/645.46.77. Ukkel: op zaterdag 19 mei vindt in het Koninklijk Atheneum het selectietoernooi plaats voor de simultaanwedstrijd met Karpov op 9 juni. Info: Julien Semninckx, 0477/77.42.07.
Hoboken: het 26ste Lentetoernooi van Moretus voor duo's is geëindigd in een zege voor de favoriete tandem Dgeboeadze-Abolianin. Er verschenen 42 teams aan de start.
De uitslag: 1. Dgeboeadze-Abolianin 13/16; 2. Docx-Maes W. en Dardha-Van Den Brande 11,5; 4. Van Asseldonk-Van de Kerkhof en Fedoekin-Smoljakov 10,5 (5,5); 6. Van Beers-Soetewey 10,5 (5); 7. Schuermans-Knors en Weemaes-Minyeyvtseev 10 (5,5); 9. Luyckx-Van Dyck, Slagboom, Jansen en Span-Rijkers 10 (5) enzovoort.
Schoten: de uitslag van het 1-meitoernooi in Schoten: 1. Claesen P., Verhaegen 7,5/9; 3. Cools, Maes W. 7; 5. Schuermans, Vanderwaeren, Weemaes, Van den Brande, Buytaert, Soetewey, Ydo, De Wachter, Stuer 6,5 enzovoort (97 deelnemers).
De oplossing van vorige week hoorde bij een andere opgave en ook het opgavediagram was verkeerd, waarvoor onze excuses. Hierbij de juiste oplossing.
Wit: Kd7, Tb8, pib5.
Zwart: Ka7, Pc7, pib6. 1. Ta8+! (Natuurlijk niet 1. Kxc7?? En pat.) Pxa8 (Kxa8 2. Kxc7 Ka7 3. Kc6 en zwart verliest zijn pion en de partij. De tekstzet leidt tot hetzelfde resultaat.) 2. Kc8! Pc7 3. Kxc7 en wit wint.
Kortsjnoj - Sacharov (1951)
Wit: Kc1, Df3, Td., Th1, Pd4, Pe4, pia2, b3, c2, f5, g2.
Zwart: Kg8, De7, Tc8, Tf8, Ld7, Pa3, pia6, b7, e6, e5, f7, g6.
In zijn beginjaren stond Victor Kortsjnoj bekend als een gevaarlijk aanvalsspeler. Welke spectaculaire finish heeft hij hier met wit aan zet in petto?