Dinsdag 06/06/2023

NieuwsWit-Rusland

Gevangen Wit-Russische journalist Pratasevitsj spreekt op persconferentie, vermoedelijk onder dwang

Raman Pratasevitsj (midden) voorafgaand aan de persconferentie in de Belarussische hoofdstad Minsk. Beeld AFP
Raman Pratasevitsj (midden) voorafgaand aan de persconferentie in de Belarussische hoofdstad Minsk.Beeld AFP

De gevangen journalist Raman Pratasevitsj is op een persconferentie van het Wit-Russische ministerie van Buitenlandse Zaken verschenen. Hij meldde dat hij zich goed voelt en bereid is verantwoording te dragen voor zijn ‘misdaden’.

Marije Vlaskamp en Tom Vennink

In een eerder optreden op de Wit-Russische staatstelevisie deze maand deed Pratasevitsj soortgelijke uitspraken. Daar werd de kritische journalist volgens mensenrechtenorganisaties toe gedwongen.

Franak Viacorka, een adviseur van de Wit-Russische oppositieleider Svetlana Tichanovskaja, zei op Twitter dat het regime Pratasevitsj “als een trofee gebruikt”. “Wat hij ook zegt, laten we niet vergeten dat hij is gegijzeld.”

Eind mei werd een vliegtuig van Ryanair tijdens een vlucht van Griekenland naar Litouwen in het Belarussische luchtruim gedwongen te landen in Minsk. Pratasevitsj werd met zijn vriendin uit het toestel gehaald en gevangengezet. Vlak voordat hij werd afgevoerd, zei hij tegen medepassagiers dat hij vreesde geëxecuteerd te worden. De regering in Minsk houdt vast aan de eigen lezing dat het vliegtuig wegens een bommelding moest landen in Belarus.

Pratasevitsj sprak eerder in juni op de Belarussische staatstelevisie zijn “respect” voor president Aleksandr Loekasjenko uit. Mensenrechtenorganisaties waren diep geschokt over deze gedwongen bekentenis, in de vorm van een vernederend interview. Make-up maskeerde toen nauwelijks de zwellingen in het gezicht van Pratasevitsj. De naar het buitenland uitgeweken vader van de kritische journalist, die via berichtenapp Telegram nieuws verspreidde over het meedogenloze overheidsoptreden tegen demonstranten die het vertrek van Loekasjenko eisen, vermoedde toen al dat zijn zoon was gemarteld.

Pratasevitsj (links) op de persconferentie over de gedwongen landing van zijn Ryanair-vlucht. Beeld Reuters
Pratasevitsj (links) op de persconferentie over de gedwongen landing van zijn Ryanair-vlucht.Beeld Reuters

BBC loopt weg

Bij de persconferentie vandaag in de hoofdstad Minsk droeg Pratasevitsj hetzelfde ruitjesoverhemd als bij zijn eerste televisieoptreden. Zijn gezicht was aanmerkelijk minder opgezwollen. BBC-correspondent Jonah Fisher verliet voortijdig het zaaltje waar de persconferentie werd gehouden. “We doen niet mee als hij daar duidelijk onder dwang zit”, aldus Fisher op Twitter.

Gedwongen bekentenissen op de staatsmedia, afgelegd achter duidelijk zichtbare tralies of juist in een zogenaamde vrije omgeving als een persconferentie, zijn typerend voor autoritaire regeringen. Regimes etaleren daarmee hun macht tegenover de bevolking. Dit soort televisie-uitzendingen intimideren andere activisten en dienen vaak als de juridische basis voor een toekomstige veroordeling van een gearresteerde dissident.

Critici in de voormalige Sovjet-Unie werden berecht met showprocessen. Ook China zet gevangen activisten en kritische journalisten regelmatig voor de camera’s van de staatsmedia met bekentenissen van hun “misdaden”. Daarom stellen veel activisten als ze nog vrij zijn al verklaringen op, dat alles wat ze zeggen na hun arrestatie als een verklaring onder dwang moet worden opgevat.

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234