Pesten op het werk
Gepest, belaagd, betast en de baas heeft niets gezien
Bijna één op de drie Belgische werknemers heeft last van collega's en/of bazen die hen pesten, fysiek pijn doen, discrimineren of proberen aan te raken op intieme plaatsen. Ruim 20 procent meer dan in 2014, zo blijkt uit onderzoek van Securex.
De Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk noteert jaarlijks zo'n 120 officiële klachten over 'grensoverschrijdend gedrag'. Een misleidend klein aantal. De overgrote meerderheid van de werknemers volgt de procedures immers niet tot het einde. In realiteit behandelen de diensten voor bescherming op het werk jaarlijks gemiddeld 4.700 dossiers, of zo'n 13 klachten per dag.
Bovendien durven veel slachtoffers simpelweg geen klacht in te dienen. Dat blijkt ook duidelijk uit een nieuwe bevraging van hr-dienstverlener Securex bij 1.800 werknemers. Ruim 29 procent lijdt tegenwoordig al onder ongewenst gedrag op de werkvloer. Vooral het aantal pesterijen (+35 procent) neemt schrikbarend toe. Die zijn vaak subtiel, zoals een slachtoffer 'vergeten' uit te nodigen voor een vergadering, waardoor hij of zij ruzie krijgt met de baas. Maar soms zijn ze ook heel expliciet, zoals collega's die privéfoto's van hun slachtoffer ophangen in het bedrijfsrestaurant of voortdurend op zijn of haar oor tikken.
"Een op de zeven voelt zich nu al slachtoffer van pestgedrag", zegt Heidi Verlinden van Securex. "In de helft van de gevallen gaat het om één of meerdere collega's die hen lastigvallen. Heel vaak wijzen slachtoffers ook een leidinggevende aan als dader, maar dat is niet altijd terecht. Soms duiden ze de baas aan omdat die er weet van heeft, maar amper ingrijpt."
We praten niet meer
Omdat de leidinggevende niet kordaat tussenkomt of zelfs effectief deelneemt aan pesterijen, loopt de situatie weleens stevig uit de hand. Zo neemt het aantal gevallen van verbale en fysieke agressie flink toe (+21 procent). "Bijna één op de vijf werknemers krijgt daarmee te maken", aldus nog Verlinden. "Al zien we wel dat in bijna de helft van de gevallen de dader iemand van buiten de firma is, een klant of een patiënt." Ambtenaren, verpleegkundigen en bedienden lopen dan ook vaker een agressieveling tegen het lijf.
"De stijging van de pesterijen en het geweld is onder meer het gevolg van de toegenomen werkdruk en stress. Ook de impact van thuiswerk en het steeds intensiever gebruik van smartphones en sociale media mag je niet onderschatten. We spreken minder met elkaar, waardoor conflicten onopgelost blijven en zich op den duur opstapelen. Een goede remedie daartegen is vaker samenzitten. Meer plezier maken, dus. Gewoon samen lunchen verricht al wonderen."
Bij het Centraal Meldpunt Pesten zijn ze alvast niet verwonderd over de toename. "Wij krijgen tegenwoordig tot 20 oproepen per dag te verwerken. Zo'n 60 procent van de noodkreten komt van volwassenen die op het werk worden aangepakt. Hun aantal stijgt", zegt voorzitster Shirley Rijken Rapp. "Wij raden meestal aan om alles chronologisch op papier te zetten. Wanneer je gepest of aangevallen werd, welke leidinggevende je al aangesproken hebt en wat hij of zij dan gedaan heeft. Vervolgens vragen we die lijst naar alle betrokkenen, naar de directie én naar ons te sturen. Dat je meerdere personen in een keer alarmeert, mist zelden effect. Heel vaak wordt je klacht dan eindelijk serieus genomen en krijg je hulp."
Slachtoffers van pesterijen en/of agressie lopen gemakkelijk dubbel zoveel risico om langer dan een maand afwezig te zijn, waarschuwt Securex. "Vaak zijn ze ook frequenter afwezig en dreigen ze sneller het bedrijf te verlaten. Bovendien voelen ze zich minder in staat om lang te werken."
