Genuanceerder en sexier dan ooit

cd Rock

door dirk steenhaut

JONI MITCHELL HHHHI

Travelogue Nonesuch/Warner

In commercieel opzicht deed ze het de jongste jaren niet zo best, maar op haar 59ste behoort Joni Mitchell, samen met Neil Young, Bob Dylan, Lou Reed, Paul Simon en Randy Newman, nog altijd tot de belangrijkste songwriters van haar generatie. Ze begon haar carrière tijdens de jaren zestig als folkzangeres, maar naarmate de tijd vorderde werd haar muziek steeds verfijnder, complexer en jazzier. En hoewel ze meesterwerken als Blue, Court and Spark, The Hissing of Summer Lawns en Hejira op haar naam heeft staan, dreef Mitchell langzaam maar zeker weg van de mainstream en werd ze een meesteres van de vrije vorm.

Recentelijk heeft de Canadese vooral teruggeblikt, met compilaties als Hits en Misses en de twee jaar geleden verschenen standardsverzameling Both Sides Now. Ook de pasverschenen, fraai verpakte dubbelaar Travelogue staat in het teken van het verleden. Joni Mitchell vertolkt hier tweeëntwintig van haar songs met het zeventig man sterke London Symphony Orchestra, een dertienkoppig koor en gerenommeerde jazzmuzikanten als toetsenman Herbie Hancock, saxofonist Wayne Shorter, trompettist Kenny Wheeler en drummer Brian Blade, al valt dat uit de summiere hoesinformatie nergens af te leiden.

Uit de twee cd's, opgenomen in de Air Studios van George Martin, blijkt alvast dat de zangeres nog steeds op zoek is naar nieuwe creatieve uitdagingen en dat ze almaar minder voeling heeft met wat vandaag de dag voor popmuziek moet doorgaan. Travelogue leunt veeleer aan bij symfonische jazz, al is het werk van Joni Mitchell zo rijk en ongrijpbaar dat het zich eigenlijk niet laat definiëren.

Het materiaal, dat bekende en minder bekende nummers omvat, is afkomstig uit haar hele carrière. 'The Dawntreader', 'Woodstock' en 'The Circle Game' dateren zelfs uit haar beginperiode, maar de songs worden wel drastisch herkneed. Hoewel Mitchells vocale bereik met de jaren kleiner is geworden, zijn de interpretatieve vermogens van de zangeres nog gegroeid. Daardoor klinkt de Lady of the Canyon vandaag genuanceerder en sexier dan ooit. Alleen zal wellicht niet iedereen te spreken zijn over de nieuwe arrangementen. Interessant? Zeker. Doorwrocht? Absoluut. Subtiel? Uiteraard. Maar op de oudste nummers na worden de originelen op Travelogue zelden overtroffen of geëvenaard.

De nieuwe uitvoering van 'Amelia' valt bijvoorbeeld in het niet vergeleken met de sobere versie uit Hejira. 'Slouching Towards Bethlehem' gaat gebukt onder bombast en het koor in 'The Sire of Sorrow' roept kwade herinneringen op aan, godbetert, Andrew Lloyd Webber. Gelukkig lenen de songs uit de tweede plaat zich beter tot de orkestrale aanpak, en na enkele beluisteringen begin je de symfonische verpakking steeds meer te appreciëren.

In een interview vertelde Joni Mitchell onlangs dat ze zich schaamde deel uit te maken van de muziekbusiness, die ze met een beerput vergeleek, en dat ze niet van plan was ooit nog een contract met een label te tekenen. Travelogue zou dus wel eens haar allerlaatste plaat kunnen zijn.