Geheime missie in Gaza eindigt in bloedvergieten

De regerende Hamas-beweging in Gaza kraaide gisteren victorie, ook al had zij kort tevoren zeven strijders verloren. 'Het verzet', zoals Hamas zich noemt, stuitte zondagavond laat op Israëlische militairen die in een burgervoertuig op een geheime missie waren. In het vuurgevecht dat daarop volgde, kwam een Israëlische officier om het leven.

"Het bloed van de martelaren is niet voor niets gevloeid, het verzet heeft de vijand een harde les geleerd", verklaarde Hamas, dat ook een militaire leider verloor, de 37-jarige Nour Baraka. Israëlische gevechtshelikopters doodden hem en zes medestrijders, toen de toestellen de belaagde special forces te hulp kwamen en hen terug naar Israël brachten.

"Het is sinds 2005 niet voorgekomen dat een geheime Israëlische missie ontdekt werd", zegt Saud Abu Ramadan, een veteraan-journalist in Gaza. In dat jaar ontruimde Israël de Joodse nederzettingen in Gaza en trok het leger zich terug uit de kustenclave. Abu Ramadan is ervan overtuigd dat er nadien meermaals geheime operaties door speciale legereenheden zijn geweest.

Dat Israëlische troepen op de Westelijke Jordaanoever acties uitvoeren, meestal tegen Hamas-aanhangers, is bekend. Vaak doen ze dat in samenwerking met de veiligheidsdiensten van de Palestijnse president Mahmoud Abbas, die op de Westoever zetelt maar in Gaza geen macht heeft.

Tipje van de sluier

Het Israëlische leger zag zich gisteren genoodzaakt een tipje van de sluier op te lichten over de mislukte operatie in Gaza. Het was inderdaad niet de eerste keer, zoals Abu Ramadan veronderstelt. Integendeel. “Het zijn operaties die steeds plaatsvinden, iedere nacht, door alle divisies", zei generaal-majoor buiten dienst Tal Rousso op de Israëlische televisie. Dus: ook door eenheden die gelegerd zijn bij de grens met Gaza, waar Rousso ooit zelf het bevel voerde.

Hij wilde weinig kwijt over de missie ("in het belang van de nationale veiligheid"), maar beklemtoonde: "Het was geen poging tot moord." Hamas stelde dat de omgekomen Baraka wel degelijk het doelwit was, maar het is onwaarschijnlijk dat de Israëli's diep in de Gazastrook doordrongen om een lokale commandant in het stadje Khan Younis uit te schakelen. De afgelopen jaren hebben Israëlische veiligheidsdiensten en het leger wel hogergeplaatste Hamas-functionarissen vermoord, zowel in de Palestijnse gebieden als in het buitenland. Op de website van Al Jazeera wordt een tiental slachtoffers vermeld, sinds Hamas in 2007 de macht greep in Gaza.

Volgens de Palestijnse persbureaus Ma'an en Wafa ging het zondagavond om een "kennelijke poging tot ontvoering" van een of meer Hamas-strijders. Een Libanese krant wist te melden dat Israël iemand wilde kidnappen die ten nauwste betrokken is bij de bouw van de zogeheten terreurtunnels. Die leiden vanuit Gaza naar Israëlisch grondgebied.

In Israëlische media rees gisteren meteen de vraag: waarom waagt Israël zich juist nu aan een gewaagde actie als die in Khan Younis? De laatste dagen leek er schot te zitten in - indirecte - onderhandelingen tussen Israël en Hamas over een langdurige wapenstilstand. Egypte en de VN treden al maanden op als bemiddelaars. Dit weekeinde sprak premier Benjamin Netanyahu de hoop uit dat er een overeenkomst gesloten kan worden om een nieuwe oorlog - de vierde in tien jaar - met Hamas te voorkomen.

De summiere verklaringen van het Israëlische leger leveren geen antwoord op de vraag 'waarom nu die geheime operatie?' "We hebben deze missie lang voorbereid"; de operatie was slechts "het topje van de ijsberg"; één van de talrijke "activiteiten om de Israëlische militaire superioriteit te waarborgen". Het kan van alles betekenen: van een verkenningsmissie tot een poging een acute dreiging af te wenden.

Volgens minister van Defensie Avigdor Lieberman neemt de omgekomen luitenant-kolonel, aangeduid als 'M', het geheim mee in zijn graf, en zal pas over enkele jaren bekend worden wat hij in Gaza deed.