Geen hopeloze strijd tegen tentenkerkhof

Ze herinneren aan het feestgedruis. Maar een dag na Pukkelpop staan ze vooral symbool voor een stuitend gebrek aan ecologisch bewustzijn. Jonge festivalgangers lieten hun bruikbare tenten, hooguit enkele festivals oud, opnieuw zonder moeite achter. Het leverde hallucinante foto's op, die deze krant zondag online publiceerde. Foto's waarop de camping getroffen lijkt te zijn door een precisiebombardement van 'afval'. Helaas viel dit wel te verwachten. Vorige week al liet campingverantwoordelijke Roel Mathys verstaan dat ruwweg een kwart van de tenten blijft staan (DM 17/08). Voor alle duidelijkheid: Pukkelpop is niet alleen. In eigen land maken onder meer Tomorrowland en Rock Werchter hetzelfde mee. Elders in Europa kunnen de organisatoren van het Nederlandse Lowlands, het Hongaarse Sziget en het Britse Glastonbury eveneens elk jaar de geboorte van een vuilnisberg aanschouwen.

Laatste in de rij

De Britse organisatie Love Your Tent schatte eerder dat op de tien grootste Europese muziekfestivals gemiddeld een op de vijf tenten wordt achtergelaten. Concreet spreken we dan over ongeveer honderdduizend exemplaren, die een waarde van drie miljoen euro vertegenwoordigen en vierhonderd ton afval genereren. Uit enquêtes blijkt dat zes op de tien Britse festivalgangers al eens een tent hebben achtergelaten. Uit gemakzucht of omdat het toch 'maar' om een goedkoop exemplaar gaat. Een derde geeft aan zijn gedrag niet te willen wijzigen, ondanks het feit dat ze bijna allemaal beseffen dat ze het milieu belasten. Grote festivals kiezen daarom vaak ook voor symptoombestrijding. In Sziget en Glastonbury gaven ze alle achtergebleven tenten, enkele duizenden, vorig jaar aan vluchtelingen. Lowlands laat dan weer bedrijven en goede doelen langskomen, die alle bruikbare spullen mogen meenemen. "Bij ons kwam zondag de Kringwinkel", zegt Mathys. "Alles wat zij nog als bruikbaar zagen, mochten ze meenemen. Wat is achtergebleven en nog niet stuk is, gebruiken wij voor onze tweedehands kampeerpakketten."

Op kleinere schaal bood Pukkelpop, dat ook elders veel aandacht vraagt voor natuur en omgeving, twee pakketten aan. Een met een nieuwe, het andere met een gebruikte tent. Festivalgangers betalen respectievelijk 80 en 100 euro, maar krijgen bij inlevering 20 euro terug. Een mooie geste, die dit jaar naar verluidt zeer populair was. Toch blijft het maar de vraag of dit op grote schaal kan werken. Al te vaak zijn de achtergelaten tenten exemplaren die in de winkel niet meer dan 20 of 30 euro hebben gekost. "Onze ecoteams groeien elk jaar: zo liepen dit jaar al honderdtwintig mensen rond om bezoekers te responsabiliseren, maar het zal vermoedelijk nooit volledig lukken" stelt Mathys. "Die tenten zijn te goedkoop en veel jongeren zien ze niet meer als iets waardevols. Vergeet ook niet dat wij als laatste in de rij komen. Alle grote festivals zijn al voorbij en zowat al het afval van de hele zomer komt bij ons terecht."

Ecocamping

Betekent dit dat Rock Werchter, Tomorrowland en Pukkelpop gedoemd zijn om met veel vuilnis en torenhoge opruimkosten te eindigen? Niet noodzakelijk. Elders lukt het immers wel om de camping nagenoeg leeg achter te laten. Op Dranouter, bijvoorbeeld, waar slechts tien tenten bleven staan en de vlijtige kampeerders in ruil een gratis ontbijtje kregen aangeboden. Of het Duitse Fusion, waar de afvalberg fors is geslonken nadat kampeerders verplicht werden om 10 euro te betalen en die pas terugkregen als ze hun afval meenamen.

Initiatieven die navolging verdienen. Het Ieperfest, een hardcorefestival dat deze maand zowat achtduizend bezoekers trok, is met voorsprong de beste leerling van de klas. Het werd al uitgeroepen tot het 'Groenste Festival in Vlaanderen' en kreeg ook op Europees niveau de nodige complimenten. En dat is verre van verwonderlijk. Dit jaar stonden er volgens organisator Martijn Van De Walle circa duizend tenten. Toen iedereen was vertrokken, waren er welgeteld twee kapotte exemplaren op de camping blijven liggen.

"Bezoekers kunnen bij vertrek hun tenten doneren, die we dan naar een goed doel brengen. Overal op de camping staan afvaleilanden waar gesorteerd kan worden. Wij merken dat de mentaliteit van het publiek kneedbaar is. Onze bezoekers spreken elkaar ook aan als iemand iets op de grond gooit. Als ik naar Pukkelpop kijk, jeuken mijn handen wel een beetje." Van De Walle wijst op hun ecocamping. "Ze mogen daar absoluut geen vuil achterlaten, maar krijgen daarvoor in ruil elektriciteit opgewekt met zonnepanelen, milieuvriendelijke warme douches en ecologisch verantwoorde droge toiletten. Waar vorig jaar tachtig mensen hiervoor kozen, waren dat er nu al honderddertig. Het is onze bedoeling hiervan de standaard te maken."