Francken noemt het de communicatielijn aanhouden, in mensentaal heet dat liegen

Wist u dat 94 procent van de mensen liegt binnen de grenzen van het aanvaardbare, 1 procent nooit liegt en de andere 5 procent bestaat uit pathologische leugenaars? Zegt Wikipedia, op basis van een onderzoek uit 2013. En ook: leugenaars zijn veelal extravert, intelligent, machtig en populair. Tot slot: politici liegen makkelijker en meer dan burgers.

Andere onderzoeken wijzen in dezelfde richting. Dus hoeft het eigenlijk niemand te verbazen dat staatssecretaris Theo Francken (N-VA) zich de voorbije dagen liet betrappen op één of meerdere leugens in de hele Sudan-saga. Nadat sommige gerepatrieerde Sudanezen getuigden over folteringen bij hun terugkeer, zag Francken er eerst het nut niet van in zijn terugkeerbeleid naar het land on hold te zetten. Premier Charles Michel (MR) zag wel de noodzaak en greep in.

Smartphone

De politieke onenigheid tussen beide heren bereikte donderdag een hoogtepunt, of een dieptepunt zoals u wilt, in het parlement. Niet dat Francken zich in het debat mengde. De neiging om naar zijn smartphone te staren was duidelijk groter dan de drang om zijn standpunt publiekelijk te verdedigen. De Kamer is blijkbaar niet de plek waar de staatssecretaris zijn politiek beleid aan de burgers van dit land wil uitleggen. Dat doet hij liever op zijn blog en Twitter-account, waar hij wel veelvuldig reageerde. Kort samengevat: hij had gelijk, de premier niet.

Tot vrijdagochtend, toen plots excuses van Francken aan Michel werden overgebracht. Niet uit oprechte sympathie, zo bleek iets later. Francken bleek gelogen te hebben over een repatriëringsvlucht naar Sudan die in januari gepland stond en waarvan hij het bestaan eerder had ontkend. Dat zijn kabinet hem hierover verkeerd zou ingelicht hebben, zou je hem kunnen vergeven. Maar niet dat Francken die foutieve info donderdag bleef verspreiden nadat hij al sinds woensdag wist dat ze onjuist was. Francken noemt het de communicatielijn aanhouden om een “aanzuigeffect” te vermijden, in mensentaal heet dat liegen.

Open kaart

Voor leugens volstaan excuses niet. Excuses zijn dan een onderdeel van een bredere communicatie waarbij de leugen wordt rechtgezet en de juiste informatie wordt aangereikt. En in het geval van Francken niet alleen aan zijn Twitter-volgers maar aan alle parlementsleden en dus ook alle burgers. Als Francken niet spontaan open kaart speelt, moet Michel hem hiertoe verplichten. De regering wil koste wat het kost een regeringscrisis vermijden. Maar die ambitie mag niet gelijkstaan aan het vergoelijken of negeren van een leugen.