Forse stijging van besmettingen zet door in Nederland: ‘Alle seinen nog steeds op rood’

Het RIVM registreerde de laatste zeven dagen opnieuw fors meer besmettingen dan een week eerder: in totaal 82.340.

Daarvan zijn er wel circa 6.000 toe te schrijven aan de week daarvoor. Door een computerstoring werden de betreffende meldingen pas later verwerkt. In de vorige weekrapportage meldde het RIVM 58.412 nieuwe gevallen, maar het werkelijke aantal was dus nog hoger. Na correctie van de cijfers bedraagt de stijging in de afgelopen week in totaal liefst 20 procent.

Het aantal ziekenhuisopnames en aan Covid-19 gerelateerde sterfgevallen nam ook toe. Het RIVM registreerde afgelopen week 472 overlijdens, een week eerder waren het er 398. Op verpleegafdelingen kwamen er 1.549 coronapatiënten bij, tegen 1.326 een week eerder. Op de intensive cares werden 287 mensen opgenomen met een ernstige vorm van Covid-19, tegenover 230 de week daarvoor. Het aantal verpleeghuizen en woonzorgcentra waar zeker één besmetting is geconstateerd, nam ook stevig toe afgelopen week: van 152 tot 207.

Nederlandse ziekenhuizen leggen alle niet-acute zorg stil om de grote toename van het aantal coronapatiënten aan te kunnen, raakte dinsdag bekend. Het aantal bedden op de afdelingen intensieve zorg wordt uitgebreid naar 1.450 en er moeten ook weer meer patiënten naar Duitsland worden verplaatst. Met die maatregelen wil het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) ervoor zorgen dat de meest kritieke zorg voor alle patiënten kan doorgaan. Dit voorjaar werden ook al patiënten naar het buurland overgebracht om de druk op Nederlandse ziekenhuizen te verlichten.

Alle hens aan dek

“Het is echt alle hens aan dek in de ziekenhuizen de komende weken”, zegt de Nederlandse minister van Medische Zorg, Tamara van Ark. “Helaas moet planbare reguliere zorg in deze bijzondere periode toch worden afgeschaald.”

Van Ark steunt de ziekenhuizen in de extra maatregelen. Ze roept ook iedereen nogmaals op zich tijdens de lockdown aan de maatregelen te houden. “Alleen dan kunnen we de zorg toegankelijk houden voor iedereen die dat nodig heeft”, klinkt het.

Het ministerie van Volksgezondheid schetst dat niet alleen het aantal Covid-patiënten oploopt, maar ook het ziekteverzuim onder ziekenhuispersoneel. Door de hoge werkdruk en besmettingen vallen steeds meer medewerkers uit. De verwachting is bovendien dat het aantal opgenomen coronapatiënten de komende weken nog zal toenemen. In de loop van januari wordt de grootste drukte verwacht.

Toen de vorige weekcijfers werden gepubliceerd, begon net de strenge lockdown waarmee het Nederlandse kabinet een overbelasting van de ziekenhuiszorg hoopt te voorkomen. In de dagen die volgden, liep het aantal geconstateerde besmettingen verder op.

Het is niet verwonderlijk dat de lockdown in de eerste week nog niet heeft geleid tot daling van het aantal besmettingen. De incubatietijd van het virus is volgens het RIVM gemiddeld vijf tot zes dagen en maximaal 14 dagen. Wie nu klachten krijgt, kan het virus nog voor de lockdown hebben opgelopen, klinkt het. Van alle mensen die coronaklachten krijgen, ontwikkelt 99 procent die binnen 10 dagen na de besmetting.

Het zogeheten reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het coronavirus zich verspreidt, is nauwelijks gewijzigd. Het RIVM becijfert het nu op 1,25. Het stond vorige week op 1,24, de week daarvoor nog een stuk lager op precies 1. Een reproductiegetal van 1,25 wil zeggen dat iedere 100 mensen die het virus hebben opgelopen op hun beurt gemiddeld 125 anderen besmetten. Hoe hoger het getal boven de 1 komt, des te sneller het virus zich kan verspreiden.

Mutatie

De gemuteerde en besmettelijkere variant van het coronavirus, die voor het eerst opdook in het Verenigd Koninkrijk, is tot dusver bij twee mensen in Nederland vastgesteld. Er wordt uitgezocht hoe zij dat virus hebben opgelopen, zegt de Nederlandse minister van Volksgezondheid, Hugo de Jonge.

Beide gevallen zijn aangetroffen in de regio Amsterdam. De Jonge kan niet uitsluiten dat meer mensen besmet zijn geraakt met het gemuteerde virus. “Er is een kans, daar moeten we reëel in zijn. Maar we denken niet dat het heel breed verspreid zal zijn, niet vergelijkbaar met de Engelse situatie.”

Extra maatregelen?

De afgelopen dagen zijn extra maatregelen getroffen om verdere import te voorkomen. “Zodat we in ieder geval voorkomen dat mensen met dat virus in de koffer naar Nederland komen.”

Hardere ingrepen acht het kabinet nu niet noodzakelijk, gelet op de strenge lockdown waarin het land zit. Het is volgens minister De Jonge “denkbaar” dat uiteindelijk toch extra maatregelen nodig zullen zijn. “Hoewel wij op dit moment zeggen dat de huidige set maatregelen voldoende zou moeten zijn. We hebben ze natuurlijk niet voor niets vorige week fors aangescherpt.”

De Jonge erkent dat de “gereedschapskist” wel zo ongeveer leeg begint te raken. “Het is niet zo makkelijk om daar nog iets bovenop te bedenken. Ik denk ook dat dat niet noodzakelijk zou hoeven zijn, als we ons heel goed aan de maatregelen houden, en niet de randen van de regels opzoeken.”