Formerende partijen in Nederland onderhandelen over extra kerncentrales

Een definitief besluit over het aantal centrales en de hoogte van de staatssubsidie is nog niet genomen. Dat gebeurt pas als het regeerakkoord klaar is. De twee grootste voorstanders, VVD en CDA, willen liefst acht kerncentrales bouwen en hebben dat aantal, enigszins provocerend, voorgesteld tijdens onderhandelingen in de hoop dat ze op minimaal één of twee stuks uitkomen. De ChristenUnie is niet principieel tegen, D66 aarzelt het meest over de noodzaak en de kosten.

Dit melden bronnen die betrokken zijn bij de kabinetsformatie. Een coalitieakkoord over de bouw van extra kerncentrales zou een doorbraak betekenen in de discussie over de vraag hoe de energievoorziening vergroend kan worden. Nederland heeft zichzelf met de Klimaatwet opgelegd om in 2050 een CO2-neutrale elektriciteitsproductie te hebben. Maar die doelstelling wordt niet gehaald met alleen wind- en zonne-energie. Een groot probleem bij die groene stroombronnen is dat er nog onvoldoende opslagcapaciteit is om stabiele levering te garanderen.

Poetin

Kernenergie zou in de zoektocht naar schone energie aanvullend kunnen zijn, vinden VVD en CDA al langer. In 2010 stond de bouw van extra kerncentrales al in het regeerakkoord van de twee partijen. Het ging toen niet door, mede door de kernramp in het Japanse Fukushima in 2011. De Europese regeringsleiders besluiten waarschijnlijk later dit jaar of kernenergie als ‘groen’ wordt geclassificeerd.

De oplevering van een nieuwe kerncentrale kan elf tot vijftien jaar duren. Dat betekent dat een nieuwe kerncentrale pas in de jaren dertig operationeel kan zijn, blijkt uit een studie die het kabinet liet uitvoeren. Vooral D66 vindt dat te lang duren. Daarnaast zijn de kosten een probleem: één grote centrale bouwen kost al gauw 20 miljard euro. Ook is het opwekken van kernenergie veel duurder dan windenergie, waardoor consumenten en bedrijven in 2035 wel eens de voorkeur zouden kunnen geven aan goedkopere windenergie.

Toch wordt er aan de onderhandelingstafels serieus gesproken over nieuwe kerncentrales. De andere opties leveren simpelweg te weinig stabiele groene stroom op om de klimaatdoelen in 2030 of 2050 te halen. Grote energieslurpende bedrijven willen bijvoorbeeld alleen de overstap maken naar een groene energiebron als die hun fabriek constant van voldoende stroom kan voorzien. Een windmolen- of zonnepark kan dat niet altijd waarmaken.

Bij de overwegingen om extra kerncentrale te bouwen, speelt ook mee dat Nederland anders meer gas moet importeren uit Rusland. Om geopolitieke redenen is Nederland liever niet te afhankelijk van gas van president Poetin.

Andere landen

Eerder deze week kondigde de Franse president Emmanuel Macron al de heropleving van het Franse nucleaire programma aan. “Wij zullen voor het eerst in decennia de bouw van kernreactoren in ons land hervatten en hernieuwbare energiebronnen blijven ontwikkelen”, klonk het in een televisietoespraak. Ook het Verenigd Koninkrijk heeft onlangs besloten om meer te investeren in kernenergie. In ons land werd de kernuitstap dan weer op losse schroeven gezet, door de weigering van de vergunning voor de bouw van een nieuwe gascentrale in Vilvoorde.