NieuwsVervuiling
‘Forever chemicals’ PFAS zijn ook alomtegenwoordig in de binnenlucht
Niet alleen via voedsel of water banen PFAS, zogenaamde ‘forever chemicals’, zich een weg naar ons lichaam. Ook de binnenlucht in huizen, klaslokalen of winkels vormt een belangrijke transmissieweg, stelt een studie.
Onderzoekers van de University of Rhode Island en het Green Science Policy Institute deden metingen van de binnenlucht op 20 locaties en vonden PFAS terug op 17 ervan. Opvallend hoge concentraties waren er onder meer in verschillende kleuterklassen. “Een onderschatte en potentieel belangrijke bron van blootstelling van PFAS”, noemt coauteur Tom Bruton (Green Science) het in The Guardian. De studie is gepubliceerd in het vakblad Environmental Science & Technology.
“Dit is eerder een bevestiging van wat we al weten”, zegt Wim De Coen van het European Chemicals Agency (ECHA). Een Europees rapport maakt gewag van een jaarlijkse PFAS-consumptie van 45.000 à 80.000 ton die naar toepassingen in de binnenruimte vloeit, zoals sprays die tapijten, kleren, tafellakens of meubels vuil- en waterafstotend maken. Door slijtage kunnen ze vrijkomen in de binnenlucht of zich hechten aan huisstoffen, zegt De Coen. Zo komen ze in onze longen terecht.
Ook toxicoloog Jacob de Boer (VU Amsterdam) wijst op eerdere onderzoeksresultaten uit het Verenigd Koninkrijk en Zweden. “Van PFOS (dat tot de PFAS-stoffen behoort, MIM) dat nu zo onder vuur ligt in Zwijndrecht, meten we zo’n 25 microgram per kilogram bij huisstoffen die we potentieel inademen. Wetende dat de Nederlandse grondnorm op 3 microgram per kilogram ligt en dat we een groot deel van onze tijd binnenshuis doorbrengen, is dat zorgwekkend.”
Voorzorgsprincipe
Hoewel de toxicologische risico’s grotendeels een blinde vlek blijven, moet volgens de experts voor niet-essentiële toepassingen het voorzorgsprincipe gelden. “Een vlek op de vloerbedekking is misschien niet fijn, maar ik denk dat we toch liever geen mogelijke gifstoffen inademen”, zegt De Boer. “Zeker jonge kinderen niet.”
Volgens De Coen is er een Europese restrictie in de maak om de productie en het gebruik van de deelgroep PFHxa te verbieden. Daaronder valt de stof 6:2 FTOH, die opvallend vaak opduikt in de Amerikaanse studie. “De enige manier om deze problematiek aan te pakken is in groep verbieden”, zegt De Coen. “Behalve natuurlijk voor essentiële toepassingen, zoals in de medische sector.”