‘Extreme couponing’ in Vlaanderen: ‘Sommige mensen gaan naar de voedselbank, wij hebben onze bonnekes’

“Ik heb ooit een massa geurkaarsen gekocht. Ze stonden net aan 99 cent per stuk, en ik had bonnen voor die kaarsen met 3 euro korting. Uiteindelijk ben ik naar buiten gewandeld met een winkelkar ter waarde van 700 euro, die ook vol zat met vlees en groenten waar geen enkele korting op zat. Ik heb daar geen cent voor moeten betalen.”

Het verhaal van Kim Floryn (37) uit Lokeren staat niet alleen. Bij Colruyt komen ze wel vaker extreme taferelen tegen aan de kassa, met als uitschieter een ‘bonnenkampioen’ die vorig jaar met 7.132 bonnen tegelijk kwam. De klant trok met ganse paletten vaatwas- en wasproducten naar huis. Zo’n taferelen wil de warenhuisketen voortaan vermijden. Vanaf 2 maart mogen er daarom maximaal 5 dezelfde kortingsbonnen van een bepaalde leverancier op een kasticket staan bij Colruyt, Spar, Okay, Collect&Go en Bio-Planet.

Een groot winkelpubliek zal er niet door geraakt worden. Colruyt deed intern onderzoek en vond dat 3,5 op de 100 klanten weleens dergelijke bonnen gebruikt. Het overgrote deel daarvan – 98 procent – biedt nooit meer dan vijf bonnen aan. Maar een nichegroep, zo één iemand op de 1.500, verschijnt dus met een vuistvol bonnen aan de kassa.

Getuige daarvan de foto’s die op internet circuleren van rijkgevulde kasticketjes, het merendeel van Colruyt. Steevast eindigen ze met een veelvoud aan de vermelding ‘LEVERANCIER BON’ en een eindbedrag onder de 10 euro. Die werkwijze heeft ook een naam, uit de VS overgewaaid: extreme couponing. Voor een supermarkt betekent het vooral geplunderde promoproducten en kassamedewerkers die soms uren zoet zijn met inscannen. Daarom grijpt Colruyt in. Zo kan iedereen van bepaalde promo’s profiteren, luidt de redenering.

Hobbyclubje

Op sociale media sloeg het nieuws in als een ... bonnetje. Op Facebook zijn er verschillende pagina’s, zoals ‘Promojagers België’ (180.000 leden), waar mensen verwoed zegeltjes, kortingsbonnen of e-coupons delen met elkaar. Floryn maakte zo’n drie jaar geleden een Belgische ‘Extreme Couponing’-groep aan, naar het gelijknamige Amerikaanse programma dat toen op Vitaya speelde, en heeft intussen 25.000 leden.

“Een hobbyclubje”, noemt ze het zelf. Er blijkt effectief meer dan enkel een financiële drijfveer te zijn. “Als moeder geeft het een geweldig gevoel om volle kasten te kunnen voorzien voor je gezin”, zegt Floryn. In haar garage staat een ‘minisupermarkt’ vol artikels zoals toiletpapier en wasmiddel. In verschillende fotoalbums houdt ze de bonnen per categorie bij. Er zit best wat trots achter, dat hoor je zo.

Ook voor Sophia Vercammen, die de blog ‘Couponing Soof’ onderhoudt, is het een hobby. “Het is zo niet gestart nochtans. Ik heb wel wat woelige watertjes doorzwommen en moeten besparen op budgetten”, vertelt ze. Maar nu blijft ze dagelijks zo’n 2 à 3 uur spenderen aan bonnen archiveren – uit kranten, winkels, nieuwsbrieven of bonnensites – en andere leden adviseren of haar blog beheren.

Want er zit wel degelijk een strategie achter: de ogen open houden voor een ‘promo op promo’. Colruyt is sowieso al prijszetter, en als er dan een zogenaamde Xtra-korting op een artikel geldt, gebeurt het dat een leverancierbon meer waard is dan het artikel, legt Vercammen uit. Zo liep ze al eens met 500 euro aan artikelen de winkel uit zonder te betalen. “90 procent van onze volgers slaat hun slag in Colruyt”, beaamt Floryn. “Ook al omdat er daar meestal zero discussie was over het aantal bonnen.”

Bonnenman

De twee vinden de ingreep van Colruyt terecht. “Sommige mensen gaan naar de voedselbank, wij hebben ons bonnekes”, zegt Floryn, die ervan overtuigd is dat het financiële aspect voor de meeste leden de doorslag geeft. “En om iedereen te laten meegenieten, mag het geen graaicultuur worden”, zegt Vercammen. Ze schudt meteen een casus uit de mouw om te bewijzen dat de nieuwe limiet geen ramp is. “Vijf kortingsbonnen, die elk een korting geven op vier pakken Soubry-spaghetti, dat zijn nog steeds twintig pakken. Daar kan je zeker een half jaar mee weg, en die promo’s keren snel terug, hoor.”

Dat mensen de behoefte voelen om twee winkelkarren helemaal vol te laden met Miracoli-saus, zoals iemand getuigt, lijkt inderdaad een beetje eigenaardig – tenzij je de populaire these ‘het is allemaal de schuld van de nachtwinkels’ volgt. Zo is er het voorbeeld van ‘bonnenman’ Norbert Wersvijver, die de afgelopen decennia van Blokker tot Makro megadeals probeerde te bekomen. In 2010 had Media Markt Antwerpen een autoradio in promotie voor 1 euro. Bonnenman rook zijn kans en kocht er vijfhonderd.

Volgens de Nederlandse consumentenpsycholoog Patrick Wessels heeft zo’n extreme verzamelwoede nog weinig met geld uitsparen te maken. “Iets heel goed kunnen, zelfs al gaat het om bonnen sparen en inzetten, kan het gevoel geven dat je iets bereikt hebt. Je troeft andere consumenten af. Bovendien speelt hier een tweede element: je verslaat ook de supermarkt.”

Gaat een limiet van de supermarkt dat type consument dan niet gewoon extra stimuleren? Colruyt zou er alvast op toezien dat mensen niet gewoon dezelfde winkel verschillende keren in en uit lopen. “Er is niemand die kan tegenhouden dat je verschillende winkels per dag aandoet”, zegt Floryn. “Het gaat gewoon wat meer moeite kosten.”