Zondag 02/04/2023

Portret

Excentrieke Thaise koning is een goudmijn voor de roddelpers (en een nachtmerrie voor zijn onderdanen)

De Thaise koning Vajiralongkorn. Beeld EPA
De Thaise koning Vajiralongkorn.Beeld EPA

De Thaise koning verblijft vaker in zijn Duitse villa dan in zijn paleis te Bangkok. Maar waar hij zich ook bevindt, hij trekt de aandacht door schandalen en excentriek gedrag. Hij gaf zijn hondje de rang van maarschalk.

Jeroen Visser

Tegen wil en dank is de Thaise koning Maha Vajiralongkorn dan eindelijk naar zijn koninkrijk afgereisd. Afgelopen weekend reikte hij in het noorden van het land persoonlijk diploma’s uit aan afgestudeerde studenten. Onder zijn vader was dit een terugkerend ritueel, Vajiralongkorn was er sinds zijn inauguratie in 2016 nog niet aan toegekomen.

De koning (68) vertoeft het liefst in zijn villa even buiten het Duitse München. Alleen als het moet, vliegt hij over naar Bangkok. Vaak is hij dan binnen 24 uur weer vertrokken.

Maar nu moet hij dus weer. De Thaise hoofdstad Bangkok is al maanden het toneel van protesten. Met name studenten demonstreren tegen de autoritaire regering van oud-generaal Prayuth Chan-o-cha die politieke partijen heeft verboden en critici laat verdwijnen. Het protest is ook gericht tegen de koning, die te veel invloed zou hebben.

Dat laatste protest is revolutionair. Normaal gesproken is de koning in Thailand onaantastbaar: een geliefde oppervader die wordt vereerd als een heilige. Zelfs de hoogste officials storten zich in zijn aanwezigheid ter aarde, letterlijk. Toen Vajiralongkorns populaire vader Bhumibol Adulyadej in 2016 overleed, na 69 jaar op de troon, bezochten 12 miljoen Thai het paleis om hem de laatste eer te bewijzen.

De Thaise premier Prayut Chan-o-cha voor het portret van de koning tijdens de viering van zijn 68ste verjaardag in Bangkok.  Beeld EPA
De Thaise premier Prayut Chan-o-cha voor het portret van de koning tijdens de viering van zijn 68ste verjaardag in Bangkok.Beeld EPA

Schandalen en rariteiten

Zijn zoon maakt het de Thai echter een stuk moeilijker om van hem te houden. Niet alleen doordat hij meestal in Duitsland is, maar vooral door een opeenstapeling van schandalen en rariteiten. Aan zijn opleiding heeft het niet gelegen. Na zijn middelbare school in Engeland studeerde Vajiralongkorn aan de koninklijke militaire academie van Australië. Hij trainde met de Britse en Amerikaanse luchtmacht en werd een fanatiek piloot, die zowel helikopters als F-16’s kan besturen.

In zijn privéleven was het echter al snel hommeles. De kroonprins ontpopte zich als een dandy en een rokkenjager. Zijn eigen moeder noemde hem in 1981 in een zeldzaam openhartig interview “een beetje een Don Juan”.

De Thaise koning Maha Vajiralongkorn, koningin Suthida en prins Dipangkorn Rasmijoti begroeten mensen buiten het Grand Palance na een ceremonie voor de vierde herdenking van de sterfdag van koning Bhumibol Adulyadej. Beeld AFP
De Thaise koning Maha Vajiralongkorn, koningin Suthida en prins Dipangkorn Rasmijoti begroeten mensen buiten het Grand Palance na een ceremonie voor de vierde herdenking van de sterfdag van koning Bhumibol Adulyadej.Beeld AFP

Een jaar na zijn eerste huwelijk begon hij een verhouding met een actrice, Yuvadhida, met wie hij vijf kinderen zou krijgen. Ze trouwden in 1994, maar twee jaar later vluchtte Yuvadhida naar Engeland. De kroonprins verbande haar en hun vier zonen. Alleen hun dochter behield haar plek aan het hof. Met zijn derde vrouw Srirasmi kreeg hij in 2005 een zoon, prins Dipangkorn – wellicht de toekomstige kroonprins. Ook Srirasmi werd later opzij gezet en ontdaan van al haar titels.

En dan waren er nog de vele zonderlinge incidenten waarmee Vajiralongkorn als kroonprins wereldwijd de publiciteit haalde. Zo lekte een video uit van een verjaardagspartijtje voor zijn poedel Foe Foe. Te zien is hoe bedienden in vol ornaat rondrennen terwijl de kroonprins en Srirasmi, slechts gekleed in een bescheiden string, happy birthday zingen voor het hondje. Later geeft Vajiralongkorn het hondje de rang van maarschalk. Het dier zat volgens de toenmalige Amerikaanse ambassadeur in Bangkok ooit aan bij een officieel banket, gekleed in uniform, compleet met witte handschoentjes aan zijn poten.

Maha Vajiralongkorn met generaal-majoor Sineenatra Wongvajirabhakdi, de ‘koninklijke gezellin’.  In 2019 raakte zij tijdelijk al haar titels kwijt, maar deze heeft ze in september weer teruggekregen omdat ze volgens het hof niet langer ‘besmeurd’ is. Beeld AP
Maha Vajiralongkorn met generaal-majoor Sineenatra Wongvajirabhakdi, de ‘koninklijke gezellin’. In 2019 raakte zij tijdelijk al haar titels kwijt, maar deze heeft ze in september weer teruggekregen omdat ze volgens het hof niet langer ‘besmeurd’ is.Beeld AP

Fietstocht in damesslipje

Ook is er de beroemd geworden video – verboden in Thailand –waarin Vajiralongkorn in een geel topje en het lichaam ogenschijnlijk bedekt met tatoeages, samen met zijn minnares door een Duits winkelcentrum slentert. Later lekken ook foto’s uit waarop Vajiralongkorn een fietstochtje maakt met een soort damesslipje aan.

De beelden die via omwegen ook Thailand binnenkomen genereren niet bepaald meer respect bij zijn onderdanen. Menigeen vraagt zich af of hij wel geschikt is als monarch. Niet hardop natuurlijk, want in Thailand geldt een strenge wet tegen majesteitsschennis, die ook regelmatig wordt toegepast.

Eenmaal aan de macht, in 2016, manifesteert koning Vajiralongkorn zich evenwel als iemand met wie niet te spotten valt. Als de militaire junta van Prayuth de grondwet wil aanpassen, geeft de koning ook enkele wijzigingen door. Zo wordt hij formeel eigenaar van alle koninklijke bezittingen ter waarde van enkele tientallen miljarden. Ook wordt vastgelegd dat het niet meer nodig is een regent aan te wijzen als de koning in het buitenland is: hij kan zo vaak naar München als hij wil. Tot slot neemt hij het commando over twee militaire eenheden in Bangkok, waardoor hij nu een soort privéleger tot zijn beschikking heeft.

De koning blijkt niet bang zich actief met de politiek te bemoeien. Begin 2019 verbiedt hij zijn populaire oudere zus Ubolratana Mahidol als kandidaat-premier aan de verkiezingen mee te doen. Zij moet zich overhaast terugtrekken, waarna de partij die haar kandidaat had durven stellen, domweg werd verboden. Meerdere Thaise antimonarchie-activisten worden opgepakt en verdwijnen.

Koning Vajiralongkorn heeft maandag, de derde dag van zijn bezoek aan Thailand, enige achterstand weggewerkt bij de uitvoering van zijn taken als staatshoofd. In het koninklijk paleis in Bangkok ontving hij premier generaal Prayut Chan-o-cha. Beeld EPA
Koning Vajiralongkorn heeft maandag, de derde dag van zijn bezoek aan Thailand, enige achterstand weggewerkt bij de uitvoering van zijn taken als staatshoofd. In het koninklijk paleis in Bangkok ontving hij premier generaal Prayut Chan-o-cha.Beeld EPA

Vierde huwelijk

De relatieperikelen blijven. In mei 2019 trouwt hij voor de vierde keer, dit keer met ex-stewardess Suthida Tidjai die hij tot commandant van zijn lijfwacht heeft benoemd en de rang van generaal heeft gegeven. Een paar maanden later openen de Thaise journaals met het nieuws dat de koning de 34-jarige lijfwacht Sineenat Wongvajirapakdi tot officiële concubine heeft benoemd –een kleine schok in een land waar polygamie is verboden. Het hof geeft foto’s vrij van de gemalin die gekleed in een strak uniform in een gevechtsvliegtuig zit.

Een paar maanden later lijkt de liefde alweer over. Sineenat verliest al haar titels omdat ze niet loyaal zou zijn geweest aan de koning. Ze verdwijnt een lange periode uit beeld, totdat ze in september van dit jaar haar rang en titels weer terugkrijgt, omdat ze volgens het hof niet langer ‘besmeurd’ is.

De koning mag dan een feest voor de roddelpers zijn, de studenten zijn minder onder de indruk van de koning die doet waar hij zin in heeft. De rariteiten kunnen ze misschien nog wel accepteren, de innige samenwerking met het autoritaire regime en het opeisen van de koninklijke bezittingen zijn moeilijker te verkroppen.

Met een langer verblijf in zijn thuisland hoopt de koning de geest weer in de fles te krijg. Het is de vraag of het genoeg is.

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234