Vrijdag 02/06/2023

Europa rekent op industrie in strijd tegen 'armoedeziekten'

De Europese Commissie wil de farmaceutische industrie steunen bij de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen, áls ze de prijzen van geneesmiddelen in ontwikkelingslanden drastisch vermindert.

Brussel

Eigen berichtgeving

Johan Corthouts

De Europese Commissie keurt vandaag naar alle waarschijnlijkheid een actieprogramma goed dat de strijd aanbindt met aids, malaria en tuberculose, de drie belangrijkste overdraagbare ziekten. Het nieuwe programma komt geen dag te vroeg. Jaarlijks sterven vijf miljoen mensen aan de gevolgen van de drie aandoeningen, vooral in de ontwikkelingslanden.

Investeren in gezondheidszorg wordt beschouwd als een belangrijk middel in de strijd tegen armoede. De commissie wil daarom de middelen in het Europees ontwikkelingsbudget meer focussen op de strijd tegen aids, malaria en tuberculose. Afgelopen jaar ging 8 procent of ongeveer 800 miljoen euro van de begroting voor ontwikkelingssamenwerking naar gezondheidszorg en aids-bestrijding. Dat budget zal in de komende vijf jaar geleidelijk worden opgetrokken.

Om van het nieuwe actieprogramma een succes te maken is de steun van de farmaceutische industrie essentieel. De commissie wil grote farmaceutische concerns zoals Merck, Glaxo Wellcome, Roche, Smithkline Beecham en Boehringer-Ingelheim aanzetten om hun geneesmiddelen goedkoop aan te bieden in de ontwikkelingslanden. In ruil daarvoor is ze bereid de farmaceutische industrie financieel te steunen bij onderzoek en ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en vaccins.

De farmaceutische industrie voelt wel iets voor het initiatief, maar wacht af hoe het programma op de rails wordt gezet. "Vorig jaar hebben we voorgesteld om de tarieven met 80 procent te verminderen", zegt Christophe de Callatay van de Efpia, de Europese koepel van farmaceutische bedrijven. "Het probleem is echter dat de rijke landen daarvoor weinig geld op tafel willen leggen. Duurzame ontwikkeling in het zuiden wordt te weinig ondersteund."

Ook bij de ontwikkeling van goedkope geneesmiddelen klaagt de farmaceutische industrie over een gebrek aan steun van de rijke landen. "Samen met de Wereldgezondheidsorganisatie hebben we een malariaprogramma opgezet, maar tot dusver hebben enkel Groot-Brittannië, Nederland en Zwitserland geld toegestoken", zegt de Efpia-woordvoerder.

Of het Europees actieprogramma kans op slagen heeft, hangt onder meer af van het sluiten van parallelle verkoopcircuits. Als de mogelijkheid bestaat dat de goedkope geneesmiddelen ook in de industrielanden worden aangeboden, is de farmaceutische industrie niet geneigd om mee te werken. "Ontwikkelingslanden hebben er een handje van weg om goedkope geneesmiddelen zelf te gelde te maken. In plaats van hun bevolking te helpen, kopen ze wapens", aldus de Callatay.

Het heikelste punt in het voorstel van de Commissie slaat op de bevordering en productie van generische geneesmiddelen in ontwikkelingslanden. Brussel heeft niet de bedoeling om de industrie te dwingen haar patenten op te geven. Wel wil de Commissie de ontwikkelingslanden de kans bieden om bepaalde gepatenteerde geneesmiddelen tegen een minimumvergoeding op de markt te brengen.

Het Trips-akkoord over de intellectuele eigendom, dat binnen de Wereldhandelsorganisatie is tot stand gekomen, biedt die mogelijkheid. Maar tot dusver werd die mogelijkheid nog niet benut. De farmaceutische industrie is vierkant tegen. De Callatay: "Het komt neer op diefstal van eigendom. Het is de doodsteek voor bepaald wetenschappelijk onderzoek. Op termijn is het een slechte zaak voor de patiënten."

Ontwikkelingslanden verkopen goedkope geneesmiddelen voor wapens

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234