EU straft Russisch huurlingenleger voor ‘destabiliserende acties’ tegen Oekraïne

De EU-ministers van Buitenlandse Zaken stemden vandaag unaniem voor de sancties, die ook gericht zijn tegen acht personen. De maatregel betekent dat zij de EU niet meer inkomen. Ook worden eventuele tegoeden die ze in de EU hebben, bevroren.

Voornaamste doelwit van de Europese sancties is Wagner, een privéleger dat nauwe banden heeft met het Kremlin. Het huurlingenleger, dat grotendeels bestaat uit ex-militairen en voormalige leden van de Russische veiligheidsdiensten, maakt deel uit van het zakenimperium van Jevgeni Prigozjin, die ook wel bekend staat als ‘Poetins kok’.

Oekraïne

De sancties gelden ook voor de commandant van het huurlingenleger, Dmitri Oetkin, een voormalige officier van de Russische militaire inlichtingendienst GROe. Volgens de EU-ministers was hij verantwoordelijk voor de coördinatie van de militaire operatie van Wagner in Oekraïne, waar de huurlingen aan de kant van de pro-Russische separatisten vochten.

Het Kremlin gebruikt Wagner als een soort schaduwleger, waarmee het operaties kan uitvoeren waarvoor iedere verantwoordelijkheid ontkend wordt. Prigozjins huurlingen hielpen ook de Syrische president Bashar al-Assad in de strijd tegen de opstandelingen tegen diens bewind. Daarbij begingen ze soms oorlogsmisdaden.

In ruil voor hun hulp krijgt Wagner lucratieve contracten voor het exploiteren van olie- en gasvelden, en andere minerale voorraden in de landen waar de huurlingen opereren. Die commerciële activiteiten zijn ondergebracht in een paar bedrijven, die formeel los staan van Wagner, waaronder Evro Polis. Die bedrijven zijn nu ook op de Europese sanctielijst geplaatst.

Libië

Wagner wordt ook beschuldigd van tal van gruwelijkheden in de burgeroorlog in Libië, waar het aan de kant vocht van de Libische krijgsheer Khalifa Haftar. Met steun van de Russische huurlingen probeerde hij vorig jaar de hoofdstad Tripoli in te nemen, maar die operatie liep op een mislukking uit.

De afgelopen jaren heeft Wagner zijn activiteiten vooral in Afrika uitgebreid. Daar helpen de Russische huurlingen president Faustin-Archange Touadéra van de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) in diens strijd tegen rebellen. Drie Russische journalisten, die onderzoek deden naar de activiteiten van Wagner in het land, werden in 2018 vermoord. Volgens de autoriteiten ging het om een roofoverval, maar onafhankelijke Russische media verdenken Wagner van betrokkenheid.

Wagner probeert nu een voet tussen de deur te krijgen in Mali. Op het moment opereert daar nog een Franse troepenmacht van vijfduizend man om te voorkomen dat het land in handen van jihadistische groeperingen valt, zoals in 2013 bijna gebeurde. Parijs wil zijn troepen echter weghalen uit het land. In dat geval overweegt het militaire bewind in Mali de diensten in te schakelen van Wagner.