Elektriciteitsoverschotten delen wordt eenvoudiger vanaf januari: wat betekent dat voor u?

Het delen van elektriciteit uit zonnepanelen zorgt voor solidariteit met degenen die het meest lijden onder de stijgende energieprijzen. Dat is de alvast de belofte in Vlaanderen. Energiedelen is al sinds begin dit jaar mogelijk, maar in januari 2023 verdwijnt een belangrijk obstakel. Energiedelers moeten vanaf dan niet meer bij dezelfde energieleverancier zitten.

Hoe werkt het precies? Wie zonnepanelen en een digitale meter heeft, verliest de voordelen van een terugdraaiende teller. Je krijgt dan wel een vergoeding voor de stroom die je op het net plaatst, maar die ligt een pak lager dan wat je betaalt voor de stroom die je zelf gebruikt.

Stijgende elektriciteitsprijzen hebben ervoor gezorgd dat ook de vergoeding voor geïnjecteerde stroom is gestegen. Volgens de Vlaamse Energie­­-regulator (VREG) kreeg een consument in september gemiddeld zo’n 50 cent per kilowattuur geleverde stroom, terwijl hij ongeveer 90 cent betaalde per verbruikte kilowattuur.

Net dat prijsverschil kan energiedelen interessant maken: het overschot aan elektriciteit uit zonnepanelen geef of verkoop je dan zelf aan iemand anders. Je kunt er dan meer voor vragen dan wat de energieleverancier biedt, en de tegenpartij betaalt toch nog altijd minder. De enige voorwaarde is dat beide een digitale meter hebben, want de prijs wordt berekend per kwartier.

“Het voordeel is niet enkel de betere prijs, maar ook de stabiliteit ervan”, zegt Alex Polfliet van adviesbureau Zero Emission Solutions. “Met een langetermijncontract hang je niet meer af van de wispelturige energiebeurzen.”

Er zijn momenteel nog twee andere vormen van energiedelen. Zo kun je ook met jezelf delen. Denk aan mensen met een tweede verblijf of een bedrijf met meerdere vestigingen. Een derde vorm is ten slotte een appartementsgebouw met collectieve zonnepaneelinstallatie, dat de elektriciteit deelt met de bewoners.

Er zijn nu 385 projecten van energiedeling in Vlaanderen. Dat is gezien de nieuwigheid ervan niet slecht, vindt netbeheerder Fluvius. Maar daar houdt het niet bij op. “In 2023 komen er nog vormen van energiedelen bij”, zegt Fluvius-woordvoerder Björn Verdoodt. “Mensen kunnen energiegemeenschappen vormen waarbij je niet enkel tussen twee adressen afspraken maakt, maar in grotere groepen. De voorwaarde is dat ze vlak bij elkaar liggen, zoals een bedrijf in de buurt van woningen of een lokaal bestuur dat elektriciteit deelt met een wijk.”

De Vlaamse regering stelde onlangs een proefproject in Mechelen voor. De sociale huurders van een wijk kunnen in een energiegemeenschap genieten van de stroom van zonnepanelen via Burgercoöperatie Klimaan. Bij Apache liet Klimaan intussen wel verstaan dat de financiering nog niet rond is.

De vraag waar de sector nog niet uit is: zullen delers elkaar genoeg vinden? Polfliet helpt bedrijven alvast met zijn adviesbureau. Maar voor particulieren, die minder stroom verbruiken, is het voordeel misschien te klein. En voor energieleveranciers is dit geen winstmodel. “Leveranciers zijn er niet happig op”, zegt Polfliet. “En die heb je ook nog nodig. Als de wind niet waait of de zon niet schijnt, ben je niets met dat peer-to-peer contract.”

Een gamechanger zal het niet worden, denkt ook André Jurres, energie-expert en CEO van Volt Energy. “Het zal een minderheid van een minderheid zijn die dit doet”, zegt hij. “Het vergt een bepaalde vorm van solidariteit.”