‘Een tweede Pepinster wordt dit niet. Maar toch’: in de Demervallei blijven ze alert

Het gaat erom spannen, in de Demervallei tussen Diest en Aarschot. Het peil van de Demer staat nog altijd erg hoog. Als daar nog een hoop regen bijkomt, weet niemand wat het zal geven. ‘Die mensen in Luik hebben ook nooit gedacht dat ze twee meter water binnen zouden krijgen.’

Het zijn vooral de beelden van vorige week uit Wallonië die door haar hoofd spoken, geeft Jeanine Doheyn toe. Hoe zoveel mensen daar alles kwijt raakten en hoe er zoveel slachtoffers vielen. “Dat zou niemand mogen overkomen”, zegt ze nog altijd onder indruk. De zandzakjes liggen klaar voor haar deur in de Ernest Claesstraat in Zichem. “Men zegt dat het hier niet zo erg wordt. Een tweede Pepinster wordt dit niet. Maar toch, die mensen in Luik hebben ook nooit gedacht dat ze twee meter water binnen zouden krijgen.”

Een paar meter van haar huis stroomt de Demer. Wat doorgaans eerder een beek is van een drietal meter breed met een beetje water in, is ondertussen een snel stromende rivier geworden van zo’n 10 meter breed. Het water kan nog net onder de bruggetjes door. Het lokt vooral heel wat toeschouwers, ook al wordt er al dagen opgeroepen om hier niet te komen kijken en zijn de jaagpaden langs de Demer met politielint afgesloten. Het lijkt eerder averechts te werken.

De komende dagen wordt het bang afwachten in de streek. Het KMI voorspelt neerslag en onweer in het hele land, die op sommige plaatsen intens kan zijn. Niemand weet precies waar het zal neerkletsen. De voorspelde neerslag is niets vergeleken met wat we vorige week gezien hebben boven Wallonië. Maar het drainagenetwerk, het systeem van wachtbekkens en afvoerbeken dat na hevige regenval het water op een gecontroleerde manier moet weten af te voeren, is nog op vele plaatsen oververzadigd.

Volgens de Vlaamse Milieumaatschappij werden de afgelopen dagen de wachtbekkens in de Demerregio zoveel als kan geledigd, om klaar te zijn voor de nieuwe regenval. Het water vloeide met mondjesmaat de Demer in, die kwam daardoor op heel wat plaatsen boven het alarmpeil te staan. Vooral het traject tussen Diest en Aarschot baarde zorgen.

Volgens burgemeester Manu Claes (CD&V) van Scherpenheuvel-Zichem was het water gisteren goed aan het afnemen. Maar ook hij houdt zijn hart vast voor de regen die nog moet komen. In Zichem zijn ook nog enkele punten kritiek. Of de bres in de Demerdijk even voorbij de watermolen het zal houden, is maar de vraag. In de huisartsenpraktijk die gevestigd is in de watermolen staan nu al zes pompen continu te draaien om het water buiten te houden.

Rationeel gezien is de toestand aan de Demer in niets te vergelijken met wat vorige week Pepinster en omstreken overkwam. Maar angst is niet altijd rationeel. En regen heeft sinds kort een nieuwe, zeer negatieve connotatie gekregen. Bovendien is men hier in Zichem nog niet vergeten wat er in 1998 gebeurde. Toen traden na intense regenbuien in grote stukken van Vlaanderen beken en rivieren buiten hun oevers. In plaats van het water op te vangen, spuwden de riolen alles weer de straten op. Recht de huizen in. Een totaal gebrek aan onderhoud lag aan de basis, wees onderzoek uit. De schade was groot, en de meeste slachtoffers kregen destijds nauwelijks een schadevergoeding.

André Bynens, ‘Ivo voor de vrienden’, herinnert het zich nog goed. Zijn tuin, die uitkomt aan het jaagpad naast de Demer liep toen helemaal onder. Zijn huis staat iets hoger en bleef grotendeels gespaard. “Ondertussen zijn hier veel ingrepen gebeurd”, zegt hij. “Ik woon ook aan de goeie kant. Als het water overloopt, dan stroomt het vooral over de oever aan de overkant. Richting Claesstraat dus.”

Voor de zekerheid is hij toch zijn omheining nog snel een verflaag aan het geven. “Want als het onder water komt te staan, gaat dat hout anders rotten.” Er is een zekere gelatenheid te merken bij Bynens. “We moeten accepteren dat het fout kan lopen. Je hebt de natuur niet in de hand. En wat moet gebeuren, zal gebeuren. Er is dus weinig wat we kunnen doen. Behalve het beste hopen.”