Een pint bestellen kan nog in de Londense pub, een hamburger eten niet: in de Britse horeca gaapt een krater

De coronapandemie en de brexit veroorzaken een chronisch personeelstekort in diverse sectoren van de Britse samenleving. Vooral de horeca lijdt onder het gebrek aan arbeidskrachten.

Een bardame in The Famous Cock Tavern schudt haar hoofd. Een drankje kan ze verzorgen, maar een maaltijd behoort niet tot de opties. Door onderbezetting bestiert ze in haar eentje de hele kroeg, en de enige chef heeft vandaag een vrije dag. Een vervanger vinden lukt met de beste wil van de wereld niet.

The Famous Cock Tavern, onderdeel van een concern met vele vestigingen in Londen, kon in het verleden terugvallen op een groot personeelsbestand. Als één kroeg de werkdruk niet aankon, werden mensen even overgeplaatst. Door de pandemie en de brexit kan niet meer worden teruggegrepen op deze strategie. Op vacatures wordt amper gereageerd.

Pingdemic

De pub in Londen fungeert als barometer. In het Verenigd Koninkrijk zijn 102.000 posities in de horeca onvervuld. Ondanks de pandemie, die tot tienduizenden ontslagen leidde, zijn mensen niet te porren voor een baan in de horeca. Uit onderzoek kwam naar voren dat het aantal sollicitatiebrieven voor horecafuncties is gekelderd.

De Britse regering wijst de naweeën van de coronacrisis aan als hoofdschuldige. Een applicatie van zorgdienst NHS wordt aangemerkt als de grote boosdoener. Honderdduizenden mensen kregen de opdracht zich thuis te isoleren na mogelijk contact met een besmet persoon. Deze ‘pingdemic’, refererend aan het piepje dat mensen horen op hun mobiele telefoon, zou de Engelse economie dwarsbomen.

De realiteit is weerbarstiger. Ook het besluit uit de Europese Unie te stappen steekt een spaak in de wielen van het land. Voor de brexit kwam ongeveer 30 procent van het horecapersoneel uit Europa. In Londen was dat zelfs ruim de helft. En juist deze immigranten keren niet meer terug naar banen met nulurencontracten.

De statistieken van de Office for National Statistics (ONS) gaven vorig jaar al een indicatie dat het probleem dieper wortelt. In het tweede kwartaal van 2020 verlieten 50.000 EU-burgers het land. De pandemie lijkt niet de enige oorzaak te zijn. Veel Polen, Spanjaarden en Italianen kozen ervoor de coronacrisis in eigen land bij familie uit te zitten. Nu de lockdowns voorbij zijn, keren ze slechts mondjesmaat terug.

Londen zit niet met een gat opgescheept, maar met een krater. Ongeveer 700.000 mensen hebben de stad tijdens de pandemie verlaten. Makelaars gaven een inzichtelijke indicatie van deze stille exodus. Flats en woningen gingen voor een fractie van de oorspronkelijke prijs naar een nieuwe huurder na soms maanden van leegstand.

Schade

Het merendeel van de vertrekkers betrof waarschijnlijk Europeanen. De pandemie gaf hun een duw in de rug. “Dat zie je al sinds 2017", vertelt Iga Paczkowska, die een helpdesk runt voor Oost-Europeanen in Boston, een trekpleister voor seizoensarbeiders in de landbouw. “Als je ons niet wilt, gaan we. Daarna speelde onzekerheid over de toekomst na de brexit een factor. En nu verdwijnt de noodzaak om hier te werken, doordat de economie in Polen aantrekt.” Covidvluchters kunnen door de gewijzigde politieke omstandigheden niet zomaar terug. Zonder werkvisum blijft de grens gesloten.

In de transportsector veroorzaakt deze blokkade tastbare schade. Oost-Europese chauffeurs zegden hun werkgevers massaal vaarwel. Door de ongeveer 100.000 vacatures worstelen supermarkten om de schappen vol te krijgen. Directeur Ash Amirahmadi van de Britse tak van melkgigant Arla: “We moeten de condities scheppen om de Oost-Europese chauffeurs terug te krijgen. We hebben ze nodig.”

Als de coronacrisis niet meer als excuus kan worden aangevoerd, wordt de conservatieve regering van premier Boris Johnson mogelijk gedwongen tot een beleidsversoepeling. De borden met ‘personeel gezocht’ hangen nu al overal in het land. Hotels kunnen niemand vinden om de was te doen. Handen om aardbeien te plukken zijn schaars. Zonder ingrijpen lijkt een warme hap in een pub als de Famous Cock Tavern een zeldzaamheid te worden.