Een minister in ruil voor een drugscrimineel: het verijdelde plan om Van Quickenborne te ontvoeren

Een kalasjnikov, flessen benzine en spanbanden in een achtergelaten Renault Megane: het plan van vier Nederlanders om donderdagavond justitieminister Vincent Van Quickenborne (Open Vld) te ontvoeren leek beangstigend concreet.

Donderdagnamiddag krijgt Vincent Van Quickenborne, net terug in het land na deelname aan een conferentie van de Verenigde Naties in New York, een telefoontje van federaal procureur Frédéric Van Leeuw. “Hij vertelde mij dat er een plan was om mij te ontvoeren”, zei Van Quickenborne zaterdag in een videoboodschap vanuit een geheime schuilplaats aan de 1.600 genodigden op het feest van Team Burgemeester in Kortrijk Xpo.

Volgens het federaal parket was het eerder op de week al op de hoogte gebracht van “een mogelijke dreiging op de persoon van de minister van justitie”.

Spanbanden en wapens

In de villawijk aan de rand van Kortrijk, waar Van Quickenborne met zijn gezin woont, is op donderdagnamiddag meteen een verhoogde aanwezigheid van politiewagens zichtbaar. ’s Avonds merkt een patrouille hoe een wagen met Nederlandse nummerplaat met vier mannen erin met hoge snelheid wegrijdt uit de wijk. Intussen is er in Kortrijk een gerechtelijk onderzoek geopend en een onderzoeksrechter aangesteld, maar de ernst van de situatie is op donderdagavond nog niet helemaal duidelijk.

Op vrijdagochtend belt een bewoonster van de villawijk de lokale politiezone VLAS. Er staat een haar onbekende Renault Megane met Nederlandse nummerplaat op haar oprit die haar de doorgang verspert. De dame woont op zo’n honderd meter van het huis van Van Quickenborne. Als de politie de nummerplaat natrekt, blijkt de auto kort daarvoor gestolen in Nederland. Wanneer hij wordt doorzocht, treffen speurders een kalasjnikov, een kogelvrij vest, spanbanden, flessen benzine, een gasfles en volgens onbevestigde berichten ook nog een revolver aan.

Vooral de spanbanden maken het opzet volgens het federaal parket helder en beangstigend: ze lijken erop te wijzen dat het viertal op donderdagavond effectief de minister wilde ontvoeren, vermoedelijk met het idee om hem te ruilen tegen een drugscrimineel. Wie de opdracht gaf, is voorlopig nog onduidelijk.

Vierde verdachte opgepakt

Het nationaal crisiscentrum beslist Van Quickenborne en zijn gezin meteen onder verhoogde beveiliging te plaatsen. Enkele journalisten in Kortrijk zijn op vrijdag al op de hoogte van het ontvoeringsplan, maar de media houden de info op vraag van het federaal parket voor zich.

Op vrijdag wordt via ANPR-camera’s de route van de verdachte wagen van de vorige avond getraceerd. Die is met hoge snelheid richting Den Haag gereden. Op zaterdag kan het federaal parket om 10.54 uur melden dat de vorige nacht in Nederland drie personen van hun vrijheid werden beroofd. Het gaat om drie mannen van 20, 29 en 48 jaar uit Den Haag en Leidschendam, een voorstad van Den Haag.

Zondagnamiddag pakt de Nederlandse Dienst Speciale Interventies in Den Haag de vierde verdachte op. “Het gaat om een 21-jarige man met de Nederlandse nationaliteit”, zegt Elsbeth Kleibeuker van het Nederlandse parket. “Hij is rond drieën op straat aangehouden op vraag van onze Belgische collega’s.”

Uitlevering

Voor intimidaties of liquidaties schakelt de Nederlandse drugsmaffia bijna altijd piepjonge en vaak zelfs zo goed als ongeletterde daders in − wat leidde tot het fenomeen van vergismoorden: liquidaties op het foute adres. Dat er onder de verdachten een man van 48 zit, lijkt een indicatie voor een erg goed voorbereid en vooral heel concreet ontvoeringsplan.

De benzine en de gasflessen maakten meer dan vermoedelijk deel uit van een plan om Van Quickenborne verder te transporteren in een derde wagen en de eerste twee op een verlaten plek in brand te steken.

In Nederland worden de vier verdachten begin deze week voorgeleid door het Internationaal Rechtshulp Centrum (IRC) bij het Openbaar Ministerie. Alles wijst erop dat ze in België zullen worden berecht. “Wij hebben de overlevering van de aangehouden personen gevraagd”, zegt Eric Van der Sypt van het federaal parket. “Als zij daarmee instemmen, kan dat relatief snel gebeuren. Als zij de procedures gaan uitputten, kan dat nog wel even duren.”

Dubai

Vincent Van Quickenborne beperkte de eigen communicatie het afgelopen weekend verder tot een filmpje op Facebook: “Het gaat om een dreiging die gericht was tegen mijzelf als minister van Justitie en niemand anders. Er is snel ingegrepen en verdachten werden gearresteerd. Uit voorzorg word ik voorlopig onder strikte beveiliging geplaatst en zal ik de komende dagen niet kunnen deelnemen aan enkele geplande activiteiten. Aangenaam is het niet, maar wel begrijpelijk.”

Op 9 december 2021 ondertekende Van Quickenborne samen met Frédéric Van Leeuw een uitleveringsverdrag en een verdrag rond wederzijdse rechtshulp met de Verenigde Arabische Emiraten. Hierdoor kunnen een aantal spilfiguren uit het drugsonderzoek naar Sky ECC die zich schuilhouden in Dubai uitgeleverd worden aan ons land. Heel veel cocaïnetransporten in de Antwerpse haven worden aangestuurd door zogenaamde ‘uithalers', die in een mum van tijd enorme vermogens hebben vergaard en zich veilig waanden in Dubai.

Van Quickenborne: “De mensen die hierachter zitten, bereiken het tegenovergestelde van wat ze beogen. Het sterkt mij in de overtuiging dat we moeten blijven strijden. De criminelen voelen zich in het nauw gedreven. Dat gevoel is terecht.”