Een jaar na de vermeende fraude in 3x3-basket: ‘Dat gefoefel met die spooktoernooien was toch lachen?’

‘Make some noise for Team Belgium!” In een uit­verkocht stadion op de Groenplaats veren 1.700 toeschouwers recht om de Belgische ploeg te verwelkomen voor hun eerste kwalificatiewedstrijd tegen Slovenië. 3x3-basket staat voor spektakel: door de boxen pompen luide beats wanneer het team van Nick Celis op het veld komt gelopen ­terwijl er een rookmachine witte wolken blaast.

“Toppers zijn het”, zegt Marc Pieters (62) die in zijn rode trainingsvest mee omhoog veert. De gepensioneerde marktkramer is uit Aalst afgezakt voor dit toernooi. “Ik volg de Lions en de Cats ook verder. Ik was erbij in Servië, Tenerife en Straatsburg, maar het WK in Antwerpen is iets speciaals. Dat wilde ik niet missen.”

Als gastland voor het WK mag België zowel bij de mannen als de vrouwen deelnemen. De mannen, de 3x3 Belgian Lions, begeesterden vorig jaar nog met hun vierde plaats op de Olympische Spelen. Alleen bleek later dat de ploeg eigenlijk niet had mogen deelnemen in Tokio omdat er gefraudeerd zou zijn tijdens de kwalificatie.

Toch geen sprookje

Uit een onderzoek van De Standaard bleek dat er in 2019 bij de internationale basketbalfederatie FIBA 27 fictieve toernooien werden geregistreerd om de ranking van de Lions op te krikken. Nick ­Celis, de bezieler van het Belgische 3x3-team, zou het systeem van spooktoernooien hebben opgezet om België te doen klimmen op de wereldranglijst. De landen die op 1 november 2019 de hoogste plaatsen bekleedden op de wereldranglijst konden deelnemen aan de kwalificatietoernooien voor de Olympische Spelen.

De Belgische basketbalbond startte na de berichtgeving een intern tuchtonderzoek en diende ook een klacht in bij de Cel Sportfraude van de federale politie. Dat fraudeonderzoek zit in een eindfase, aldus het Antwerpse parket dat verder niets kwijt wilde over de zaak.

Achteraf bleek dat veel mensen in de basketwereld op de hoogte waren van de vermoedelijke fraude, maar dat niemand het sprookje wilde doorprikken.

Het fraudeonderzoek wordt ook in het buitenland met argusogen gevolgd. Het is niet uitgesloten dat andere landen die ­benadeeld zijn door het mogelijke bedrog zich burgerlijke partij zullen stellen in de zaak.

Maar op het WK in Antwerpen lijken weinig toeschouwers wakker te liggen van die vermeende fraude.“De Lions zijn ­gewoon handige jongens”, vindt Marc Pieters. “Als er gaten in het systeem zitten, waarom zou je die dan niet gebruiken? Ik had in hun plaats net hetzelfde gedaan.”

“Dat gefoefel met die spooktoernooien was toch lachen”, vindt Lucca Joosten (21) die met zijn medestudenten is afgezakt naar de Groenplaats. “De Lions hebben zich intussen meer dan bewezen.”

In hun thuisstad willen de Lions heel graag schitteren. Tot groot enthousiasme van de fans behalen de Lions een vlotte zege tegen Slovenië. “Deze ploeg heeft een goede kans om door te gaan naar de volgende ronde, en wie weet zelfs wereldkampioen te worden”, vindt Robbe Van Rompaey (23), student journalistiek uit Antwerpen die met zijn vader en een groep vrienden naar de Groenplaats is ­afgezakt. “Die spooktoernooien zijn iets uit het verleden. We moeten focussen op wat er vandaag gebeurt.”

“Dat was geen gefoefel, die jongens hebben alleen gebruikgemaakt van de mogelijkheden die er zijn”, zegt bankbediende Peter Christiaensen (57). “Het was alleen gezeur van de gazetten. Dit is een fantastisch event: in 3x3 zit veel meer dynamiek dan in het klassieke basket. Het is leuker om naar te kijken.”

Nieuwe kwalificatieprocedure

De FIBA paste de kwalificatieprocedure na de berichtgeving wel aan. België staat vandaag vierde op de wereldranglijst en heeft dus geen nepspelers of spooktoernooien meer nodig om hun ranking op te krikken. Ondanks het gerechtelijke onderzoek dat boven hun hoofd hangt, basketten de Lions naarstig verder.

“De situatie is heel onaangenaam en weegt elke dag op mij”, zei Nick Celis ­onlangs in een interview. “Ik word altijd vermeld in het dossier en de pers stelt me er constant vragen over, maar ik kan niets anders doen dan wachten op verder nieuws of op een uitspraak.”

Volgens Thibaut Vervoort, die pas na de vermeende fraude in het team kwam, bleef de affaire nochtans niet zonder gevolgen. In een interview met Het Laatste Nieuws vertelde hij hoe potentiële partnerships in rook opgingen en een financiële stroomversnelling uitbleef.

“Terecht”, vindt Nynke Van Aken (16) uit Antwerpen die met haar vriendin Jente Roels (16) vanop de laatste rij de wedstrijd bijwoont. “Fair play is superbelangrijk. Hoe hard ik ook supporter voor de Belgen, valsspelen hoort niet bij sport. Als het waar is wat ze gedaan hebben, vind ik het heel jammer.”

Haar kritische opmerking wordt overstemd door het gejoel van het publiek in Antwerpen. Fraude of niet, sinds de vierde plaats van de Lions in Tokio boomt 3x3 in ons land. Wie dat graag ook eens live wil meemaken heeft pech. De tickets voor de Lions op het WK in Antwerpen zijn allemaal uitverkocht.