NieuwsWilde hamster
‘Een duur feestmenu voor de vossen’: na kweekprogramma van overheid zijn er nóg minder wilde hamsters over
Een tiental zijn er nog, meer niet. De voorbije zeven jaar spendeerde Vlaanderen 650.000 euro aan de ‘ultieme poging’ om de wildehamsterpopulatie op te krikken, maar de coördinator van de SoortenBeschermingsProgramma’s (SBP) geeft nu onomwonden toe dat die mislukt is.
In de jaren vijftig en zestig zaten de leemgronden in het zuiden van Limburg en Vlaams-Brabant vol burchten van wilde hamsters. Maar door steeds intensievere landbouw en verandering van aangeplante gewassen stevende het knaagdier de voorbije decennia in sneltempo af op extinctie.
Om dat proces een halt toe te roepen, gaf toenmalig Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (cd&v) eind 2015 groen licht voor een SoortenBeschermingsProgramma (SBP) voor de wilde hamster.
Dat maakte het mogelijk om in Widooie, een deelgemeente van Tongeren en toen al de enige plek in Vlaanderen waar nog ‘enkele tientallen’ hamsters leefden, op zoek te gaan naar landbouwers die bereid waren om tegen een vergoeding andere gewassen aan te planten. Luzerne, bijvoorbeeld: een plant die de hamster zowel voedsel als beschutting biedt.
Zodra er voor 50 hectare beheersovereenkomsten waren afgesloten, werden ook gekweekte hamsters in het gebied uitgezet. De eerste 26 diertjes werden in 2019 losgelaten, in totaal ging het de voorbije jaren om 200 hamsters waarvan verwacht werd dat ze voor nageslacht zouden zorgen.
“Dat plan is dus mislukt”, geeft Bart Tessens, bij ANB coördinator van de SBP’s toe. “Op dit moment schatten we dat er nog een tiental hamsters in het gebied leven. Dat zijn er dus minder dan in 2015.”
De belangrijkste oorzaak? Een te beperkt leefgebied. “We zijn begonnen met uitzetten toen we 50 hectare ter beschikking hadden. Uit onderzoek was gebleken dat dit het minimale areaal was. We gingen ervan uit dat er nog grond zou bijkomen, maar dat was het niet het geval.”
Het programma heeft de voorbije zeven jaar zo’n 650.000 euro gekost. Dat geld ging naar de landbouwers, de kweek, de projectcoördinatie en de communicatie. “Een duur feestmenu voor de vossen” vatte jagersvereniging Sint-Hubertus cynisch samen.
Bart Tessens is het niet eens met die lezing van de feiten: “Uiteraard zijn nogal wat hamsters ten prooi gevallen aan predatoren. Als we meer hectares ter beschikking hadden gehad, waren er meer hamsters geboren en was het geen probleem geweest dat er eentje werd opgegeten door een vos.”
Toen in 2019 de eerste gekweekte hamsters werden uitgezet, noemde ANB dat “de ultieme poging om wilde hamsters in Vlaanderen van verdwijning te redden”. Nu die mislukt is, lijkt de extinctie van de wilde hamster nabij.
Bart Tessens laat de moed niet zakken en blijft hoopvol. “Ik zie nog altijd mogelijkheden om de hamster te redden. We onderzoeken nu alternatieve pistes.”
