Duitssprekende koning Charles heelt brexitwonden tijdens bezoek aan Berlijn

Koning Charles III heeft donderdag als eerste Britse monarch in de geschiedenis het Duitse parlement toegesproken. De redevoering, grotendeels in het Duits, vormde het hoogtepunt van een tweedaags bezoek aan Duitsland. Het is het eerste staatsbezoek van de nieuwe koning.

Beide landen, zo sprak de 74-jarige vorst in de Bondsdag, “bewonderen elkaars cultuur, zijn afhankelijk van elkaars economieën en worden geïnspireerd door elkaars ideeën”. Charles gaf de toespraak ook een persoonlijke tintje. “Net zoals veel andere Britten heb ik hechte persoonlijke banden – in mijn geval gekoesterde familiebanden en verbintenissen die generaties teruggaan.”

Woensdagavond heeft Charles tijdens een banket aan tafel gezeten met enkele Duitse familieleden, onder wie prins Rainer von Hessen. Charles’ vader Philip stamt af van een Duitse familie, de Battenbergs, die na de Eerste Wereldoorlog de naam Windsor aannam. Het was overigens niet de bedoeling dat Duitsland de eerste gastheer zou zijn van Charles’ reis naar het vasteland van Europa. Frankrijk zou deze eer ten deel zijn gevallen, maar het Franse bezoek moest wegens de aanhoudende rellen worden uitgesteld.

Staatsbanket op slot Bellevue

De koning werd woensdag door de Duitse bondspresident Frank-Walter Steinmeier met muziek van James Bond op een rode loper verwelkomd bij de Brandenburger Tor, gevolgd door een inspectie van de Duitse strijdkrachten. Het was voor het eerst dat een buitenlandse bezoeker op deze manier werd ontvangen. In de avond volgde er een staatsbanket op slot Bellevue. Daar behoorde Angela Merkel tot de genodigden.

In een luchtige toespraak refereerde Charles aan Dinner for One, de zeventien minuten durende komische film waarmee de Duitsers traditioneel het nieuwe jaar inluiden. Het veertigste bezoek van Charles aan Duitsland staat in het teken van het aanhalen van de banden. Terwijl premier Rishi Sunak voor een politieke dooi zorgt tussen de Britten en de rest van Europa, doet Charles iets soortgelijks op diplomatiek niveau.

Vanwege haar hoge leeftijd heeft zijn moeder Elizabeth in haar laatste levensjaren amper buitenlandse reizen gemaakt. Haar laatste bezoek aan Duitsland dateerde van 2015. Bovendien lag haar focus van oudsher meer op het Gemenebest. Charles is altijd een pleitbezorger geweest van hechte banden met het vasteland. Bij het recente sluiten van het akkoord over Noord-Ierland ontving hij EU-chef Ursula von der Leyen op Windsor Castle.

Band tussen burgers

Tijdens een bezoek aan Duitsland eind 2020 citeerde Charles de woorden ‘geen land is echt een eiland’ van de 17de-eeuwse dichter John Donne, wat werd geïnterpreteerd als scepsis over de brexit. Hij merkte toen op dat de essentie van een relatie tussen landen ligt in de band tussen de burgers. Zo wees hij donderdag tijdens zijn toespraak in de Bondsraad op Georg Friedrich Händel, de Brits-Duitse componist wiens muziek binnenkort zal klinken bij zijn kroning.

Op Wittenbergplatz sprak de vorst met bezoekers van een markt en raapte hij een pet op die iemand had laten vallen. Enkele belangstellenden wilden hem vervolgens een kroon van Burger King geven, waar Charles beleefd voor bedankte. Er was ook tijd voor serieuzer aangelegenheden. Zo werd hij door de president bijgepraat over een stroomkabel die zal worden getrokken tussen de Theems-delta en Wilhelmshaven, een verbinding die de band tussen de naties verder zal versterken.