Dribbel

Lang geleden dat ik nog eens een echte hommage aan Charlie Parker heb gehoord. Roy Haynes, nu ruim 75 jaar oud en ooit nog de drummer in Parkers kwintet, heeft de handschoen opgenomen. Met een echt all-starskwintet nog wel: bassist Dave Holland, trompettist Roy Hargrove, pianist Dave Kikoski en altsaxofonist Kenny Garrett. Vijf keer onbetwist meesterschap, maar helaas levert dat niet vanzelfsprekend een onvergetelijke cd op.

Een van de problemen schuilt in het feit dat Haynes zich een beetje angstvallig strikt aan de logica van het Parker-repertoire gehouden heeft: klassieke Parker-variaties zoals 'Moose the Mooche', 'Yardbird Suite' en 'Now's the Time', aangevuld met enkele standards van Cole Porter en co. Ik begrijp wel dat hij niet meteen de typische fout wilde maken om Parker te eren met pure postbop; je streelt de meester namelijk niet door zijn volgelingen te imiteren. Maar Roy Haynes mist de kans om ook vandaag nog creatief met de erfenis van Parker om te springen. Dit klinkt eigenlijk een beetje simplistisch: het zijn keurige en soms zelfs best pittige interpretaties van een reeks bebopklassiekers, maar ze zijn vooral tamelijk onpersoonlijk.

Alleen dit: het is wel de moeite waard om de hele plaat lang te focussen op de capriolen van Roy Haynes zelf. Een heel inventief drummer, die zich niet beperkt tot time-keeping, maar ook wel eens een goedgemikte dribbel plaatst.

Roy Haynes, Bird of a Feather. A Tribute to Charlie Parker, Dreyfus Jazz/Culture Records

Richard Davis

Tergend consequent

Contrabassist Richard Davis is een man van twee werelden. In jazzkringen heeft hij bekendheid verworven aan de zijde van mensen als Eric Dolphy en Andrew Hill, in het begin van de jaren zestig was dat. Parallel heeft hij carrière gemaakt in de klassieke muziek; hij was onder andere een van de favoriete contrabassisten van Igor Stravinsky. Een van de dingen die hij daaraan overhield, was een voorliefde voor het in jazzkringen toen nog hoogst ongebruikelijke arco-spel (met de strijkstok).

Op de cd The Bassist combineert hij vloeiend arco en pizzicato, zonder er onnodig een gimmick van te maken. Zijn eerste zorg is om de uitgekozen songs echt tot zingen te brengen. Dat doet soms pijn, want zoals we een tijdje terug ook in deSingel ondervonden, speelt Davis vaak tergend consequent een fractie van een toon lager dan normaal. Hij laat de contrabas op een heel ongemakkelijke manier vibreren - ook in het pizzicato-werk - alsof er iets niet helemaal in de haak zit. Dat maakt zijn plaat volstrekt ongeschikt als achtergrondmuziek, maar het is wel boeiende 'lectuur'.

Zijn partner op The Bassist verguldt de pil wel een beetje, want pianist John Hicks is bijzonder zachtaardig. Het programma doet veel denken aan de cd Steal Away van Charlie Haden en Hank Jones, een handig uitgestippelde reis langs Amerikaanse volksliederen, enkele jazzstandards en wat gospelmateriaal. Maar de plaat van Richard Davis vergt meer van de luisteraar, het is geen gesneden koek.

Richard Davis, The Bassist, Palmetto/Culture Records

Rabih Abou-Khalil

Ontmoetingsplek

Nu cross-over eerder de norm dan de uitzondering geworden is, is voor de Libanese oudspeler Rabih Abou-Khalil de tijd rijp voor een grotere doorbraak. Vanuit zijn zelfgekozen vluchtoord München maakt Abou-Khalil al ruim twintig jaar muziek die de Arabische tradities met de westerse jazz tracht te versmelten. Daar is veel voor te zeggen: zoals de jazz is ook de Arabische muziek vaak zwanger van improvisatie. Ze heeft een heel herkenbare melodische en harmonische signatuur, maar intussen is al overvloedig bewezen dat de methoden van de jazzimprovisatie hier uitstekend in kunnen passen. Alleen het ritme, dat is voor veel jazzoren echt wennen: oneven maatsoorten, asymmetrie, het zijn complicerende factoren als je belang hecht aan een goede swing.

Rabih Abou-Khalil was een van de eersten die deze uitdaging tot een goed einde brachten. Hij deed dat met de hulp van jazzmuzikanten, zowel Europese als Amerikaanse. In 1992 maakte hij de plaat Blue Camel met onder anderen Charlie Mariano, Kenny Wheeler, Steve Swallow en Nabil Khaiat. De plaat werd een bescheiden succes en groeide uit tot een referentiewerk. Sindsdien is er niet veel meer veranderd aan het concept en het karakter van Abou-Khalils muziek. Het blijft een eerlijke ontmoetingsplek, een rijke oosterse bodem waarop ook westerse talenten met plezier kunnen zwerven. Dat blijkt ook uit zijn recentste cd, The Cactus of Knowledge, die eerder dit jaar al verscheen, maar nu opnieuw gelanceerd wordt naar aanleiding van het komende concert in Brussel. De groep is op deze plaat een dertienkoppige big band geworden, maar Abou-Khalil waakt er wel over dat het geen te drukke klankband wordt. In de rangen vind je bekende namen zoals Antonio Hart (altsax), Ellery Eskelin (tenorsax), Eddie Allen (trompet), Tom Varner (hoorn), Gabriele Mirabassi (klarinet) en de weergaloze Michel Godard (tuba). Deze laatste speelt een cruciale rol in het smeden van de groepssound.

Rabih Abou-Khalil, The Cactus of Knowledge, Enja/Choice Music

Didier Wijnants