onderwijs
Doorbraak in gevoelig dossier: burgerschap in de eindtermen
Elke leerling zal les krijgen in burgerschap. Minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) meldt aan deze krant dat het aan bod zal komen in de vakken geschiedenis, Nederlands, godsdienst en Project Algemene Vakken. Het is een doorbraak in een bijzonder gevoelig dossier.
"We moeten burgerschap en onze democratische grondwaarden meer uitdragen op school." In een interview met deze krant zegt Crevits waar het op staat. Zij wil leerlingen uit het secundair onderwijs kritischer maken, leren nadenken over de rechtsstaat of culturele diversiteit en tegelijkertijd minder kwetsbaar maken voor bijvoorbeeld radicalisering.
Dit zal in de toekomst gebeuren door burgerschap duidelijker deel te laten uitmaken van de eindtermen van de vakken geschiedenis, Nederlands, Project Algemene Vakken en levensbeschouwelijke vakken. Dat laatste in overleg met de levensbeschouwelijke instanties.
"Je voelt dat er een groeiende vraag is van ouders en van de scholierenkoepel naar meer burgerschap in het onderwijs", zegt Crevits. "Ik wil dat burgerschap meer expliciteren in de eindtermen van deze vakken. Op die manier worden deze waarden vanuit verschillende perspectieven benaderd en zijn we zeker dat het op een objectieve, geïntegreerde manier aan bod komt voor alle leerlingen."
Crevits hakt hiermee een gordiaanse knoop door. Moraalfilosoof Patrick Loobuyck pleitte de afgelopen jaren vurig voor een apart vak, waar levensbeschouwing, ethiek en filosofie (LEF) in zouden worden verenigd. Katholiek Onderwijs Vlaanderen wilde daar absoluut niets van weten en stelde dat burgerschap inherent deel uitmaakt van hun (dialoog)scholen. "We moeten dit gesprek kunnen voeren", zegt Crevits. "Het is spijtig dat LEF en de dialoogschool altijd als zware tegenstellingen worden geformuleerd."
Resultaatsverplichting
Vandaag staat burgerschap ingeschreven in de zogeheten vakoverschrijdende eindtermen. Dat zijn doelstellingen die bij geen enkel vak horen, maar in alle vakken samen kunnen worden bereikt. In de praktijk betekent dit vaak dat niemand er de volle verantwoordelijkheid voor opneemt, ook omdat scholen geen resultaatsverplichting hebben. Nu burgerschap wordt geëxpliciteerd in de eindtermen van verschillende vakken, moet een groep leerlingen er kennis over verwerven.
"Ik ben blij dat er vakgebonden eindtermen komen en ik vind het knap dat de minister die wil formuleren", zegt Loobuyck. "Scholen zullen verplicht zijn om er werk van te maken. Natuurlijk had ik liever een LEF-vak gehad, maar ik begrijp ook dat dit misschien het meest haalbaar is." Ook Katholiek Onderwijs Vlaanderen en het Gemeenschapsonderwijs (GO!) reageren positief. "Wij kunnen ons hier zeker in vinden, al moet burgerschap voor ons ook in het lager onderwijs aanwezig zijn", zegt bestuurder Raymonda Verdyck.