Dit koppel woont in een tiny house in het bos: ‘Niets is vanzelfsprekend. Als je geen hout kapt, heb je het koud’

Duurzaam leven, al langer een streven van al wie bezorgd is om het milieu en de klimaatverandering, is tegenwoordig ook uitstekend voor uw portemonnee. De gierende inflatie en torenhoge facturen doen dan ook steeds meer Belgen dromen van een zelfvoorzienend leven. Maar hoe realistisch is een leven zonder water- of elektriciteitsnet? Red je het met groenten uit de tuin en ruilen met de buren? Is regenwater gezond? En ga je niet stinken als je nooit zeep gebruikt? Zes ervaringsdeskundigen hebben elk een eigen variant van een milieuvriendelijk leven geperfectioneerd. Vandaag: Laura Brusselaers en Jonas Boons.

Wie droomt van een tiny house in het bos, botst in België op bouwverordeningen en torenhoge grondprijzen. Daarom trokken twintigers Laura Brusselaers en Jonas Boons naar Estland, waar ze een huis van hout en leem hebben opgetrokken. Er is geen waterleiding of elektriciteit, en ze eten het jaar rond groenten uit hun eigen tuin.

Waarom hebben jullie voor zo’n leven gekozen?

Laura Brusselaers: “Ik vond mijn draai niet op school en heb me altijd graag teruggetrokken in de natuur. Toen ik 12 was, stuurden mijn ouders me naar een natuurkamp in de Ardennen, en daar zijn mijn ogen opengegaan. We leefden in joerten, zwommen naakt in een meer en gingen paardrijden in de bossen. Toen wist ik: zo wil ik leven.”

Jonas Boons: “Luxe is voor ons nooit belangrijk geweest. We hebben twee jaar in de tuin van Laura’s grootmoeder gewoond, in een tuinhuis van 12 vierkante meter groot. Ik werkte als geoloog en Laura baatte een tipi uit via Airbnb. Zo konden we sparen.”

Hoe zijn jullie in Estland terechtgekomen?

Boons: “We zochten stilte, natuur en privacy, en we wilden ons huis zelf bouwen. We droomden er ook van om groenten te telen en dieren te verzorgen. We wilden in geen geval een lening afsluiten, want dan moet je in de ratrace stappen. We hadden al snel door dat we in België geen hectare grond in het groen konden kopen, en dat we ook op de bureaucratie zouden botsen.”

Brusselaers: “Ik had al als vrijwilliger op ecoboerderijen in Estland gewerkt. Online vonden we op het eiland Saaremaa een stuk grond van 1,8 hectare met een bos, een schuur, een vakantiehuisje en een bron. Er stonden een paar boerderijen in de buurt, en op een halfuur rijden was er een stad van zeventienduizend inwoners. Het was perfect.”

Door de coronacrisis moesten jullie het stuk grond online kopen, en Jonas had nog nooit een voet in Estland gezet. Was dat niet riskant?

Boons: “Een kennis van ons heeft ter plaatse alles voor ons gefilmd en beoordeeld. We wisten al dat in Estland veel meer mogelijk is dan in België. Zo mag je tot een vloeroppervlakte van 60 vierkante meter zelf iets bouwen zonder een architect, en tot 20 vierkante meter heb je zelfs geen vergunning nodig.

“De aankoop ging vlot. We hebben 21.000 euro betaald, plus 80 euro notariskosten.”

In de zomer van 2020 kwamen jullie daar aan in een boshut zonder aansluiting op water, elektriciteit, gas of riolering. Hoe maak je dat leefbaar?

Boons: “We hebben meteen zonnepanelen gelegd, de waterput gereinigd, een pomp aangesloten en een composttoilet geïnstalleerd. We kampeerden in het vakantiehuisje van 8 vierkante meter. De eerste winter vroor het 20 graden onder nul. We moesten ’s nachts stoken om te vermijden dat zich ijs op onze slaapzakken vormde. We kookten in de sneeuw en wasten ons in een zinken teil. Zo hebben we anderhalf jaar geleefd.”

Intussen bouwden jullie in korte tijd een tiny house met hout en leem.

Brusselaers: “Het is 40 vierkante meter groot en bestaat uit drie muren en een glazen wand die op het zuiden is gericht: klein en simpel.”

Boons: “Hout vonden we in het bos en bij de schrijnwerker in de buurt, en voor de isolatie hebben we riet gebruikt. Het leem voor de afwerking van de muren hebben we uit de grond gegraven. Als je dat mengt met water en gedroogde vezels van stro of lisdodde, wordt het een soort pleisterwerk. Op dezelfde manier hebben we een serre, twee douches, een kippenren, een geitenstal en een omheining gebouwd. Het hele project heeft ons 55.000 euro gekost, de tweedehandsauto en de dieren inbegrepen. En we hebben alles zelf gedaan.”

Hoe zelfvoorzienend zijn jullie?

Boons: “Het water van de bron pompen we in de winter over in twee containers die in het verwarmde deel van ons huis staan. Dankzij een boiler op gas kunnen we douchen, en voor het afvalwater hebben we een infiltratiebekken. Twaalf zonnepanelen en een batterijsysteem leveren elektriciteit voor drie dagen. In de winter is het wel achttien uur per dag donker, dan laten we twee keer per week een generator draaien.

“We leven op het ritme van de seizoenen. In de winter koken we op gas en op de houtkachel, in de zomer schakelen we over op elektriciteit. Een ijskast hebben we alleen in de zomer, in de winter gebruiken we een kist in de grond.”

Brusselaers: “Van een open plek in het bos hebben we een moestuin gemaakt. Een hels karwei, maar nu oogsten we groenten en aardappelen voor een heel jaar. In de zomer maak ik veel stoofpotjes en sauzen als wintervoorraad en ik experimenteer met fermenteren. Onze kippen leveren eieren, en met de melk van onze geitjes maak ik yoghurt en kaas. Die ruilen we met de buren voor honing en vis. We gaan naar de winkel voor rijst en bloem, en vlees kopen we bij boeren of jagers.”

In jullie filmpjes op YouTube lijken jullie je droom te beleven. Hebben jullie nooit een zwak moment gehad?

Brusselaers: “Eén keer, toen Jonas ernstig ziek werd. Hij klaagde al een tijdje over hoofdpijn en vermoeidheid, maar de dokters konden niets vinden. Op een ochtend had hij geen gevoel meer in zijn armen en benen. In het ziekenhuis bleek dat hij een levensgevaarlijke hersenvliesonsteking had, die hij had opgelopen door een tekenbeet. We zaten midden in de coronacrisis, dus ik mocht hem niet bezoeken. Toen heb ik mijn familie en vrienden enorm gemist.”

Boons: “Na tien dagen mocht ik terug naar huis, maar ik was verzwakt, ik had evenwichtsstoornissen en kon me niet concentreren. Volgens de dokters kon dat nog acht maanden duren. Toen hebben we wel getwijfeld of we niet beter naar België terugkeerden. Gelukkig zijn mijn ouders toen gekomen om ons te helpen.”

Hebben mensen een te romantisch beeld van een zelfvoorzienend leven?

Brusselaers: “Absoluut. Het draait niet alleen om mooie zonsondergangen en bloemenjurken. Het is ook gewoon veel modder en kak (lacht).”

Boons: “Het lijkt simpel, maar niets is vanzelfsprekend. Als je geen hout zaagt, heb je het koud. Je kunt nooit een weekje niksdoen, maar toch voelt het niet aan als werken. Een agenda hebben we niet, we delen onze dag in zoals we willen. Het is het soort leven waarin je geen vakantie nodig hebt. Dat kan trouwens ook niet, want de dieren hebben ons nodig.”

Hoe verdienen jullie je boterham?

Brusselaers: “Ik maak houtgravures en verkoop die op Etsy (onlinemarktplaats voor vintage producten, red.), en het vakantiehuisje verhuren we via Airbnb. Op langere termijn wil Jonas aan de slag als houtbewerker of smid. We hebben niet veel nodig, want we geven per maand hoogstens 500 euro uit. Onze enige vaste kosten zijn ons internet- en gsm-abonnement, de afvalophaling en de auto. Je kunt echt anders leven, ook als je niet veel geld hebt, maar je moet durven te springen.”

Zien jullie hier een toekomst met kinderen?

Brusselaers: “Hopelijk wel. En het zou helemaal fantastisch zijn als we hen thuis kunnen onderwijzen.”

© Humo