Dit keer dreigen aandeelhouders met schadeclaim voor Bayer

De aankoop van Monsanto, de Amerikaanse fabrikant van het omstreden onkruidbestrijdingsmiddel Roundup, blijft het Duitse concern Bayer achtervolgen. In de Verenigde Staten kreeg Bayer de afgelopen jaren al te maken met schadeclaims van 125.000 mensen die stelden dat zij kanker hadden gekregen door het gebruik van Roundup.

Nu dreigen ook aandeelhouders van Bayer een schadeclaim in te dienen. Zij vinden dat de bedrijfsleiding in 2016 onvoldoende informatie heeft gegeven over de risico’s die aan de overname van Monsanto waren verbonden. Toen Bayer Monsanto kocht liepen de eerste rechtszaken tegen de Amerikaanse firma al. Bayer betaalde 63 miljard dollar voor Monsanto. Het was de grootste overname die een Duits bedrijf ooit deed.

Onzekerheid over erkenning

De dreigende stap van de aandeelhouders werd bekendgemaakt door het advocatenkantoor Tilp Rechtsanwaltsgesellschaft, dat zegt te handelen namens 250 institutionele beleggers (zoals vermogensbeheerders en pensioenfondsen) en een groep private investeerders. Gezamenlijk claimen zij ruim 1 miljard euro van Bayer.

Door de vele schadeclaims én door de onzekerheid over de erkenning van nog lopende claims is de waarde van het aandeel Bayer sinds medio 2016 gehalveerd. In diezelfde periode stegen de koersen van grote Duitse bedrijven gemiddeld met 50 procent. Bayer stelde in een reactie dat het zich aan de wet heeft gehouden en dat het destijds heeft gemeld wat het moest melden.

Van de 125.000 claims zijn er inmiddels 96.000 min of meer afgehandeld. Met hen is een schikking getroffen waarvoor Bayer bijna 10 miljard euro heeft uitgetrokken. Die schikking houdt geen schuldbekentenis in. Volgens Bayer is Roundup veilig: het omstreden bestanddeel glyfosaat is niet kankerverwekkend en dat is, aldus Bayer, uit veel studies gebleken. Het Amerikaanse milieuagentschap EPA deelt die mening. Anderen niet: zo oordeelde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in 2015 dat glyfosaat waarschijnlijk kankerverwekkend is voor mensen.

Hoe het met de resterende claims afloopt, is onduidelijk. Dit jaar verloor Bayer twee zaken. Het bedrijf werd in die gevallen, die allebei niet onder de schikking vielen, veroordeeld tot het betalen van schadevergoedingen van respectievelijk 20 miljoen en 25 miljoen dollar. Maar in twee andere gevallen kreeg Bayer wel gelijk: de betrokken jury’s meenden dat de gezondheidsklachten (in beide gevallen kanker) van de eisers niet zijn veroorzaakt door blootstelling aan Roundup. De advocaat van de twee kankerpatiënten overweegt in hoger beroep te gaan tegen die uitspraken. Volgens de Duitse krant Frankfurter Allgemeine behartigt hij de belangen van meer dan vierduizend andere eisers.

Wachten op Hooggerechtshof

En dan speelt er nog een kwestie. Bayer heeft gevraagd of het Amerikaanse Hooggerechtshof zijn oordeel wil geven over een zaak die Bayer verloor. Het Hooggerechtshof heeft daarop de Amerikaanse regering om een standpunt gevraagd. Op basis van dat standpunt, waarop ook de EPA trouwens invloed heeft, bepaalt het Hooggerechtshof wat het gaat doen.

Als het hof een oordeel geeft en als dat oordeel in het voordeel van Bayer uitvalt, betekent dat waarschijnlijk dat er duidelijkheid zal zijn over de uitkomst van de meeste rechtszaken die nog lopen. Mocht het hof in het nadeel van Bayer besluiten, dan is de kans groot dat er nieuwe claims komen. Bayer heeft voor dat geval al 4,5 miljard dollar gereserveerd. Zolang het oordeel van het hof er niet is gaat Bayer niet in op eventuele nieuwe schikkingsvoorstellen, meldt een zegsman van het concern.