‘Deze variant is zo besmettelijk dat je hem niet kan tegenhouden’

De Britse variant zaait steeds meer onrust. ‘Het is een wedloop tegen de tijd. We moeten proberen de lente te halen’, zegt microbioloog Herman Goossens. Hij wijst op uitbraken in Zwitserland en Oostenrijk , landen waar Belgen naartoe reizen, en op het feit dat de variant binnen een gezin meteen alle leden besmet. ‘We moeten zo snel mogelijk vaccineren, om de variant voor te blijven’.

Professor Goossens, u waarschuwde eind december al voor de Britse variant. Was deze uitbraak te verwachten?

“Wat mij betreft wel. Ik heb op 27 december gewaarschuwd dat dit een gevaarlijke variant is. Een aantal mensen zijn daar niet van overtuigd geweest. De uitbraak in Houthulst toont duidelijk aan dat deze variant zeer besmettelijk is. En ook dat dit virus al aanwezig is op ons grondgebied. Dat is ook gebleken uit een studie die wij in Antwerpen hebben gedaan op vraag van minister Vandenbroucke. We ontdekten een aantal clusters die niet gerelateerd zijn aan reizen. Mensen die besmet zijn met de variant, maar die helemaal niet gereisd hebben. Dat is verontrustend.”

“Er zijn nog een paar interessante conclusies uit die studie gekomen. Ten eerste dat het Verenigd Koninkrijk niet de enige link met de besmettingen is. Ik weet van een Zwitserse collega dat er daar verschillende uitbraken zijn en dat de regering daar zeer ongerust over is. Ze overweegt de ganse bevolking FFP2 maskers te laten dragen. Van mijn Oostenrijkse collega weet ik dat daar ook uitbraken zijn. Het toont aan waarvoor ik gewaarschuwd heb: het gevaar van skivakanties. “

Er bestaat nu duidelijk geen twijfel meer over dat deze variant uiterst besmettelijk is?

“De Engelsen waren al overtuigd dat deze variant veel besmettelijker is. Het onderzoek van dokter Patrick Smits van het Agentschap Zorg en Gezondheid lijkt dit te bevestigen. Hij kwam tot de conclusie dat deze variant meestal alle leden van het gezin treft. En dat verloopt heel explosief. Als een besmetting een gezin binnen komt, zijn binnen de kortste keren de meeste gezinsleden aangetast. Ik heb dat ook gecheckt bij collega’s in Engeland, Zwitserland, Duitsland en Nederland. Ze vertellen me allemaal hetzelfde: de gezinsleden worden heel snel bijna allemaal besmet. Dat is toch wel bijzonder verontrustend.”

Hoe sterk is de Britse variant nu aanwezig in ons land?

“Laat ons hopen dat er enkele honderden gevallen zijn, maar ik vrees enkele duizenden. Dit weekend zijn we aan het werk om de testcapaciteit nog meer op te schalen, zodat we een beter beeld krijgen van hoeveel mensen er precies besmet zijn met de Britse variant.”

Kunnen we deze virusmutant nog tegenhouden?

“Als we meer gaan testen en daaruit blijkt dat hij zich nog niet op grote schaal verspreid heeft, dan kan je de verspreiding nog enigszins vertragen. Stopzetten, daar geloof ik niet meer in. We moeten het vertragen zodat we de lente kunnen bereiken en we de kans krijgen om zoveel mogelijk mensen te vaccineren. Voor mij is het echt een wedloop tegen de tijd. Dat is wat de Engelsen nu doen door 2 miljoen mensen per week te vaccineren. Dat geldt ook voor ons: we moeten massaal vaccineren. En de mensen moeten zich houden aan de regels. Die gelden ook voor deze variant. Ik wil heel eerlijk zijn en dat is geen prettig vooruitzicht: het is nog niet voorbij. We gaan nog een tijdje de maatregelen moeten opvolgen. Maar ik heb alle begrip dat dit voor de mensen zeer zwaar wordt.”

In Nederland werd een volledige gemeente met 60.000 inwoners getest na een uitbraak op een school. Moet dat in Houthulst ook gebeuren?

“Absoluut. Ik zou niet twijfelen als blijkt dat gezinsleden van het personeel besmet zijn.Maar je moet eerst in kaart brengen waar dat personeel woont. Als die daar allemaal in de buurt wonen, kan je dat doen. Het wordt lastiger als ze verspreid wonen. Dat moet je in kaart brengen. Als ik met mijn collega’s in het buitenland spreek, en dat zijn allemaal topexperten, die zijn allemaal pessimistisch. Ze zijn overtuigd dat we een derde golf moeilijk zullen kunnen voorkomen. Deze variant is zo besmettelijk dat je hem niet kan tegenhouden. Daarom zou ik massaal testen om verspreiding in te dijken.”

Vreest u ook voor de krokusvakantie?

“Dat wordt een drama. De Zwitsers zijn doodsbang voor dit virus. Er zijn daar al uitbraken. Het wordt heel lastig om in te dijken. Dan gaan we naar een regelrecht horrorscenario. Wat nu gebeurt, is copy paste van wat vorig jaar in januari-februari gebeurde. Een ezel gaat zich toch niet twee keer aan dezelfde steen stoten? Als de skipistes open gaan, en de mensen gaan massaal skiën, krijgen we een drama. Dan gaan we naar een herhaling van vorig jaar.”

Wat moeten we dan nog doen?

“Ik heb niet dé oplossing. Dat was ook de conclusie nadat ik vrijdag met mijn collega’s in Europa had overlegd. Ik was er niet goed van. De consensus was dat het zeer moeilijk zal worden om een derde golf tegen te houden, want het is zo besmettelijk. Wat kan je nog doen? De mensen smeken om de maatregelen te volgen en blijven vol te houden. Ten tweede: vaccineren, vaccineren en nog eens vaccineren om de variant voor te zijn. Mijn collega’s in Oxford zeggen dat het vaccin zeer actief is tegen deze variant. Dat geluk hebben we. We moeten onmiddellijk in kaart brengen waar hij zit. En we moeten de reizigers meer testen. Het is een verplichting en men moet boetes opleggen, als men dat niet doet. Er moet nog meer geïnvesteerd worden in bronopsporing en nog meer opvolgen of de mensen in isolatie of quarantaine gaan. En dan maar hopen dat we veilig de lente bereiken en dat we die derde golf kunnen voorkomen.”