Dertien Syrië-strijders verliezen Belgische nationaliteit

Nrhailat was een intellectueel. Misschien wel de slimste van al onze Syrië-strijders. Hij stond bekend onder de bijnaam ‘Al Casawé’, een verwijzing naar de Marokkaanse stad Casablanca. Maar eigenlijk werd hij op 4 december 1986 als Soufiane Nrhailat in Brussel geboren. Daar deed hij universitaire studies aan de ULB op een moment van toenadering tussen linkse en islamitische denkers, die allebei vonden dat het verzet tegen een rigoureuze islam eigenlijk een nieuwe vorm van kolonialisme is. Een toenadering die in het Frans met de omstreden term ‘islamo-gauchisme’ aangeduid wordt.

Het was tegen die achtergrond dat Nrhailat medestichter werd van het ‘Collectif Réflexions Musulmanes’, kortweg CRM. Dat was een studentenvereniging die lezingen gaf over de rol die een ‘pure’ islam in het Westen kan spelen. Zo werd er in april 2014 uitgelegd dat de moderne democratie in een christelijke context ontstond en dus niets voor moslims is. Dat werd geïllustreerd met overdadige slides, die de hele westerse geschiedenis van middeleeuwen over Franse revolutie tot vandaag vertelden. En daar was belangstelling voor. Want onder de aankondiging die nog steeds op Wherevent.com staat, beloofden 167 mensen te komen.

Functie met gezag

Zelf was Nrhailat er niet meer bij in april 2014. Hij was een halfjaar eerder vertrokken om te gaan strijden bij Jabhat an-Nusra, de Syrische tak van Al Qaida. Minstens vijf andere leden van CRM volgden hem naar het oorlogsgebied. De bekendste is Najim Laachraoui, die voor ingenieur studeerde aan de ULB. Hij belandde in de rangen van de Islamitische Staat, groeide uit tot bommenmaker voor het bloedbad van 13 november 2015 in Parijs en liet zichzelf het jaar nadien op Brussels Airport ontploffen. Op zijn laptop vond de politie nog video’s terug van de voordrachten bij CRM.

Er is niet zo veel geweten over wat Nrhailat in Syrië deed. Anders dan veel andere Belgen pakte hij daar niet mee uit op sociale media. Maar hij valt wel te herkennen in een filmpje dat een landgenoot postte in 2014. Daar komt hij in beeld met gewapende strijders die de vlag van niet-islamistische rebellen verbranden. Feit is dat hij wel een functie met gezag bereikt moet hebben. Want uit het gerechtelijk dossier van de Franse Syrië-strijder Hachimi Mellab blijkt dat hij die heeft binnengeloodst bij de toen heel streng selecterende Syrische tak van Al Qaida.

Gesneuveld?

Op 2 maart 2018 geraakte bekend dat Nrhailat gesneuveld zou zijn. Gedood door leden van de nochtans ook religieus geïnspireerde Syrische militie Ahrar As-Sham. Dat gebeurde nabij Binnish in de provincie Idlib. Die regio staat nu bekend als het allerlaatste bolwerk van het Syrische verzet. En mogelijk houdt zijn Brusselse vrouw zich daar nog altijd schuil. Siham Oussaidi behoorde ook tot CRM en reisde Nrhailat in 2014 achterna. Toen zij in 2020 bij verstek veroordeeld werd tot vijf jaar cel — en ook geschrapt als Belg — vermeldde het parket dat ze nog steeds in Syrië zat en duidelijk te kennen gaf dat ze niet wilde vertrekken.

Nrhailat zelf kreeg in 2016 vijftien jaar cel. Hij werd toen bij verstek veroordeeld als leider van een terroristische groep. Daar komt nu dus ook de intrekking van zijn Belgisch staatsburgerschap bij. Een maatregel die moet beletten dat hij ooit nog terugkeert naar ons land — als zou blijken dat hij toch nog leeft, wat geen primeur zou zijn. Tegelijk met hem zijn nog twaalf andere jihadisten als Belgen geschrapt. Eén van hen zit opgesloten bij de Syrische Koerden en een andere — die in 2007 al naar Afghanistan vertrok — in een Marokkaanse cel. Drie zijn spoorloos en de zeven anderen zouden net als Nrhailat aan hun einde zijn gekomen in het oorlogsgebied.