Derde dodelijke scheepsongeluk met migranten in Griekse wateren in een week

In de nacht van dinsdag op woensdag kwamen al tientallen migranten uit overwegend Irak om, toen hun boot zonk in de buurt van het eilandje Folegrandos. Dat ligt tussen Mikonos en Kreta. Inmiddels zijn drie doden geborgen en dertien mensen zijn gered, maar de rest van de in totaal vijftig opvarenden is echter nog altijd vermist.

Deze scheepsramp is volgens UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, de ernstigste in de Egeïsche Zee tot dusver dit jaar.

Donderdag liep een zeilboot met in totaal 90 migranten op de klippen bij het onbewoonde eilandje Antikythera, 235 kilometer van Athene, waarbij elf mensen verdronken. 52 opvarenden zijn gered.

Dit jaar zijn volgens cijfers van UNHCR meer dan 116.000 asielzoekers de Middellandse Zee overgestoken. Meer dan 50 procent reisde naar Italië, 35 procent naar Spanje en de rest kwam terecht in Malta en Cyprus. Tot dusver heeft die tocht dit jaar 1.645 mensen het leven gekost. Vorig jaar bereikten door verminderde reismogelijkheden wegens de pandemie 95.031 migranten en asielzoekers via de Middellandse Zee Europa. Daarbij vielen 1.401 doden.

Toegangsroute

Griekenland is een belangrijke toegangsroute tot Europa voor op drift geraakte mensen uit met name Afrika, het Midden-Oosten en Afghanistan. Maar in het deel van de Egeïsche Zee waar deze week de drie dodelijke scheepsrampen voorvielen, is de doortocht van zoveel migrantenboten in korte tijd ongebruikelijk. Deze zogenaamde Cycladen-route wordt steeds populairder bij mensensmokkelaars, die in Turkse havens jachten, zeilboten en kleine vrachtschepen volproppen met migranten en vluchtelingen. Vrijdag arresteerde de Griekse politie drie verdachten van mensensmokkel, die betrokken waren bij een vierde ongeluk met een jacht met 92 migranten in het zuiden van de Peloponnesos. Daarbij kwamen geen mensen om.

Worden deze ontheemden in de regel vanuit Turkse badplaatsen op rubberbootjes gezet richting dichtbij gelegen Griekse eilanden, zoals Lesbos, de laatste tijd omzeilen mensensmokkelaars de patrouilles van de Griekse kustwacht door direct vanuit Turkije naar Italië te varen. Met de langere en gevaarlijke route via de Cycladen maken ze kans te ontkomen aan de zogenaamde pushbacks door de kustwacht en de Europese grensbewakingsdienst Frontex, die ervan wordt beschuldigd bootjes met migranten terug te dwingen naar Turkse wateren zodat de opvarenden geen asiel aanvragen in Griekenland.

De Griekse minister van scheepvaart Giannis Plakiotakis houdt in een reactie op Twitter smokkelbendes verantwoordelijk voor de dodelijke ongelukken ‘door tientallen mensen zonder reddingsvest op vaartuigen die niet voldoen aan de meest basale veiligheidseisen te stapelen.’ UNHCR Griekenland riep in een tweet op tot het scheppen van ‘veilige, alternatieve reisroutes'.