‘Denk je dat wij zo anders zijn dan zij?’: naast frustratie kunnen Nederlanders in Antwerpen ook op begrip rekenen

De Nederlandse samenleving zit op slot en dus trekken verveelde noorderburen massaal naar Antwerpen om zich daar uit te leven. De drukte in de koekenstad geeft de lokale economie een boost, maar veroorzaakt ook mobiliteitsproblemen en politieke spanningen. ‘Dit is asociaal en niet solidair.’

“Je zou maar gek zijn om je de hele kerstvakantie lang in je huis op te sluiten.” Op een bomvol perron in station Antwerpen-Centraal delen Jan Paul en zijn partner Sylvia (allebei 59) woensdagmiddag een bakje Belgische friet. Het is de afsluiter van een trip die twee dagen duurde en waarvoor ze lang onderweg waren. Ze wonen namelijk in Den Helder, bijna 250 kilometer verderop. Sinds hun thuisland twee weken geleden in lockdown ging om de verspreiding van de omikronvariant te vertragen, besloot het paar dat het gerust extra inspanningen wilde leveren om tijdens de eindejaarsperiode alsnog wat plezier te beleven. “We keren wel vroeger dan verwacht terug naar huis omdat het zo druk was dat we niet langer van de stad konden genieten”, verklaart Jan Paul terwijl hij probeert om zijn bakje friet in de mensenmassa niet plots te laten vallen.

Net buiten het station wordt duidelijk dat de frietliefhebber niet overdreef. Op de Meir proberen tienduizenden mensen zich een weg te banen tussen de lange wachtrijen voor winkels en de verschillende a-capellakoren die voor de gelegenheid hun kerstrepertoire opfristen. “We hebben de verkeerde afslag genomen”, grapt een Nederlandse jongeman wanneer we hem vragen wat hem in Antwerpen brengt. “Achteraf gezien was het een grote vergissing, want het regent hier. Terwijl Nederland natuurlijk 365 dagen per jaar een zonnig paradijs is.”

Wat verderop doet een koppel minder moeite om te verbergen dat ze louter voor hun plezier naar de stad afzakten. “De Nederlandse overheid maakt ondernemers kapot, ik vind niet dat het goed aangepakt wordt. Het hele publieke leven ligt bij ons aan banden, terwijl mensen massaal naar België komen om hier hun geld uit geven”, vertelt Mick (18) terwijl hij naar de goedgevulde winkeltassen in zijn handen wijst. Samen met zijn vriendin deed hij vorige week al kerstinkopen in Antwerpen en bracht hij een bezoek aan een bioscoop. “Ik hoorde dat de cultuurhuizen hier nu ook een paar dagen gesloten waren, maar nu ze weer openen, geeft dat een extra reden om terug te komen.”

‘Wir schaffen das’

Niet iedereen is even enthousiast over het dagjestoerisme. Gouverneur Cathy Berx (CD&V) riep onze noorderburen eerder op om niet meer naar Antwerpen af te zakken. Volgens haar zorgt het grenstoerisme namelijk voor stijgende besmettingscijfers in beide landen. Burgemeester Bart De Wever (N-VA) volgde dan weer een eerder commerciële logica en haalde Angela Merkels uitspraak ‘Wir schaffen das’ even boven. Via een doordacht beleid wil hij de mensenmassa’s gecontroleerd door zijn stad leiden. Op de Meir duiken zo stewards op die bezoekers vragen om afstand te houden, en er is extra signalisatie aangebracht.

De beleidskeuze zorgt voor een drukke binnenstad, maar daar knijpen horeca-uitbaters graag een oogje voor dicht. “Tijdens de coronacrisis beleefden we moeilijke tijden, maar de Nederlanders zorgen nu voor extra inkomsten. Ze zijn dus welkom”, vertelt Fardin Ayamoddin (27), die een brasserie in de stationsbuurt uitbaat. Voor Nederlandse toeristen doet het dan weer pijn om de volle terrassen te zien. “Ik kan hier vandaag alleen zijn omdat de overheid het me onmogelijk maakt om mijn job als horecamedewerker uit te oefenen”, vertelt Lars (23) terwijl hij een vruchteloze poging doet om een tafel in een café aan de Groenplaats te bemachtigen. Bang om een coronabesmetting op te lopen, is hij niet: “Ik ben gevaccineerd en draag een mondmasker, ik heb mijn bijdrage geleverd.”

Jong publiek

In het Antwerpse centrum valt op dat een aanzienlijk deel van de Nederlandse dagjestoeristen uit late tieners, twintigers en dertigers lijkt te bestaan. Een jong publiek dat het gevoel heeft dat het genoeg opofferingen bracht en dat de lockdown in eigen land even wil ontvluchten. “Het valt wel op dat bepaalde regels hier strenger gehandhaafd worden dan bij ons”, vertelt Sophie Van Rijn (18), die op citytrip is. Zo verwijst ze naar de mondmaskerplicht waar haar landgenoten volgens haar wat minder consequent mee omgaan. “Tijdens ons verblijf hier zag ik soms Nederlanders lastig doen over de mondmaskers en dan geneerde ik me wel in hun plaats. Je kan de regels in eigen land niet eens volgen, wat kom je hier dan doen?”

Voor inwoners van Antwerpen heeft de komst van de vele Nederlanders niet uitsluitend voordelen. Verschillende parkings in het centrum raakten de afgelopen dagen volzet, waardoor de politie vaak genoodzaakt was om mensen naar de park-and-ridezones buiten de stad te leiden. De uittocht zorgde voor heel wat stilstaand verkeer en voor frustraties bij de lokale bevolking. Daarmee krijgt de stad opnieuw kritiek voor de manier waarop ze autobestuurders de kans biedt om in het centrum te parkeren. “Als ze denken dat het kan, dan blijven automobilisten maar komen. En maken ze de stad waar ze zo graag naartoe willen onleefbaar”, schreef Gents schepen van Mobiliteit Filip Watteeuw (Groen) op Twitter.

Vanuit een autofile aan de uitgang van een parking toont een Antwerpenaar meer begrip voor de Nederlandse ‘inval’. “Als het morgen in ons land weer strenger is dan daar, dan zullen wij weer massaal weer de grens oversteken. Of denk je dat wij zo anders zijn dan zij?”