Deliveroo 3 jaar in België: "Ze kunnen nog groeien door mensen dagelijks hun eten thuis te laten leveren"

Het parcours van Deliveroo is indrukwekkend. In 2016 concurreerde het lokale speler Take It Eazy uit de markt, het is actief in elf steden en ondertussen verplichtte het bedrijf zijn koeriers om zelfstandige te worden. Toch maakt Deliveroo nog geen winst. Hoe komt dat?

"Maaltijden thuis leveren is niet de goudmijn zoals die soms wordt voorgesteld in de media. Het is een spel van kleine marges, waardoor het heel moeilijk is om winst te maken. Daarnaast zie je bij dit soort bedrijven de opbrengsten direct weer worden geïnvesteerd in de groei van het bedrijf."

Jitse Groen, de oprichter van Takeaway.com, verkondigt graag dat er met dit model überhaupt geen winst te maken valt.

"Je moet die uitspraak in zijn context plaatsen. Nog geen 2 procent van de maaltijden die Takeaway.com bezorgt, gebeurt door een koerier die bij hen in dienst is. Het bedrijf is er als de kippen bij om te vertellen dat het voor zijn koeriers wel een fiets en materiaal voorziet. Maar wat zijn de werkomstandigheden van al die koeriers die bij de restaurants zelf werken? Die zorgen wel voor de andere 98 procent van de leveringen.

"Ik weet zeker dat zowel Deliveroo als grote concurrent Uber Eats ervan overtuigd zijn dat ze op lange termijn winst zullen maken."

Hoe dan?

"Je ziet dat Deliveroo probeert om zijn aanbod in steden te vergroten en te diversifiëren. Met hun 'Virtual Brands'-initiatief stimuleren ze restaurants om onder een andere naam op hun platform te experimenteren met nieuwe gerechten. Daarnaast kondigden ze aan om ook te starten met 'Edition'-plekken. Dat zijn keukens die Deliveroo installeert voor restaurants om hun bereik te vergroten. (De restaurants worden geselecteerd op basis van gebruikersdata en vraag van klanten in bepaalde stadsdelen, FE.)

"Uber Eats kadert dan weer in een groter plan van moederbedrijf Uber: dat wil op lange termijn de logistieke markt in steden domineren. Maaltijden bezorgen is daar maar één aspect van, maar taxi's en elektrische deelfietsen zijn dat ook."

Vorige week berichtte zakenblad Bloomberg dat Uber onderzoekt om Deliveroo over te nemen. Acht u dat plausibel?

"Uber heeft natuurlijk een enorme zak investeringsgeld ter beschikking, maar Deliveroo wordt op dit moment op meer dan 1,7 miljard euro geschat. Dat is zelfs voor Uber veel geld. Die andere technologiegigant, Amazon, heeft ook al eens zijn ogen laten vallen op Deliveroo.

"Beide bedrijven beseffen maar al te goed dat maaltijdleveringen een heel ingewikkelde business is. De enige manier om echt te groeien is mensen niet een keer per week, maar dagelijks hun lievelingseten thuis te laten leveren."

Biedt Deliveroo volgens u een meerwaarde voor steden?

"Dat hangt ervan af hoe je Deliveroo benadert. Zo is het er wel in geslaagd om mensen op de fiets te krijgen om maaltijden te leveren. Ze zijn erin geslaagd om in een gefragmenteerde markt een bepaalde standaard op te leggen: van stinkbrommertjes naar fietsen. Vakbonden zullen een heel andere analyse maken."

Is die dan niet terecht?

"In 2017 drong Deliveroo zijn koeriers in Nederland en België een zelfstandig statuut op. In plaats van een uurloon aangevuld met bonussen betaalt het nu enkel per afgeleverde maaltijd.

"Die beslissing heeft het debat over de arbeidsvoorwaarden van mensen die werken in de zogenaamde kluseconomie op de politieke agenda gezet, maar wordt niet altijd ten gronde gevoerd."

Hoe bedoelt u?

"Vakbonden in heel Europa roeren zich en vinden dat platformen zoals Deliveroo en Uber Eats hun koeriers aan hun lot overlaten. Ze moeten zelf instaan voor hun materiaal en zouden zelf te veel voor de risico's opdraaien.

"Ik vrees dat de discussie over het statuut van koeriers kadert in een veel grotere trend van de kluseconomie in een veranderende arbeidsmarkt. We moeten dat debat breder opentrekken dan Deliveroo en Uber Eats.

"Vakbonden kunnen beter ijveren voor het krijgen van meer inzage in het algoritme dat koeriers aanstuurt. Hoe zit het beslissingsmechanisme in elkaar? Hoe stop je daar voldoende bescherming voor koeriers in? Een algoritme is in theorie de perfecte manier om collectieve afspraken te borgen. Vanuit dat perspectief liggen er nog veel kansen."