Deense schilder mag Kuifje en Magritte parodiëren
Een recent arrest dwingt de rechtenhouders van Kuifje en Magritte af te blijven van de "parodiërende" schilderijen van de Deense kunstenaar Ole Ahlberg. De gevolgen zijn niet te overzien, schrijft Knack.be.
In het Tijdschrift voor Belgisch Handelsrecht stuitte de Gentse jurist Dirk Voorhof op een zomerarrest van het Brusselse hof van beroep dat zijn oren deed tuiten. De rechtenhouders van Kuifje (nv Moulinsart) en van René Magritte (Charly Herscovici) werd het recht ontzegd zich nog langer te verzetten tegen de exploitatie van de "parodiërende" schilderijen van Ole Ahlberg.
De Deense kunstenaar schildert de stripheld perfect na, maar dan in chique erotische situaties. De inspecteurs Jans(s)en behouden hun waardigheid, zwevend in een compositie van de hemel die letterlijk gejat is uit een schilderij van René Magritte.
Respectvol
De rechter baseerde zich op de parodie-exceptie, in 1994 ingeschreven in de Belgische auteurswet. De exceptie op het auteursrecht laat een kunstenaar toe het idioom van een collega gedeeltelijk over te nemen om het te parodiëren. De voorwaarden zijn dat hij kritisch, humoristisch en respectvol tewerk gaat.
"De schilderijen van Ahlberg zijn noch kritisch, noch humoristisch, laat staan respectvol", vindt meester Alain Berenboom, de verdediger van Kuifje en Magritte, die in cassatie gaat. "Potsierlijk!", valt Charly Herscovici hem bij. "Zo krijgt elke kunstenaar het recht om te grabbelen in het oeuvre van een ander om er geld uit te slaan."
Dirk Voorhoof, wiens commentaar op het arrest in De Juristenkrant verschijnt, is in zijn nopjes. Hij argumenteert dat het auteursrecht "niet verstikkend" mag zijn en de mogelijkheid moet bieden tot het scheppen van creatieve werken, op basis van de "iconen die auteursrechtelijk beschermd zijn".
"Plagiaat of parodie, that's legal stuff. Ik ben een schilder, ik schilder niet in juridische categorieën. Schilders moeten schilderen wat ze willen", zegt Ahlberg aan Knack.be. (belga/dm)