Nigeria
De vraag die Nigeria in de ban houdt: leeft onze president nog?
Leeft de president nog? Die vraag houdt Nigerianen bezig sinds Muhammadu Buhari op 7 mei naar Londen vloog voor de behandeling van een onbekende aandoening. Informatie over de 74-jarige president is schaars; echtgenote Aisha verklaarde vorige week slechts dat haar man "snel herstelt". De bezorgdheid over de leider van Afrika's dichtstbevolkte land is begrijpelijk: Buhari was tussen 19 januari en 10 maart ook al in Londen voor ziekenhuisbezoek.
Het is een bekend patroon in Afrika: leiders - meestal op leeftijd - die in geval van ziekte regelmatig een behandeling in Europa of Azië verkiezen boven zorg in eigen land. Hun overzeese ziekteverlof werpt licht op de vaak betreurenswaardige toestand van de gezondheidszorg thuis, iets waar de regeringsleiders zelf medeverantwoordelijk voor worden gehouden. De geheimzinnigheid waarmee hun afwezigheid wordt omkleed, helpt ook niet.
Angola bevestigde eind mei wel dat José Eduardo dos Santos - 74 jaar, aan de macht sinds 1979 - in Spanje was voor een medische controle. Maar waarom, werd niet verteld. "Je weet dat er in ieders leven momenten zijn waarop we ons niet lekker voelen", was alles wat minister van Buitenlandse Zaken Georges Chikoti er officieel over had te zeggen. Robert Mugabe, de 93-jarige president van Zimbabwe, reist al sinds jaren naar Singapore voor een doktersbezoek. Geruchten dat hij prostaatkanker heeft, zijn nooit bevestigd.
Staatsgeheim
Afrikaanse leiders benaderen hun gezondheidstoestand als een staatsgeheim, omdat ze zichzelf onlosmakelijk verbonden zien met het lot van hun hele land, denkt Adekeye Adebajo van de universiteit van Johannesburg. De geheimzinnigheid van de zieke leiders weerspiegelt ook "een gebrek aan vertrouwen in hun burgers", meent Jakkie Cilliers van het Instituut voor Veiligheidsstudies in Zuid-Afrika.
De klaarblijkelijke kwalen van de presidenten van Nigeria, Angola en Zimbabwe onderstrepen ook de kloof tussen Afrikaanse leiders en de omvangrijke jeugdige populaties, zei Cilliers vorige week tegen nieuwszender News24. Robert Mugabe gaf niettemin na zijn laatste ziekteverlof in Singapore de aftrap voor de campagne voor zijn herverkiezing, onder de noemer 'meet the youth'.
Muhammadu Buhari van Nigeria wil nu niet zeggen wat hem scheelt, maar hij erkent in elk geval dat hij ziek is, en heeft tijdelijk zijn functie overgedragen aan vicepresident Yemi Osinbajo. Buhari verschilt daarmee van de voorganger van zijn voorganger, Umaru Yar'Adua, die in 2010 stierf na behandeling in Saoedi-Arabië.
Maar de Zuid-Afrikaanse minister van Gezondheidszorg kon vorige maand zijn ergernis niet langer verbergen. "Ik denk dat wij het enige continent zijn waar een ziek staatshoofd medische zorg zoekt buiten het continent", zei Aaron Motsoaledi. "Wat zegt dat over ons als Afrika?"
