Geen verhaal begint ooit met een rechtzetting, maar dit wel.

Dit wil het geval: het is niét waar dat de Tour de France volgende week in Utrecht start. Niet alleen een ronduit belachelijke gedachte, het is ook volstrekt onjuiste informatie die we moeten corrigeren. De Tour start immers al veel eerder.

Neem nu de laatste week van de Tour van 2015. We waren erbij: die begon in juni op een terras in Chambéry. Die ochtend waren Gunther Leenders, Wim Straetmans, Karel Perneel en Chris De Coen naar Lyon gevlogen. Daar hadden ze een auto gehuurd en hop: de vijftiende etappe met aankomst in Valence kon vertrekken.

Voilà, het is avond nu en regisseur Wim Straetmans kijkt op de wijnkaart. "Er staat een Saint-Nicolas de Bourgueil op. Dan nemen we die. Ooit is dat als een grapje begonnen en als we ze zien, némen we ze", zegt hij. Voor wie nu denkt: 'Jaja, die mannen maar profiteren met ons belastinggeld', toch deze drie opmerkingen. Eén: in de Colruyt kost zo'n flesje 6,99. Twee: in Café de Lyon in Chambéry, waar we beland zijn, is de voorraad op. En drie: er is een dag lang hard gewerkt. Een dag na maanden voorbereiding.

"Eigenlijk begint de Tour voor ons al in oktober", zegt Straetmans. "Na de voorstelling kijk ik waar ze aankomen. En dan begin ik in een straal van 50 kilometer rond die finishplaats te zoeken. Naar 'spots'. In het begin gebeurde dat met boeken. Nu zijn Google Maps en Google Street View mijn werkmiddelen op zoek naar foto's van kastelen, pleintjes en marktplaatsen." Die foto's heeft hij nu bij zich in een voorlopig werkboek.

De herinnering is een vreemd beest. Weet iemand nog dat Vive le vélo begon in een studio aan de Reyerslaan? Het was 2005 en gasten reden er onder meer een koers op rollen. Straetmans: "Maar in 2007 startte de Tour in Londen en zou na twee dagen in Gent aankomen. Lena De Meerleer, die toen directeur productie was, vroeg: 'Bereken eens of dat programma op locatie in Gent te betalen is.' De conclusie was dat dit programma op locatie maken eigenlijk net zo duur was als in de studio. Letterlijk. Ja, er moet elke dag een ploeg van dertig man slapen. Maar zo'n studio is een zwarte lege doos. Daar moet een decor in gebouwd worden en heel veel licht. Aan een studioprogramma werkt dubbel zoveel volk, hier doet iedereen alle jobs. De locaties in Frankrijk hebben we in 22 van de 23 gevallen gratis. Alleen als we een zaal hebben waarin anders dat weekend misschien een bruiloft zou plaatsvinden en die mensen dus huur verliezen, betalen we eens iets."

Stilaan is Frankrijk één kasteel of één schoon marktplein. Het Château de la Ballue in Bazouges-la-Pérouse. De Grande Rue in Venasque. De Abbaye Notre Dame de l'Espérance in Tarasteix.

Negen jaar Vive le vélo heeft voor deze vier mannen het land omgetoverd tot een paternoster van idyllische plekjes. Al, we schreven het reeds, is de herinnering een vreemd beest. "En de locaties vind je niet door een beetje te freewheelen."

Debiele foto's

Le matin begint met een koffie en dan rijden we naar Coise-Saint-Jean-Pied-Gauthier. Op vaste plaatsen in de wagen. Leenders stuurt. Naast hem zit Chris De Coen, technische man bij Videohouse die net zes weken Wenen achter de rug heeft voor het Eurovisiesongfestival. In de auto bestudeert hij de kaart. "Is alles mogelijk? Kunnen we met vijf camions de locatie bereiken? Is er plaats genoeg om tafel én camions te parkeren?" Op al die vragen moet De Coen een antwoord hebben: "Ooit had iemand het vooraf niet zo goed gemeten. De dag dat we er neerstreken in de Tour, konden de camions niet door de inrijpoort van het kasteel."

Achter in de wagen zitten regisseur Wim Straetmans en lichtman Karel Perneel. Het is voor deze Tour - die bij ons ooit de Ronde van Frankrijk heette, tot op een dag dat met iedereen in de wereld werd afgesproken dat het vanaf nu de Tour de France zou zijn - hun vierde locatietrip. De eerste was in maart in Bretagne. Dan, eind april, volgden de Pyreneeën. "Vroeger kan niet, de sneeuw moet gesmolten zijn."

Nadien volgden de start in Utrecht en de Belgische ritten. "De aankomst in Hoei was een hele moeilijke. Vijftig kilometer van Hoei, dan kun je al bijna in Leuven zitten. Maar dat is aan de kijkers niet uit te leggen. In Frankrijk spelen die afstanden veel minder een rol. We hebben het opgelost door voor de verandering in de buurt van Antwerpen te zitten: bij de startplaats dus."

De rest van het schema raakte zachtjes gevuld. De Pyreneeën zijn tegelijk de moeilijkste en de gemakkelijkste: "Die etappes spelen zich elk jaar op een beperkt gebied af. Daar heb je weinig keuze."

Op de knieën

Maar nu naar Coise-Saint-Jean-Pied-Gauthier. Wim heeft een kasteel in de buurt gespot. Eigenlijk is dit Château de la Tour du Puits een hotel, le patron n'est pas à la maison, maar Gunther noteert z'n nummer.

Ondertussen begint een tafereel dat later zal terugkeren. Chris schuimt met z'n ogen de omgeving af. En Wim zet in gedachten de tafel van Karl Vannieuwkerke neer. "In het begin hadden we een doek bij ons, zo groot als die tafel, en die legden we op de grond", zegt hij. "Dan gingen we zelf op de knieën zitten, om te kijken hoe het met het gezichtspunt van Karl en de gasten zat. (lacht) Maar als we dat deden op een marktplaatsje in een dorp, was dat toch een beetje belachelijk."

Zijn ze mee gestopt. Maar wat nu gebeurt, is in principe hetzelfde. Met Karel, de lichtman, bekijkt Straet-mans waar die tafel zal staan. Waar Karl zal zitten. Waar gast 1 en gast 2. Klik, klik, klik: Perneel maakt drie foto's van Wim die door de knieën buigt. "Het zijn debiele foto's."

Op één ervan is Wim 'Karl'. Op een andere steekt hij één vinger op: gast 1. Op de laatste twee vingers: gast 2. Niemand ziet dit, maar dit best grappige tafereel is een van de sleutels van Vive le vélo. "Heel belangrijk voor de camerastandpunten, de achtergronden en het licht", zegt Karel. "Vergeet niet dat we op de dag van de uitzending met dertig man zijn. Wat we vandaag doen, moet dan helemaal vastliggen in een scenario. Waar de tafel staat. Hoe de gasten zitten en wat je gaat zien. Die dag is er geen discussie mogelijk: er is hier beslist waar alles komt. Anders komt daar geen einde aan. Hier kijken we hoe mooi shots zijn en hoe haalbaar ze zijn."

Wim Straetmans tekent de set in zijn roadbook. Met wat aantekeningen: 'Karl, 13 meter van de haag', lezen we. Terug thuis worden al die notities, met foto's, in een document van makkelijk 100 bladzijden gegoten. Daarop staat álles voor al die dertig mensen: de locatie natuurlijk, de afstand van start tot de plek, het hotel waar ze 's nachts zullen slapen, de afstand tot dat hotel, alle gegevens, de gasten.

Gunther: "Mensen denken vaak: 'Mmm, schoon kasteel.' Maar het licht dat Karel erbij gezet heeft, ziet niemand. De meeste kastelen hebben zelf heel veel spots, maar Karel wil die allemaal uit. Hij heeft de krekel, het lichtelement dat boven de tafel hangt, en verder plaatst hij licht op de juiste plaatsen."

Karel: "Ook op de dorpspleinen moet dat. Elke lantaarnpaal in Frankrijk kun je met de juiste sleutel uitzetten."

Deuren openen

Van dit kasteel zijn ze snel overtuigd. Gunther belt de patron, spreekt een boodschap in op voicemail ("stilaan ken ik wat ik moet zeggen wel uit het hoofd"), dan zal het afwachten zijn. "De Tour de France opent wel ongelooflijk veel deuren", zegt Wim. "Bovendien hebben we nu dvd's van het programma én het boek dat al een paar jaar uitgegeven wordt. Je kunt mensen tonen wat het wordt."

Zegt Karel: "Al weten ze natuurlijk toch vaak niet wat er op hen afkomt. Vandaag staan we hier met vier man, maar over een paar weken komen hier die dag vier camions, een camper, een boel auto's en dertig man neergestreken. Daar schrikken ze wel eens van."

Gunther: "Toch is dat voor veel van die mensen een hoogdag in het jaar. Je staat daar niet bij stil. In die kastelen is het altijd tof, denk je. Maar in het voorjaar is het er ook wel eens armoe troef en die mensen zijn blij dat er iets gebeurt. Echt: we zijn nog nergens geweest waar we niet meer mochten terugkeren."

Voor toeval zou geen plaats mogen zijn, er is eigenlijk maar één element waar Gunther Leenders en zijn mannen niks over te zeggen hebben, en dat is het weer. "Als het regent, is het handig dat op dezelfde plek ook een binnenlocatie als alternatief voorhanden is. Dat is niet overal mogelijk. We gaan nu in Honfleur in de haven zitten, dat is een risico. En we kunnen niet overál twee locaties hebben. Dat is dubbel werk. Vorig jaar in Reims moesten we op het allerlaatste moment beslissen. Ik herinner me dat Chris om 5 uur een sms stuurde: 'Nu beslissen of we hebben een probleem'. De buienradar wordt enorm veel geraadpleegd."

Karl is de strafste

Maar er is nog iets wat ze niet in de hand hebben, en dat is het leven zelf. Op 4 juli 2012 was profrenner Rob Goris met zijn vriendin Katrien Van Looy te gast aan de tafel. Na de uitzending nam iedereen afscheid, de ploeg ruimde op en het hoofd zat al bij de avond van 5 juli. Maar voor elke volgende avond is er eerst nog een nacht en een ochtend en daarin overleed Rob Goris.

"Natuurlijk is het onwezenlijk als je dat bericht 's morgens krijgt", zegt Gunther. "Maar al heel snel begin je toch te werken. Aan stoppen is geen moment gedacht, maar met Karl en de eindredacteur is heel snel beslist het programma van de avond nadien anders te doen. Daar was geen uren topoverleg voor nodig."

Karl wilde een ploegdokter in de uitzending. Die van Lotto kon, maar enkel als ze in de buurt van het hotel van de ploeg kwamen. Met een huzarenstukje werd het hele scenario omgegooid en werd Vive le vélo die avond uitgezonden vanuit de raadszaal in Epernay.

Bij de dokter zaten de twee andere gasten: Johny Vansevenant en zanger Klaas Delrue. Die zong: "Het leek nochtans, een heel gewone dag. Ik goot wat fruitsap naast mijn glas. Er werd gelachen en de dag was strak gepland. Tot iemand zei dat jij er niet meer was."

Chris: "Het is een van de schoonste uitzendingen die we ooit gemaakt hebben. Wij kenden Rob Goris niet. De man die de gasten oppikt en weer wegbrengt, zei nog: 'Het was gewoon een verliefd koppeltje dat wegwandelde'."

We rijden de Alpen in en terwijl de lelijkheid van skistation La Toussuire (ja, het bestaat, lelijk Frankrijk) verder geen woord meer waard is, kijken we rond naar het theater van de natuur. Pieken met eeuwige sneeuw zie je, onderweg een trainende renner van AG2R die Johan Vansummeren heet, maar verder vooral die machtige bergen waarbij - naar Brel in zijn nochtans 'Vlakke land' - 'onder de wolken mensen dwergen zijn'.

Tijdens de Tour zullen renners en volgers er geen oog voor hebben, maar deze vier wel. Want Wim heeft vlak bij Saint-Jean-de-Maurienne een kerkje gezien: la Chapelle St-Roch, in Jarrier. Tik het op Google in: waarlijk een postkaartje.

Onderweg komen wat verhalen. Over hoe Gunther wel eens naar Parijs moet. "Sommige kasteeleigenaars wonen daar. Het is al wel gebeurd dat ik bij zo'n dame op de koffie moet om haar toestemming te vragen in haar kasteel te mogen opnemen."

Over de logistiek: "Een van de dertig mensen bij Vive le vélo heeft één taak: de twee gasten ophalen in het station en ze de dag nadien weer ergens afzetten. In één Tour maakt die makkelijk 13.000 kilometer met de wagen."

Over hoe het toch moeilijker was in Engeland: "Daar vonden we een geweldige locatie aan de Tower Bridge en we konden die voor de helft van de prijs krijgen: 7.500 pond. Dat is natuurlijk onmogelijk."

Over hoe Parijs eigenlijk de makkelijkste locatie is. "We hadden met de filmdienst van de stad Parijs contact opgenomen en op een bepaald moment zei iemand: 'Hier kun je ook zitten'. Aan Trocadero, met uitzicht op de Eiffeltoren! Nu is het iets van twee keer niks. Ik bel madame Angélique van de filmdienst en het is elke keer meteen geregeld. De laatste jaren komt ze telkens een glas drinken."

Over de groupies: "Er is een koppel uit Eeklo dat ons elk jaar volgt. Ooit zaten we aan de Pont du Gard, toen waren Frank Raes en Cath Luyten onze gasten, daar stond het vol Belgen. En die keer dat we Cancellara in de uitzending hadden, moesten we de locatie afsluiten om hem wat rust te gunnen."

En over Karl Vannieuwkerke. "Elke dag, rond 14 uur, zijn we op de locatie. Rond 18 uur staat alles klaar en na het eten doen we de generale repetitie. Karl wil dan alle shots zien, maar liefst zo dicht mogelijk tegen de uitzending. Maar tijdens de uitzending geeft hij dan livecommentaar bij het ritverslag. Dat staat niet op papier en hij gebruikt geen autocue."

Dat is bewondering van mannen die alles gedaan hebben. Op de cv's van deze vier staan jarenlang matchen van de Rode Duivels, Music for Life, de Olympische Spelen, het Eurovisiesongfestival: you name it. "Karl is dus de strafste van allemaal."

Op de bots

La Chapelle St-Roch in Jarrier zult u niet in Vive le vélo zien. "Je ziet niet alles op Google Street View." Een prachtige picknickplek voor nu en Chris schat in dat de camions het smalle pad tot het kerkje wel zullen halen.

Maar Wim en Karel zien al snel dat er gewoon te weinig plaats is voor de set zelf. Dus rijden we naar de Col de la Croix-de-Fer en plots remt Gunther als we rechts, net voor de top, een meertje zien. Uitzicht geweldig. Het scenario herhaalt zich. Chris kijkt. Wim en Karel denken een tafel. Er worden foto's gemaakt, het decor wordt gevormd door de bergen, Karel droomt van drijvende lichtelementen op het water. "Dat kan hier goedkomen." Op een plek waar ze 'op de bots' bij uitkomen. "Het zou wel schoon zijn mocht het gras tegen dan wat langer zijn."

Wim stapt de locatie af: Karl gaat 14 meter van een bordje met visinstructies ('Limité à 4 truites par jour') zitten en tien meter van een grote steen: "Het probleem wordt wel dat deze col in de Tour zit. In deze richting. De kans bestaat dat het hier vol campers zal staan. Maar dat is misschien op te lossen: ooit heb ik mijn broer drie dagen laten kamperen op zo'n plek die hij dus bewaakte, tot wij eraan kwamen. Het zou ook fijn zijn voor de ploeg om het hier eens te doen langs het parcours. Als ze tijdens die drie weken de koers twee keer zien, hebben ze geluk."

De kasteelheer van le Château de la Tour du Puits heeft zijn voicemailbericht gehoord en belt uitgerekend hier naar Gunther terug. Straks moet hij nog even uitzoeken op welk grondgebied dit meertje ligt, dan zal hij de lokale mairie bellen voor toestemming. Maar nu is het 17 uur en ze willen toch nog twee locaties zien. Een kapel bij Montaimont wordt niks. "You win some, you lose some." En in Valloire, aan de voet van de machtige Galibier, een kapel waar ze enkele jaren geleden al waren. "Het was er goed. En we zouden het als reserve willen. Maar we gaan toch nog eens checken of alles er nog is zoals toen."

Luc De Vos, te gast in 2010, vergeten ze nooit. Ook Yasmine niet, zij was er in 2007. Een televisiepresentator liever wel: "Niemand van de ploeg wil die man ooit terug. Niks was goed voor hem. De jongen die hem vervoerde, reed drie keer over een rotonde en daar bleef hij de hele dag over zagen. Terwijl hij zelf programma's maakt die op locatie gedraaid worden. Vive le vélo is heel rock-'n-roll, als je daar dan over valt..." Dat hebben ze niet graag. Tom Boonen is nu al zeker gast in Roubaix.

O ja: natuurlijk begint de Tour volgende zaterdag in Utrecht, vergeet die rechtzetting waarmee dit verhaal begon. En dan is er ook voor deze ploeg maar één doel: Parijs. Waarover de Franse zangeres Zaz zingt: "Paris sera toujours Paris / Plus on réduit son éclairage / Plus on voit briller son courage / Sa bonne humeur et son esprit."

Maar dat hoort u wellicht in de nieuwe generiek. En Karel zal Parijs wat bijlichten.