De plotse dood van een reeks beroemdheden leidt in China tot achterdocht over coronacijfers

Operazangeres Chu Lanlan (39), regisseur Wang Jingguang (54) en acteur Fu Zucheng (82). Allemaal overleden ze afgelopen maand ineens. Corona, vermoeden velen, maar een doodsoorzaak wordt in hun overlijdensberichten niet genoemd. Zo zei de familie van sopraan Chu Lanlan, zingend bij de Beijing Opera, slechts “zeer verdrietig om haar abrupte vertrek” te zijn. Bij Wang Jingguang - in China bekend om films als Never Look Back en Lawless - meldde zijn vrouw dat hij ziek werd en dat medische interventie geen effect sorteerde.

Ze zijn niet de enige Chinese bekendheden die sinds de opmerkelijke ommezwaai in Pekings coronabeleid plots bezweken. Ook acteur Gong Jintang overleed, wederom zonder dat er oorzaak bekend werd gemaakt. De 83-jarige Jintang was dankzij zijn karakter ‘Vader Kang’ in de serie In-Laws, Out-Laws al bijna twintig jaar voor veel Chinese tv-kijkers een goede bekende.

Behalve celebrity's zijn er afgelopen maand ook flink wat prominente wetenschappers en zakenmensen doodgegaan. Zestien wetenschappers van bekende universiteiten en instituten overleden tussen 21 en 26 december. Zakenkrant ‘Financial Times’ berichtte over diverse Chinese business executives die hetzelfde lot trof. Bij slechts één wetenschapper en een zakenman werd corona als oorzaak genoemd.

Achterdocht

De dood van zoveel prominente landgenoten leidt daarom bij steeds meer Chinezen tot achterdocht. Op Weibo, het lands grootste sociale medium, speculeren gebruikers er lustig op los. Nadat Peking het door leider Xi Jinping zo lang volgehouden zerocovidbeleid vorige maand ineens radicaal omgooide liggen ziekenhuizen overvol met coronapatiënten. Voor mortuaria zou hetzelfde gelden.

Veel Chinezen gaan er vanuit dat de celebrity’s aan Covid-19 zijn bezweken. Ze trekken de officiële staatscijfers, die over slechts enkele tientallen tientallen Chinese coronadoden reppen, in twijfel. Om als coronadode te tellen hanteert Peking strikte criteria. Cijfers over het dagelijkse aantal nieuwe gevallen worden sinds de beleidsommezwaai bovendien niet meer gedeeld.

De achterdocht bij gewone Chinezen wordt versterkt nu hun eigen overleden familie en vrienden ook een andere doodsoorzaak dan Covid-19 in de officiële overlijdensdocumenten krijgen gezet.

WHO: geen representatief beeld

Gewone ziekten kunnen weliswaar ook tot de dood lijden, zegt een Weibo-gebruiker. “Maar nu sterven ze allemaal tegelijkertijd.” Een ander reageert onder het bericht waarin Fu Zuchengs zoon Fu Jia de dood van zijn vader bekendmaakt: “Vrede voor de doden. Deze epidemie is serieus. Meneer Fu Jia moet goed op zichzelf passen.”

Op het overlijdensbericht van de 83-jarige acteur Gong Jintang reageren diverse Chinezen met verkapte kritiek. “Rust zacht, Vader Kang’” schrijft iemand. “Deze golf heeft al zo veel levens van ouderen gekost, laten we ervoor zorgen dat we de ouderen in onze families beschermen.’

Wereldgezondheidsorganisatie WHO stelde woensdag al dat de impact van de epidemie, en met name van het aantal doden, veel ernstiger is dan China wil doen voorkomen. Experts denken dat er dit jaar wel een miljoen coronadoden kunnen vallen. Mede door het zerocovidbeleid zijn de 1,4 miljard Chinezen relatief slecht beschermd. De Chinese vaccins beschermen bovendien minder goed dan de westerse, ook hebben relatief weinig Chinezen een booster gehaald.