‘De missie van SpaceX is meer dan de veredelde kermisattracties van Branson en Bezos’

Vier burgers die drie dagen in de ruimte zweven, dat klinkt historisch. Is het dat ook?

Philippe Schoonejans: “Het is in elk geval nog nooit gebeurd. Ja, deze mensen hebben dan wel een opleiding van zes maanden gekregen, maar uiteindelijk zitten ze toch vooral op het ruimteschip zoals passagiers op een zelfrijdende metro. Toch schat ik deze missie hoger in dan de veredelde kermisattracties die Richard Branson (Virgin Galactic) en Jeff Bezos (Blue Origin) eerder organiseerden.

“Hun ruimtereizen duurden slechts enkele minuten en gingen een stuk minder ver. Ik begrijp dat het prachtig is om de ruimte in te gaan, maar eigenlijk is dat louter een miljardair die iets van zijn bucketlist wil schrappen. Dan is dit mooier: de reis duurt drie dagen, de passagiers voeren een experiment uit en de hele missie is verbonden aan een kinderziekenhuis dat gespecialiseerd is in kankerbehandelingen. Op dat vlak is het toch een serieuze missie, en dus historisch.”

De vlucht wordt ingeleid door een Netflix-serie en er gaat een ukelele mee van het gitaarmerk Martin als sponsordeal. Is dit ook niet een beetje een pr-stunt?

“Het is een beetje van beide natuurlijk. Anderzijds leren we telkens iets van zo'n reis. De capsule die gebruikt wordt, is dezelfde als die waarmee SpaceX naar het ISS vliegt. De uitkijkkoepel die nu op de capsule gemonteerd werd, willen we later ook gebruiken voor een ruimtesatelliet die we rond de maan gaan brengen en misschien voor het ISS. We kunnen profiteren van de ervaring die we nu opdoen.

“Je kunt van Musk zeggen wat je wilt, het is toch dankzij zijn impulsen dat de ruimtevaart een stuk verder staat vandaag. Denk maar aan het gebruik van boosterrakketten die terugkeren naar de aarde en zo opnieuw gebruikt kunnen worden.”

Het valt op dat ruimtevaart steeds meer in handen van private spelers komt. Is de rol van overheden uitgespeeld?

“Dat verdient toch iets meer nuance. Musk staat enkel waar hij staat dankzij de grote investeringen die NASA deed in zijn boosterrakketten en capsule. Het is dus enkel dankzij de institutionele markt dat zulke privéspelers kunnen bestaan. Maar ook wij kunnen veel lol beleven aan bedrijven als SpaceX. Met het ESA gebruikten we bijvoorbeeld al raketten van SpaceX.

“Kijk, om een satelliet te bestellen voor een tv-station en die in een baan rond de aarde te brengen moet je al lang niet meer bij NASA aankloppen. Dat doen privébedrijven intussen ook. Maar wie een ingewikkelde missie wilt opzetten, zoals mensen op Mars krijgen of een uitdagende periscoop bouwen, heeft daar de institutionele sector nog altijd voor nodig. Dat soort projecten is te risicovol voor een bedrijf.”

Naar Mars gaan: is dat de volgende stap in de ruimtevaart?

“Na mensen op de maan en robots op Mars moet het inderdaad geweldig zijn om dat te kunnen doen. Al geloof ik niet in het idee om Mars te koloniseren om de mens beter te laten overleven. Dan denk ik dat we beter hier wat meer inspanningen doen.”

Sommige criticasters vinden dat het geld dat in ruimtevaart gestoken wordt naar initiatieven rond klimaatverandering zou moeten gaan.

“Maar dat doen we. Denk aan alle aardobservatiesatellieten die we lanceren. In de klimaatdiscussie draait het rond ‘meten is weten’. Dat kan alleen dankzij die satellieten.

“Bovendien zijn er geen grotere klimaatambassadeurs dan teruggekeerde ruimtevaarders. Zij hebben de aarde vanop afstand kunnen aanschouwen en hebben gezien hoe nietig dat kleine bolletje is waarop wij leven. Dat moeten we beschermen.”