De meteoriet is toch weer de hoofdverdachte bij het uitsterven van de dinosauriërs

Enorme vulkaanuitbarstingen, zo heftig dat ze de machtige basalt­formaties op het Aziatische continent hebben gevormd, moeten een dramatisch effect hebben gehad op het klimaat. En dus waren ze in beeld als verdachte van de moord op de dino. Maar een omvangrijke ploeg wetenschappers weerlegt ­deze verdenking nu. Die heftige vulkaanuitbarstingen, zeggen zij, hebben de dinosauriërs niet vermoord, maar wel het leven gevormd dat in hun plaats kwam.

66 miljoen jaar geleden kwam er met een klap een eind aan de omvangrijke en oppermachtige familie dinosauriërs. In korte tijd stierven ze uit. Maar wat was de klap? Een meteoriet, ontdekten geologen, veertig jaar geleden al. In de steen­lagen die destijds zijn gevormd vonden zij sporen van een meteoriet­inslag. En niet veel later werd de plaats delict gevonden: een schiereiland in de Golf van Mexico.

Winterse omstandigheden

Het was een spectaculair verhaal: de inslag blies 50.000 kubieke kilometer stof de lucht in en gigatonnen zwavel en CO₂. Zonlicht kon de aarde nauwelijks nog bereiken, wat leidde tot barre, winterse omstandigheden die vele decennia aanhielden. De dinosauriërs overleefden dat niet. En hun uitsterven bood later ­alle kansen aan de zoogdieren, die tot dan nauwelijks een poot aan de grond hadden gekregen.

De zaak leek daarmee rond, ware het niet dat er nog een verdachte rondliep. In diezelfde periode waren er ongekende vulkaanuitbarstingen, die onder meer de Deccan Traps opwierpen: imposante bergen van ­basalt in het noorden van India, in een gebied zestien keer zo groot als ­België. Ook die vulkaanuitbarstingen hebben stof en gassen in de atmosfeer gebracht en zouden op zijn minst medeplichtig geweest kunnen zijn aan de moord op de dino, betoogden onderzoekers een jaar geleden in Science.

Geologische data

In datzelfde vakblad komt nu het weerwoord van een grote ploeg Amerikaans en Europese onderzoekers. Met geologische data en klimaatmodellen bouwden zij een tijdlijn op van de gebeurtenissen, zo’n 66 miljoen jaar geleden. Ze constateerden dat vulkaanuitbarstingen inderdaad grote hoeveel­heden (broeikas)gassen in de atmosfeer brachten – maar lang voordat de ­dino uitstierf. De lavastromen van die vulkaanuitbarstingen kwamen pas op gang na de uitsterving.

Hun conclusie: de enorme, aanhoudende uitbarstingen hebben wel invloed gehad op het aardse klimaat. Maar ze hebben niet het uitsterven van de dinosauriërs veroorzaakt.