De inwoners van Irpin schuifelen, tussen de kogelhulzen, richting veiligheid: ‘Mijn ouders weigeren hun huisdieren achter te laten’

In de stad Irpin, niet ver van de Oekraïense hoofdstad Kiev, zijn de evacuaties in volle gang. Er wordt hard gevochten door Oekraïense en Russische strijdkrachten.

Even is er paniek in Irpin. Een drone komt aanvliegen, precies bij de plek waar een aantal dagen geleden een heel gezin werd gedood door een mortiergranaat. Een militair besluit er op te schieten. Eén schot. Maar dan realiseren de soldaten zich dat het een Oekraïense drone moet zijn, die gauw achter een gehavend gebouw verdwijnt.

Intussen komt een gestage stroom mensen uit de richting van het centrum van Irpin en klautert over een kapotgeschoten brug naar veiligheid. Maar lang niet iedereen kan lopen. Sommige ouderen worden in een dikke deken gedragen en dan overgetild in een ambulance, vaak verward om zich heen kijkend. Kinderen die aan de hand van hun ouders lopen, hebben allemaal een knuffelbeest vast. Overal op straat liggen kogelhulzen en bijna alle gebouwen langs de weg hebben oorlogsschade.

‘Ik wil helpen waar het nodig is’

Dimitri trekt een rolkoffer achter zich aan en loopt naar de relatieve veiligheid van de stad Kiev. “Mensen gingen met de handen omhoog, met witte vlaggen, langs Oekraïense militairen.” Russen heeft hij niet meer gezien, maar die moeten volgens de militairen nog steeds aan de andere kant van Irpin zijn. Een militair laat foto’s op zijn telefoon zien van een Russische krijgsgevangene. “Dat is iemand van de Russische special forces die wij hebben gepakt,” beweert hij.

Intussen probeert Dimitri vervoer te vinden om naar bekenden in Kiev te gaan. “Ik ken veel mensen in de dansgemeenschap. Ik heb jaren als danser en animator voor toeristen in Turkije gewerkt.”

Opvang bij familie zit er niet in. “Mijn broer woont in Marioepol, daar is de situatie ook verschrikkelijk. Ik heb al zeven dagen geen contact kunnen krijgen. Ik heb trouwens lege telefoons mee van oude mensen in Irpin. Die ga ik opladen en dan wil ik ze terugbrengen. Ik wil hier wachten tot deze idiote situatie klaar is en dan helpen waar het nodig is.”

De ergste verjaardag ooit

Aan de stadsrand van Kiev is een Rode Kruispost ingericht en er staan bussen klaar om de inwoners van Irpin naar opvanglocaties te brengen. Op een bankje van de bushalte zit Ludmilla, met haar kleinzoon Jevgenii Rasinskyi op zijn knieën voor haar. Hij heeft haar handen vast en ze huilt een beetje. Hij is op haar in aan het praten.

“Ik ben met haar net uit Irpin gekomen,” vertelt hij later. “Maar mijn ouders zitten er nog. Die willen niet weg, want die willen hun huisdieren niet achterlaten. Ik probeerde mijn oma duidelijk te maken dat de situatie nu eenmaal moeilijk is en ze misschien beter naar Polen kan gaan, waar we familie hebben. Maar ik kan niet met haar mee. Jonge mannen mogen het land niet uit.”

Jevgenii is twee dagen eerder 24 geworden. “De ergste verjaardag ooit, met allemaal explosies om ons heen. Ooit hoop ik die verjaardag over te doen.” Hij wil dat zijn oma Oekraïne verlaat zodat hij zelf mobieler is. “Dan kan ik eventueel zelfs terug naar mijn ouders, of heen en weer.”

De beslissing om vandaag te vertrekken is spontaan genomen. “Ik wilde mijn ouders niet achterlaten, maar een vriend kwam langs en die zei dat het best rustig was in de stad. Dat er een goede kans was om veilig weg te komen. Mijn ouders keken mij aan en zeiden: we hebben geen elektriciteit of gas, we hebben eten, maar niet veel, ga gewoon.”

Maar het voelt raar, zegt Jevgenii. “Het huis waar ik al mijn hele leven woon, is gebouwd door mijn overgrootouders. Ook mijn oma woont daar al haar hele leven.” Hij pakt een telefoon en gaat bellen. Met zijn andere hand pakt hij de hand van zijn oma. Die drukt hun beide handen tegen haar betraande gezicht.

De achternaam van Dimitri is bij de hoofdredactie bekend.