InterviewPedro De Bruyckere
De impact van een mondmasker bij kinderen: ‘Voor taalontwikkeling kan het een hinder zijn’
Volgens Pedro De Bruyckere, pedagoog en docent aan de Arteveldehogeschool in Gent, kunnen mondmaskers voor kinderen de taalontwikkeling bemoeilijken. ‘Zeker kinderen voor wie Nederlands de tweede taal is, worden door deze maatregel getroffen.’
Kan een zesjarige op een correcte manier een mondmasker dragen?
De Bruyckere: “Onderschat kinderen niet, maar onderschat ook zeker niet wat leerkrachten kunnen: er is heel veel aanleerbaar. Uiteraard zal het niet voor alle kinderen even gemakkelijk zijn om hele dagen een mondmasker te dragen. Het ene kind zal daar makkelijker mee om kunnen gaan dan het andere, net zoals het ene kind drukker is of het andere meer de neiging heeft om ermee te gaan prutsen. Maar leraars herkennen dat gedrag ook.”
“Er zal tijd nodig zijn om aan te leren hoe een kind correct een masker draagt, maar in mijn ogen is het niet onoverkomelijk. Vanaf de leeftijd van zes jaar gaan de meeste kinderen ook al naar de lagere school. Dat betekent dat er toch al wat structuur in hun dag zit, en er minder gespeeld wordt. Bij kleuters zou het moeilijker zijn.”
Is het beter om voor een stoffen masker te kiezen of voor een wegwerpvariant?
“Daar heb ik geen flauw idee van.”
Wat doe je als je kind weigert of bang is?
“Veel kinderen willen hun steentje bijdragen in het bestrijden van de pandemie. Een zesjarige kan de noodzaak van zoiets begrijpen. Ze begrijpen op die leeftijd toch ook al vaak het belang van verkeersregels. Met angst zal het ook wel meevallen. Ze zien die mondmaskers nu al een hele tijd bij hun ouders. Ik denk dat de grootste uitdaging dus niet bij het kind ligt, maar bij de ouders. Zo zag ik een open brief circuleren van ouders die dreigen met rechtszaken. Dat is geen goede zaak. Het maakt de situatie voor kinderen alleen verwarrend.”
Vindt u mondmaskers voor kinderen vanuit pedagogisch standpunt een goede zaak?
“Ik begrijp de maatregel vanuit epidemologisch standpunt, maar vanuit pedagogisch standpunt ben ik een koele minnaar. Uit onderzoek blijkt dat het een hinder kan zijn voor taalontwikkeling van kinderen, zeker voor kinderen die Nederlands als tweede taal leren. Ze zien hun medeleerlingen niet meer articuleren, en veel leerkrachten dragen ook al een mondmasker. De taalachterstand van kinderen kan toenemen, en de zwaksten betalen daarvoor de prijs. Daarom is het belangrijk dat de maatregel in de tijd zal worden beperkt. Ik denk maximaal aan enkele weken.”
Hoe praat je met kinderen over de impact van het coronavirus?
“Kinderen hebben het afgelopen anderhalf jaar al heel wat kennis opgedaan over het coronavirus. Er is hen immers ook al uitgelegd waarom het raam zo vaak openstaat, en waarom ze geen contact meer mogen hebben met de kinderen uit andere klassen. Hoe je iets uitlegt, hangt uiteraard van de leeftijd af. Maar niet te paniekerig doen, is een gouden regel. Zelfs een driejarige neemt al stress over. Als jij in overdrive gaat, zullen zij dat ook doen. Daarom is het altijd belangrijk om rustig uit te leggen wat er aan de hand is. Als je foutieve redeneringen opmerkt, vraag je waar ze die vandaan hebben en leg je het opnieuw uit.
“Het wordt moeilijker als ouders andere ideeën hebben en bijvoorbeeld niet geloven dat het virus bestaat. Dan kan er een loyauteitsconflict ontstaan in het hoofd van het kind. Het goede voorbeeld geven is dus heel belangrijk. Maar leerkrachten zijn op dat vlak wel wat gewend. Zij zijn meesters in het schipperen.”